9
Егер S и R кірісіне төменгі деңгейлі белгілер берілген болса, ( S = R = 0), онда 1-ші
және 2-ші элементтерінің шығысындағы белгілері жоғары болады (Q =
1
Q
). ЕСҰ сақтау
( S = R = 1) режиміне ауыстыру кезінде 1-ші және 2-ші шығыс элементтері кез келген
қалыпқа орнатылуы мүмкін. Сондықтан S = R = 0 белгілерінің комбинациялары басқару
кірістерінде қолданылмайды.
Триггерлік схеманың жұмысы комбинациялық логикалық схема сияқты ақиқат
кестесімен емес, өту кестесімен анықталады. Өту кестесі кіріс белгілерінің оның қазіргі
қалпына тәуелді қалпы өзгерген кездегі триггер қалпының өзгеруін көрсетеді. 1.5 суретте
көрсетілген есте сақтау ұяшығының кестесі 1.3 кестеде көрсетілген.
1.3 кесте
S
R
Q(t+1)
Функция
0
0
х
Тыйым салынған
комбинация
0
1
1
"1" орнатылуы
1
0
0
"0" орнатыуы
1
1
Q(t)
Сақтау
Осындай есте сақтау ұяшығы «НЕМЕСЕ-ЕМЕС» элементтерінде құрастырыла алады.
Мұндай есте сақтау
ұяшықтарын синхронды триггерлер схемасы базасында
құрастырылатын қарапайым асинхронды триггерлер ретінде қарастыруға болады.
Триггерлерді әртүрлі белгілері бойынша классификациялауға болады, мысалы 1.6
суретте көрсетілгендей.
Сурет 1.6. Триггерлік схемалардың классификациясы
Триггер синхронды деп аталады, егер оның өту кестесі ең болмағанда бір басқару
кірісі бойынша синхронизациялайтын белгінің әсерінен жасалатын болса.
Синхронды бірсатылы триггердің ұйымдастырылуын қарастырайық (1.7 сурет).
10
Сурет 1.7. Синхронды бірсатылы триггердің жалпылама схемасы.
Синхронды бірсатылы триггердің негізін жоғарыда қарастырылған есте сақтау
ұяшығы (1-ші, 2-ші элементтер) құрайды. Комбинациялық схема триггердің басқару
сигналдарын түрлендіреді, сондай-ақ
триггерлердің
кейбір типтері
үшін,
ЕСҰ
шығысындағы Q және
Q сигналдарын ЕСҰ кірісіндегі S және R сигналдарына
түрлендіреді. С синхросигналы 1-ші және 2-ші элементтерінің кірісіне ЕСҰ қандайда бір
қалыпқа орнататын S және R сигналдарының берілуіне рұқсат етеді. Синхросигналдың
белсенді емес мәні ЕСҰ кірісінде S = R = 1 басқару сигналдарымен қамтамасыз етеді, бұл
оның сақтау режиміне сәйкес келеді.
Синхронды бірсатылы RS-триггердің схемасы 1.8 суретте көрсетілген. Оның өту
кестесі 1.4 кестеде келтірілген.
Сурет 1.8. Синхронды бірсатылы RS-триггер
1.4. кесте
R
S
Q(t+1)
Функция
0
0
Q(t)
Сақтау
0
1
1
"1"-ге орнату
1
0
0
"0"-ге орнату
1
1
х
Тыйым салынған комбинация
Бұл берілген өту кестесі С синхросигналының белсенді деңгейінде ғана (берілген
ұйым үшін бұл С=1) жүзеге асатынын тағы атап өтейік. С=0 болғанда 3-ші және 4-ші
10
Сурет 1.7. Синхронды бірсатылы триггердің жалпылама схемасы.
Синхронды бірсатылы триггердің негізін жоғарыда қарастырылған есте сақтау
ұяшығы (1-ші, 2-ші элементтер) құрайды. Комбинациялық схема триггердің басқару
сигналдарын түрлендіреді, сондай-ақ
триггерлердің
кейбір типтері
үшін,
ЕСҰ
шығысындағы Q және
Q сигналдарын ЕСҰ кірісіндегі S және R сигналдарына
түрлендіреді. С синхросигналы 1-ші және 2-ші элементтерінің кірісіне ЕСҰ қандайда бір
қалыпқа орнататын S және R сигналдарының берілуіне рұқсат етеді. Синхросигналдың
белсенді емес мәні ЕСҰ кірісінде S = R = 1 басқару сигналдарымен қамтамасыз етеді, бұл
оның сақтау режиміне сәйкес келеді.
Синхронды бірсатылы RS-триггердің схемасы 1.8 суретте көрсетілген. Оның өту
кестесі 1.4 кестеде келтірілген.
Сурет 1.8. Синхронды бірсатылы RS-триггер
1.4. кесте
R
S
Q(t+1)
Функция
0
0
Q(t)
Сақтау
0
1
1
"1"-ге орнату
1
0
0
"0"-ге орнату
1
1
х
Тыйым салынған комбинация
Бұл берілген өту кестесі С синхросигналының белсенді деңгейінде ғана (берілген
ұйым үшін бұл С=1) жүзеге асатынын тағы атап өтейік. С=0 болғанда 3-ші және 4-ші
10
Сурет 1.7. Синхронды бірсатылы триггердің жалпылама схемасы.
Синхронды бірсатылы триггердің негізін жоғарыда қарастырылған есте сақтау
ұяшығы (1-ші, 2-ші элементтер) құрайды. Комбинациялық схема триггердің басқару
сигналдарын түрлендіреді, сондай-ақ
триггерлердің
кейбір типтері
үшін,
ЕСҰ
шығысындағы Q және
Q сигналдарын ЕСҰ кірісіндегі S және R сигналдарына
түрлендіреді. С синхросигналы 1-ші және 2-ші элементтерінің кірісіне ЕСҰ қандайда бір
қалыпқа орнататын S және R сигналдарының берілуіне рұқсат етеді. Синхросигналдың
белсенді емес мәні ЕСҰ кірісінде S = R = 1 басқару сигналдарымен қамтамасыз етеді, бұл
оның сақтау режиміне сәйкес келеді.
Синхронды бірсатылы RS-триггердің схемасы 1.8 суретте көрсетілген. Оның өту
кестесі 1.4 кестеде келтірілген.
Сурет 1.8. Синхронды бірсатылы RS-триггер
1.4. кесте
R
S
Q(t+1)
Функция
0
0
Q(t)
Сақтау
0
1
1
"1"-ге орнату
1
0
0
"0"-ге орнату
1
1
х
Тыйым салынған комбинация
Бұл берілген өту кестесі С синхросигналының белсенді деңгейінде ғана (берілген
ұйым үшін бұл С=1) жүзеге асатынын тағы атап өтейік. С=0 болғанда 3-ші және 4-ші
Достарыңызбен бөлісу: |