Тәжірибелік бөлім. Тұз қышқылы ерітіндісін дайындалу. Ерітінді формуласы НС1, мол. салмағы 36,46, ЭНС1 36,46
0,5 л 0,1 н. ерітінді дайындау үшін қажетті тұз қышқылының мөлшерін есептейді. Ареометр көмегімен анықталған қышқыл ерітіндісінің тығыздығы 1,179 г/см-ге тең. 1 л 0,1 н. тұз қышқылы ерітіндісі құрамында 3,646 г НС1 бар. Ең алдымен, концентрлі тұз қышқылының қандай көлемінде осындай мөлшерлі НС1 бар екенін есептейді. Есептеулер жүргізу үшін күшті қышқыл ерітінділері мен сілтілердің тығыздық кестесін пайдаланып, тұз қышқылының құрамында жобалап 36% НС1 бар екенін анықтаймыз. Пропорция құрастырамыз:
100 г НС1 ерітіндісінде 36 г НС1 х г НС1 ерітіндісінде 3,646 г НС1
Концентрлі тұз қышқылын өлшеу ыңғайсыз болғандықтан, 10,12 г 36%-ы тұз қышқылы қандай көлем алатынын анықтайды.
Концентрлі тұз қышқылының есептелген көлемін тамшуырмен өлшеп, аздаған дистильденген сумен мұқият араластырады. Кейін, ақырындап су құя отырып, ерітіндіні жақсылап араластырып, көлемді 0,5 мл-ге дейін жеткізеді.
Тұз қышқылы ерітіндісін стандарттау.
0,1 н. қышқыл ерітіндісін 0,1 н. натрий тетраборат бойынша белгілейді. Ол үшін дәл өлшем (19,068 г 1 л-ге) бюксте ондық таңбалы дәлдікпен арнайы таразыда өлшейді. Кейін бюксті аналитикалық таразыға ауыстырып төртінші ондық таңбаға дейін өлшейді. Тетраборатты өлшеп, жалпақ және қысқа трубкалы құрғақ ойық арқылы мойыны құрғақ өлшеуіш колбаға еңгізеді. Бюкс пен ойыста қалып қойған Nа2В4О7·10Н2О кристалдарын, колбаның ішіне ыстық су құюмен мұқият шаяды. Колбаға ыстық дистильденген су құяды. Кейін колбаның ішіндегісін абайлап араластырады. Бүкіл тетраборат суда ерігеннен кейін, колбаны бөлме температурасына дейін суытып, алынған ерітіндінің көлемін суық дистильденген сумен белгіленген өлшемге дейін жеткізеді. Колбаны тығынмен жауып, дайындалған ерітіндіні мұқият араластырады. Осыдан кейін ерітінді титрлеуге дайын.
Екі колбаға тамшуырмен 10 мл натрий тетраборат ерітіндісін құяды, 2-3 тамшы метилораж тамызады. Ерітінді сары түсті болып шығады.
0,1 н. қышқыл ерітіндісімен қызғылт-сары немесе қызғылт түс пайда болғанша титрлейді. Егер екі титрлеудің нәтижелері арасындағы айырмашылық бірнеше жүздік мл-ге болса, онда титрлеу аяқталды деп есепеуге болады.
Натрий тетрабораты ерітіндісінің аликвотты мөлшерлерін тұз қышқылымен титрлеудің берілгені бойынша NНС1, КНС1, ТНС1 есептейді.
КNа2В4О7·10Н2О
Т( ппрат ) Na 2 B 4 O7*10 H 2 O
T
=
(теор ) Na 2 B 4O7*10 H 2O
= aпракт
атеор
= 1,907 =1,000
1,9068
N(ппрат)Na2B4O7·Н2О= К Na2B4O7·Н2О·N(теор)Na2B4O7·Н2О = 1,000·0,1 = 0,1
V
A A B B A
A
Мысалы, натрий тетраборатының 10 мл-ін титрлеу үшін НС1 ерітісінің 10,07 ·10,08 мл кетті, орташа мәні 10,075
N = 10 0,1 =0,099
K = N( ппрат) HCL
= 0,099 =0,9925
HCL
10,075
HCL
N( теорет) HCL
0,1
Т = NHCL Ý HCL
=0,9925 36,46 =0,0361865ã/ ìë
Достарыңызбен бөлісу: |