1.Тапсырманың берілгені
1. Электрқозғалтқыш
2. Белдікті беріліс
3. Редуктор
4. Шынжырлы беріліс
5. Ленталы беріліс
Курстық жобалауға арналған техникалық тапсырма электр қозғалтқышынан – айналмалы қозғалыс көзінен, беріліс механизмдерінен, айналмалы қозғалыс параметрлерін түрлендіретін және оларды қосатын элементтерден тұратын жетектің кинематикалық схемасын қамтиды.
Pш=4,4 кВт, ωш=6,5 с-1,
ωқоз=157 с-1
Uред=4,
аб.б=1,8м,
аш.б=0,9м,
белдікті беріліс – Горизонтальді жалпақ белдікті,
редуктор - цилиндрлі тік тісті доңғалақты,
шынжырлы беріліс – шынжырлы 300 бұрышпен
2.Электрқозғалтқышты таңдау және кинематикалық есеп.
Жалпы жағдайда электрқозғалтқышты таңдау үшін айналмалы моменттің тәуелділігін, N қуатын және I ток күшінің t уақытына тәуелділігін білдіретін жүктеме диаграммалары құрылады. Содан кейін каталог бойынша тиісті сипаттамасы бар электрқозғалтқышты таңдап алады, Электржетек курсында жазылған әдіс бойынша белгіленген және өтпелі режимдерде оны қайта тиеу қабілетіне және қызуына тексереді.
1 кестеден берілістің ПӘК-ін таңдап аламыз:
Редуктордың ПӘК-і: ηр=0,98*0,9952=0,97
Подшипник жұбының ПӘК-і: ηб.б=0,995
Шынжырлы беріліс ПӘК-і:ηш.б=0,94
Белдікті беріліс ПӘК-і: ηб.б=0,95
Жетектің жалпы ПӘК-і:
ηе= ηб.б* ηр* ηш.б=0,95*0,97*0,94=0,866
Электрқозғалтқыштың қажетті қуаты:
Рқаж = Рш/ηе = 4,4/0,866 = 5,08
Барабанның айналу жиілігі:
П1 кестесінен қажетті қуат Рқаж = 5,08 байланысты 4А сериялы 3 фазалы қысқа тұйықталған, жабық желдетілетін, синхронды айналу жиілігі – 1500 айн/мин электрқозғалтқышын таңдап аламыз: 4А112М4У3, Рдв=5,5 кВт және 3,7% тайғанаумен (ГОСТ 19523-81).
Қалыпты айналу жиілігін анықтау:
nном=1500·(1-0,037)=1444 айн/мин.
Бұрыштық жылдамдық:
1 = қоз = 157 рад/с
Жетектің жалпы беріліс қатынасы:
uе = қоз / ωш = 157/6,5 = 24,15 рад/с
uе = uб.б·uр·uш.б =2,5·4·2,415=24,15 рад/с
Жалпы беріліс санының алынған мәні беріліс сандардың рұқсат етілген мәнін икемді берілістерге және тісті берілістерге есепке ала отырып сатылар
бойынша бөлінеді. электр жетегінің сұлбасы біздің жағдайда ремендік беріліс, редуктор және тізбекті беріліс болады. Ремендік берілістің беріліс санының мәні:
и2 – тапсырма бойынша редуктордың беріліс саны, и2=4.
и1– ремендік берілістің беріліс саны, и1=2,5.
Ишб= - тізбекті берілістің беріліс саны.
Біліктердің бұрыштық жылдамдығы:
n1 = nном=1444,5 айн/мин.
n2 = n1/uб.б =1444,5/2,5 =577,8 айн/мин.
n3 = n2/uр = 577,8/4 =144,45 айн/мин.
n4= n3/uш.б= 144,45/2,4=59,8 айн/мин.
Біліктердің бұрыштық жылдамдықтары:
1 =қоз = 157 рад/с.
2 =1 /б.б=157/2,5= 62,8 рад/с.
3 = 2/ uр =62,8/4 = 15,7 рад/с.
4= 3/ uш.б = 15,7/2,4 = 6,5 рад/с.
Біліктердің бұраушы моменттері:
Т1= Рқаж/1 = 5,08103/157 = 32,36 Нм,
Т2 = Т1uб.бб.б= 32,362,5·0,95 = 76,855 Hм,
Т3 = Т2uрр= 76,855 40,97 =298,2 Hм,
Т4= Т3uш.бш.б= 298,2 2,4150,94=676,94 Hм.
Есептеу нәтижелерін кестеге жазамыз:
Вал
|
Қуат,
кВт
|
Айналым саны
айн/мин
|
Бұрыштық жылдамдық
рад/сек
|
Айналдырушы момент
Н·м
|
Электроқозғалтқыш
|
5,08
|
1444,5
|
157
|
33,57
|
Тез жүретін
|
-
|
577,8
|
62,8
|
76,85
|
Ақырын жүретін
|
-
|
144,45
|
15,7
|
298,2
|
Жұмыс
|
-
|
59,8
|
6,5
|
676,94
|
3. Редукторды есептеу
Беріліс габариттеріне қатысты тапсырмада ерекше талаптар жоқ болғандықтан, орташа механикалық сипаттамалары бар материалдарды таңдаймыз (гл. ІІІ, табл. 3.3) [4]: шестерня үшін сталь 45, термиялық өңдеу-жақсарту, қаттылығы HB 230; доңғалақ үшін – сталь 45, термиялық өңдеу-жақсарту, бірақ қаттылығы 30 единицаға төмен – HB 200.
Рұқсат етілетін контактілі кернеу.
мұнда σHlimb – циклдардың базалық саны кезіндегі байланыс төзімділігінің шегі.
3.2 гл. ІІІ [4] кестесі бойынша тістер бетінің қаттылығы бар көміртекті болат үшін НВ 350 және термиялық өңдеу (жақсартылған):
σHlimb=2НВ + 70;
KHL– ұзақтық коэффициенті; жүктеу циклдерінің саны базалықтан көп болғанда, бұл редукторды ұзақ пайдалану кезінде орын алады, KHL=1деп қабылдаймын;
Қауіпсіздік коэффициенті [SH]=1,10.
Есептік рұқсат етілген байланыс кернеуі
шестерня үшін:
доңғалақ үшін:
Есептік рұқсат етілген байланыс кернеуі:
[H] =0,5([H1] + [H2]) = 0,45(482+428) = 455 МПа
KHβ коэффициенті, тірекке байланысты доңғалақтардың симметриялы орналасқанына қарамастан, осы жағдай үшін ұсынылған жоғарыдағыны ескере отырып, тізбекті беру жағынан күштер әрекет ететіндіктен, біліктің қосымша деформациясын тудыратын және тістің жанасуын нашарлататын болады. 3.1кесте бойынша қабылдаймыз, KHβ=1,2.
Шеврондық доңғалақтар үшін осьаралық қашықтық бойынша венец енінің коэффициентін қабылдаймыз:
Жанасу беріктік шарты бойынша осьаралық қашықтықты анықтаймыз
мұндағы K = 49,5 – тік тісті беріліс үшін [4c. 32],
ba = 0,25 – доңғалақ ені коэффицинті [4c. 33],
aW = 49,5(4+1)[298,21031,25/(4552420,25)]1/3 = 189,67 мм
МЕСТ 2185-66 [4 с. 36] бойынша қабылдаймын aW = 200 мм.
2. Нормальды модульді mn=(0,01÷0,02)aω=(0,01÷0,02)200=2÷4 мм деп есептеп, МЕСТ бойынша 9563-60* m=2,5 мм деп қабылдаймын.
3. Цилиндрлі дөңгелектің тіс саны
шестерняның тіс саны:
z1 = 2aw/(u+1) mn = 2200/(4+1) 2.5 = 32
доңғалақтың тіс саны:
z2 = z1 u = 324 = 128
беріліс саны:
u = z2/z1 = 128/32 = 4
4. Тістегеріштің негізгі өлшемдері:
Бөлгіштік диаметрлері:
d1= mn z1= 2.532= 80 мм;
d2 =1282.5= 320 мм
Тексереміз:
aw=d1/d2=80+320/2=200 мм
Шығыс диаметрлері:
da1= d1+2m = 80+2,5 = 85 мм;
da2 = 320+22,5 = 325 мм
Дөңгелектің ені:
b2= baaw = 0,25200= 50 мм
Шестерняның ені:
b1= b2+(3÷5) = 50+5 = 55 мм
коэффициент bd= b1/d1 = 55/80 = 0,6875
6. Тістегеріш шеңберлік жылдамдығы:
7. Байланыс кернеуін тексереміз
Мұндай жылдамдық кезінде қиғаш доңғалақтар үшін дәлдіктің 8-ші дәрежесін алу керек.
Жүктеме коэффициенті: КH = KНα · KН · KHν;
КНꞵ мәндері кесте бойынша берілген. 3.5 [4]; ψbd=0,6875, қаттылықты НВ≤350 және симметриялық емес ауытқуы орналасқан дөңгелектер қатысты тірек ескере отырып, иілу алдыңғы біліктің керу тізбекті беру КНꞵ = 1,06.
3.4 кесте бойынша υ=5 м/с болғанда және дәлдіктің 8-ші дәрежеде KНα=1,09. 3.6 кесте бойынша қиғаш тісті доңғалақтар үшін υ≤5м/с болғанда KHυ=1,0.
Сонда КH =1,09.1,06.1=1,15.
Шевронды беріліс үшін:
8.Тістесуде жұмыс жасайтын күштер:
Шеңберлік:
Радиалдық:
Иілу кернеуі:
Мұнда жүктеу коэффициенті KF = KFβ · Kν
KFβ = 1,12 , коэффициент таңдаймыз KFν=1,25. Осылайша
KF = 1,12· 1,25=1,4
тістегеріште: zV1 = z1=32
дөңгелекте: zV2 = z2=128
Онда: YF1 = 3,78; YF2 = 3,60
[F]/YF
Шестерня: [F]1/YF1 = 237/3,88 = 61,1 МПа
Доңғалақ: [F]2/YF2 = 206/3,6 = 57,2 МПа
Осыдан [F]2/YF2< [F]1/YF1 болғандықтан есепті доңғалақ тістерімен жүргіземін.
Доңғалақ тісінің беріктігін тексереміз:
F1 =21481,363,60/502 =105 МПа
Рұқсат етілген иілу кернеулері:
[F] = 1,8HB/[SF],
мұнда [SF] – қауіпсіздік коэффициенті:
[SF] = [SF]’[SF]’’ = 11,75 =1,75,
мұнда [SF]’ = 1,75 – материал қасиеттерінің тұрақсыздығының коэффициенті ,
[SF]’’ = 1 – дайындаманы алу тәсілінің коэффициенті.
шестерня: [F]1 = 1,8230/1,75 = 237 МПа;
доңғалақ: [F]2 = 1,8200/1,75 = 206 МПа.
Беріктілік шарты орындалды.
Достарыңызбен бөлісу: |