түйіндер файлы
« ш ю
ІМ Ш
____________
V К 9 9 Р Д Щ ІЭ -
І Д Ш
________________________________
1
19
2
2
15
15
3
27
Б
4
24
-
19
5
24
І
2•
2$
7
22
Эб
доғалар файлы
облыстар файлы
сурет.
Деректердің векторлы-топологиялық
сі
Доға (агс)
синонимі жіп. - 1. Түйіндерде басы жөне
соңы қосылатын тізбектелген сегменттерді айтады. Доға
сызықтық және полигондық нысандар үсынысының
кеңістіктегі векторлы — топологиялық элементі. 2 көптеген
нүктелермен белгіленген аналитикалық функциямен
анықталатын қисық. Доға аралық (пішін қүрайтын)
нүктелермен біріктірілген кесіңділердің жүйеліліктерінен
пайда болады. Бүл жағдайда өрбір сызық сандардың екі
жиынтығына иеленеді: аралық нүктелер мен түйін
нүктелерінің қос координатгары. Яғни әрбір доға өзінің
жеке нөмірін иеленеді, ал түйіндер оның басы мен соңын
көрсету үшін пайдаланылады.
89
Доғалармен шектелген аландар да арнайы кодтарды
иеленеді, бұл кодтар олардың доғалармен қатынасын
анықгау үшін пайдаланады. Одан кейін, әрбір доға аралас
аландарды табуға мүмкіндік беретін оның оң және сол
жағындағы аймақгардың нөмірлері туралы нақгы ақпаратгы
кұрайды.
4.8 Беттерді көрсетуге арналған векторлік үлгі
Бүған дейін жер беті туралы өңгіме болған жоқ, әйтсе
де олар ГАЖ көмегімен модельденетін іргелі қүбылыстар
кдтарына жатады.
Олар әсіресе векторлық көріністердің тәсілдері
бойынша ерекше бөлінеді.
Графикалық қарапайымдар арасындағы кеңістіктің
басым бөлігі нақгы анықгалмай, тек жобаланған түрде
болады. Бүл кеңістікті жер беті ретінде анықгау үшін сол
жердің маңызды өзгерістерін сақгай отырып кванттаумыз
қажет. Топографиялық беттің кабырғалары биікгіктері және
табиғи кристалға үқсас көрінісін байкауға мүмкшдік болады.
Беттердің векторлық көрінуі биіктіктің белгілі
нүктелермен бірігуі арқылы пайда болады. Модель
(түрақгы емес) триангуляциялы торап (ТШ) деп аталады
(4.15-сурет).
Нүктелер файлы
Нүктелер файлы
Үшбүрьшггар файлы
4.15-сурет. 77/Ү
улгісі
У үкуе
X
У
|
2
1
X
У
I
X
2
X
У
!
х
3
X
У
I
1
X
4
X
У
I
1
1
5
X
У
I
*
б
X
У
1
1
7
X
ІІЙІг
*
1
X
1
X
1
X
90
\ Сөйтіп, түрақгы немесе түрақсыз таралған нүктелердің
жи^інтығын күра отырып, бетгі модельдеуге болады. Әрбір
нүкіенің нақгы анықгалған биіктіктігі болады. Үш жазықга
жақын жаткан нүкте арқылы түрақгы еңістің үшбырышты
аумағын бейнелеуге болады. Осындай төсілмен алынған
үшбүрыштар бетгің “табиғи кристалл төрізді” қүрылымын
көрсетеді.
,
Түрақсыз триангуляциялы торап деп аталатын
(
ТгіащШеё ігге§иІаг пеіиогк (ТІМ)
кейбір тор нүкгелері жер
сипаттауға мүмкіндік береді. Нүктелер жүйелі немесе
жүйесіз орналасуы мүмкін. Беттің модельін алу үшін
нүктелерді триангуляция деп аталатын тәсілмен екі нүкте
арқылы кдбырғаларды біріктіру қажет.
Триангуляция
(
Тгіащиіаііогі)
— коптеғен нүктелі
нысандар және көбінесе бедердің цифрлы модельдерін
күруда ТШ моделінде пайдаланылатын, және олармен
қиылыспайтын кесінділерді біріктіру жолымен пайда
болатын үшбүрышты полиғоналды торап.
Сөйтіп, үшөлшемді коріністі алу қажеттілігінде ТШ
сымды модель немесе боялған қырлар үлғілер түрінде
көрсетілуі мүмкш. Нүктелік деректер ТШ-ді күрудан баска,
бетгің изосызықгарымен бейнелеуде пайдаланылуы мүмкін.
4.9 Шешімділік кдбілеті
Шешімділік кабілепі түсіну үшін пиксельдің не екенін
түсіну кажет. Пиксель — цифрлық файлдардағы ең кішкентай
модул. Цифрлық файлдар, файлдың ені мен үзындығын
толықгыратын екі өлшемдік пиксельдер кдтарьшан түрады.
Пиксельдің не екенін АйоЬе Рһоіозһор -тағы суретгі ашьш,
көріну масштабьш 1600%-ға дейін үлғайткдңда көруге болады.
100% масштабта пиксельдер үздіксіз түске айналатын
мозаиканы күрады. Сканерленген бейнелерді шешу сүрыптау
дюйміңде (ррі) өлшенеді, ал, шығару крндырғысының шешуші
кдбілетгілігі дюйм нүктелерін өлшенеді (фі).
Кейбіреулер өлшеудің бүл бірліктерін шатастырады. Сканер
мен цифрлық камералар нүктелерді емес, пиксельдерді күрайды.
Б ірақ соңы нда, пиксельдер
нүктелер сияқты
шығарылады, сондықган нүкте пиксельдер тобынан топты
нүктелерді растрлеуде, өрбір пиксельден қүралады.
91
Мысалы, бейненің 300 пиксель және оның принтерде
шығаратын шешімі ұзындығы бір дюймде 300 нүкте болса,
басылымдағы бейненің үзындығы бір дюймге тең болады.
Себебі, бір нүкте бір пикелғе арналған. Олай болса
мынандай сүрақ туады: “Нүкге кдншалықгы үлкен? Бір
дюймге 300 нүктені шығаратын
принтерде 1/300дюйм
болады. Егер сол принтердегі басылған файлдьщ ең үлкен
жағы 3000 пиксел болса, әр тобындағы басылған файлдағы
бейненің бір дюймінде 300 пиксел болады. Оның толық
шығуы 10 дюйм болады. 1 дюймге 1000 нүктелі рүқсат
етілетін қабілеттілікпен фотопленкаға жазу қондырғысын
пайдалана отырьш слайд алу үшін сол файл шығарылса әрбір
нүкге 1/1000 дюйм файлда 3000 пиксельдермен, фотопленкаға
жазу қондырғысы 1000 пиксельдердің әрбір тобы үшін
слайдта көріністің 1 дюймін шығарады. Толық қорытынды
3 дюйм болады. Екі жағдайда да файлда 3000 пиксел болады,
бірақ бір көріністің үзындығы 10 дюйм, ал екініішсінде тек
3 дюйм болады. Бүл жағдайда ф отопленкаға жазу
қорытындысының принтерге кдрағанда кдбілеттілш жоғары.
Цифрлық бейнелерде нақгы үзындық пен ендік болмаиды.
2000x3000 пиксельдерді иеленетін КСВ
көрінісі
кдншалықгы үлкен? Кдггы дискте ол 17,2 МБ орынды алады.
Демек, ерекшеліктерді айыра білу керек:
- экранның шешімділігін
- басып шығаратын қондырғының шешімділіпн
- бейненің шешімділігін
- картаның шешімділігін
Бүл түсініктердің барлығы өртүрлі нысандарға жатады.
Бүл шешімділік өзара байланыссыз сияқгы. Бірақ, ол үшін
монитор экранында немесе басылымдағы сурет кдндай
физикалық шамаға ие болатынын, демек оньщ мөлшерін
білу қажет.
Экранның кещстіктік шешімділігі
(запсііоп о / (һе зсгееп) —
бүл компьютерлік жүйе (монитор мен видеокартаға
байланысты) мен операциялық жүйенің (\Үіпсіо\Ү8
қосылуына байланысты)қасиеті. Экранның кеңістіктік
шешімі пиксельдерде өлшемді және экранда түтасымен
сиятын көрініс мөлшерін анықгайды.
Принтердің кеңістіктік шешімділігі (запсііоп о / іһергіпіег)
бірдей үзындықгы терімде жазылатын жеке нүктелердің
92
Достарыңызбен бөлісу: |
