8
Энергия үнемдеу және энергия
тиімділігінің экономикалық
аспектілері
4
4
0
9
Энергия үнемдегіш заманауи
технологиялар (салалық ерекшеліктер
ескеріле отырып)
6
6
0
10
Энергия үнемдеу іс-шараларын таңдау
бойынша ғимараттар мен имараттардың
энергетикалық паспортын әзірлеу
4
4
0
11
Энергия үнемдеу және энергия
тиімділігінің сараптамасы
16
10
0
12
Энергия үнемдеуге сараптама жүргізу
тәртібі және практикасы (
практикум-тағылымдама)
0
16
0
0
13
Бағдарламаны мамандандыру.
Вариациялық құрауыш (оқу орталығы
айқындайды)
10
6
16
6
ЖИЫНТЫҒЫ
86
32
60
10
14 Жазбаша емтихан
2
2
Барлығы
120
72
Қазақстан
Республикасы
Инвестициялар және даму
министрінің
2015 жылғы 31 наурыздағы
№ 404 бұйрығына
3-қосымша
"Энергия менеджменті" бағыты бойынша кадрларды
қайта даярлау және біліктілігін арттыру жөніндегі
оқу бағдарламасы
1. Кіріспе.
1. Энергия менеджменті – бұл энергия тұтынуды басқару әдісі және кәсіпорынның энергия
тиімділігін қамтамасыз етудің қарапайым жолы. Тәжірибе көптеген кәсіпорындардың энергия
менеджменті жүйесін ұйымдастыру арқылы өздерінің энергетикалық шығындарын айтарлықтай азайта
алатындығын көрсетеді.
Энергия менеджментін енгізу қолда бар мүмкіндіктерді бағалаудан басталуы және кейін
жаңа ресурстар мен талаптарға сәйкес бағытын дұрыстауы мүмкін.
Энергия менеджменті кәдімгі қайталанатын іс-шаралар жинағы болып табылады:
энергетикалық саясатты әзірлеу, энергия тұтыну бойынша деректерді алу және енгізу және
энергетикалық бюджеттерді әзірлеу; энергия үнемдеу жөніндегі іс-шараларды әзірлеу және
енгізу; энергия тұтыну мониторингі; жаңартылған бюджеттерге арналған негіздер ретінде
қолданыстағы көрсеткіштерді талдау, энергия үнемдейтін жаңа іс-шараларды жоспарлау.
Кәсіпорындарда энергия менеджментін енгізуге шақырылған персоналдың тиісті кәсіби
дайындығынсыз және энергия үнемдеуге арналған жүйелік тәсілсіз энергия тұтынуды басқару
мүмкін емес. Кәсіпорындардағы энергия менеджерлері энергия менеджменті жүйесін ғана емес,
сонымен бірге энергия аудитінің негіздерін жетік білуге, энергия аудитін өткізуге арналған
техникалық тапсырмаларды құрастыра білуге, оның барысын бақылауды жүзеге асыруға, энергия
аудиті нәтижелері бойынша іс-шаралар әзірлеуге белсенді атсалысуға тиіс.
Қарастырылып отырған курста энергия менеджменті жүйесінің негізгі қағидаттары, оны
жүзеге асыру үшін қолданылатын оның басымдықтары мен іс-қимылдары берілген, сондай-ақ
энергия ресурстарын тұтынуды және кемуін нормалау мәселелері және энергия аудитінің
әдіснамалық мәселелері ұсынылған, бағдарламада кәсіпорындарда энергия менеджменті жүйесін
құру, енгізу және ұйымдастыру мәселелері маңызды орын алады.
2. Оқу бағдарламасының жалпы сипаттамасы
2. Бағдарламаның мақсаты:
Кәсіпорындарда ұйымға энергетикалық саясатты сақтау, оның энергетикалық тиімділігін
арттыру үшін қажетті шаралар қолдану бойынша өзінің міндеттемелерін орындауға және жүйенің
стандарттар талаптарына сәйкестігін көрсетуге, энергияны жүйелік басқару арқылы қоршаған
ортаға шығарылатын парникті газдар шығарындыларын және басқа да әсерлерді, қаржылық
шығындарды азайтуға, сондай-ақ энергия менеджменті жүйесінің аудитін жүргізуге,
мамандандырылған ұйымдар өткізетін энергия аудитінің бақылауын жүзеге асыруға мүмкіндік
беретін энергия менеджменті жүйесін құруға, іске асыруға, қолдауға, жақсартуға қабілетті
мамандарды даярлау.
3. Бағдарламаның міндеттері:
энергия менеджменті жүйесін құру, іске асыру, ұстау және жақсарту бойынша ұйымға
қойылатын талаптармен таныстыру;
энергия менеджментінің заңнамалық және нормативтік құқықтық базасын меңгеру;
ұйым шегінде энергетикалық менеджмент стратегиясын әзірлеудің жалпы қағидаттары туралы
түсінік қалыптастыру;
кемулер мен қалдықтарды барынша азайту үшін өнімдер мен технологиялық процестерді
әзірлеген кезде энергия үнемдеудің жалпы қағидаттарымен танысу;
жалпы кәсіпорында, бөлімшелер және жабдық бойынша энергия тұтыну жөніндегі ақпаратты
жинау әдістерін меңгеру;
энергия ресурстарын тұтынуды және кемуін нормалау әдістерін меңгеру;
кәсіпорынның энергия баланстарын құрастыру тәсілдерін меңгеру;
энергия тұтынуды үнемдеу бойынша іс-шаралардың бағалануын ескере отырып, энергия
тұтынуға талдау жүргізудің жалпы қағидаттарымен танысу;
тыңдаушылардың өндірістік процесті, жабдықты, техникалық қызмет көрсетуді және
жабдықтың жұмыс істеуін жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындай білуін қалыптастыру;
энергия тұтынушылардың жұмыс тиімділігін анықтау, энергия тиімділік критерийлерін
есептеу бойынша түсінік қалыпастыру;
энергия аудиттерін өткізудің жалпы қағидаттары туралы түсінік қалыптастыру;
кәсіпорындарда энергия менеджменті жүйесін құра, енгізе және ұйымдастыра білуді
қалыпастыру.
4. Оқытудың түпкілікті нәтижелері
Энергия менеджменті жүйесін құру, енгізу және ұйымдастыруды жүзеге асыратын кадрларды
қайта даярлау немесе біліктілігін арттыру жөніндегі бағдарламаны меңгеру нәтижесінде
тыңдаушы:
энергия үнемдеу саясатының негізі болып табылатын заңнамалық база;
энергия тиімді жүйелер мен шешімдер;
қолданылуы энергия ресурстарының шығындарын азайту үшін қажетті шаралар;
энергетикалық тиімділікті қамтамасыз ету ережелері, әдістері мен технологияларының
жиынтығы;
энергетикалық шаруашылықты басқару саласындағы ұйымдастырушылық-техникалық міндеттерді
шешу кезіндегі жүйелік талдау туралы түсінігі болуға;
энергетикалық тиімділіктің нормативтік және перспективалық көрсеткіштерін;
энергетикалық тиімділдік көрсеткіштерін айқындау әдістері мен құралдарын;
энергия үнемдеудің ғылыми негізделген заманауи және перспективалы технологиялары;
энергия үнемдеу деңгейін бағалауды нормативтік-әдістемелік қамтамасыз ету;
энергия аудитінің нормативтік және техникалық базасы;
энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы мемлекеттік реттеу және
қолдау тетіктері;
энергия үнемдеу және энергетикалық тиімділікті арттыру саласындағы бағдарламаларға
қойылатын талаптар туралы білуге;
әртүрлі құралдар мен әдістер арқылы энергетикалық тиімділдіктің нормативтік және
перспективалы көрсеткіштерін айқындай және талдай;