Ә. Б. Ақпаева, Л. А. Лебедева, М. Ж. Мыңжасарова, Т. В. Лихобабенко математика әдістемелік нұсқау

3.2.1.7. Формулаларды шамалардың арасындағы өзара қатынасты орнатушы теңдік ретінде түсіну

3.5.1.2. Есептерді шығаруда «бір заттың массасы», «саны», «жалпы масса»; «бір затқа жіберілген шығын», «заттардың саны», «жалпы шығын» шамалары арасындағы тәуелділікті пайдалану.

шамалар арасындағы тәуелділікті түсіну

Өзара байланысты шамаларды атай алады.

Бір /екі әрпі бар әріпті өрнектер, шамалар арасындағы тәуелділік, шамалардың арасындағы өзара қатынасты орнатушы теңдік ретіндегі формулалар.

«Бір заттың массасын» қалай табамыз?

«Құнды» қалай білеміз?

0-3

Сабақты бастаймыз,

Пайдасынан қашпаймыз.

Бәрін ұғып алыңдар,

Құпиясына қаныңдар,

Толық жауабын табыңдар.

4-6

Оқулықтағы 1- практикалық сабақ топпен орындалады. Оқушылар 6 санына көбейту мен бөлу мысалдары жазылған кесте мен олардың жауаптары бар қима қағаздар алады. Оқушылар өрнектерді және олардың мәндерін жалғастыру қажет.

- Іштеріңде кім кестені жақсы біледі?

- Нәтижеге бірге тез қол жеткіздіңдер ме?

- Неге екенін түсіндір?

7-11

Оқулықтағы 2- тапсырманы орындау үшін оқушылар кестені толтырып, әрбір есеп үшін қандай формуланы қолданғанын түсіндірулері қажет.

Егер бағасы және саны белгілі болса, қыстырғыштардың құнын қалай білуге болады?

Егер бізге барлық сатып алынған заттың және бір өшіргіштің бағасы белгілі болса, сатып алынған өшіргіштердің санын қалай білеміз?

Егер сатып алынған заттың және дәптерлердің саны белгілі болса, бір дәптердің бағасын қалай білеміз?

12-29

3-тапсырмада оқушылар формулаларға сүйене отырып, өнімді есептеуге көмектесулері қажет. Оқушылар кестені пайдалана отырып, кері есеп құрастырып, оны шығарады.

4-тапсырма топпен орындалады. Оқушылар есепті формулаларды пайдалана отырып шығарады.

Берілген есепке кері есеп құрады.

Блиц-сауалнама:

1. Бүкіл сатып алынған затқа жұмсалған ақша сомасы – … (құн).

2. Тауардың бір бірлігіне жұмсалған ақша мөлшері – … (баға).

3. Тауар бірлігінің мөлшері – … (сан).

4. Санды табу үшін … (құнды бағаға бөлу керек).

5. Құнды табу үшін … (бағаны санға көбейту керек).

6. Бағаны табу үшін… (құнды санға бөлу керек).

30-40

6-тапсырманы орындай отырып, оқытушы оқушыларға иллюстрацияны қарап, жағдаятты түсіндіруді ұсынады. Оқушылар формуланы қарап шығып, әрбір әріптің нені білдіретінін пайымдайды. Формулаларды пайдалана отырып, оқушылар есептердің шартын кестеге жазып алып, оларды шығарады.

Оқытушы тапсырманы дәптерге немесе өлшемшарттар бойынша формаланған бағалауы бар қима қағаздарға орындауды ұсынады.

Мен:

• 
  шамалардың арасындағы өзара қатынасты орнатушы теңдік ретіндегі формулаларды оқи аламын
  
• 
  есеп шығаруда формулаларды шамалардың арасындағы өзара қатынасты орнатушы теңдік ретінде пайдалана аламын.
  

5-тапсырма өз бетінше орындалады, оқушылар амалдарды орындау ретін анықтап, өрнектердің мәндерін табады.7-тапсырма бойынша есептің шартын кестеге жазып, формуланы пайдаланып есепті шығар. 8-тапсырма үйге беріледі.

Мен бүгінгі сабақта мынаны түсіндім, білдім, ұғындым...;

«Мен өзімді … үшін мақтай аламын»;

«Маған әсіресе … ұнады»;

«Бүгін менің қолымнан ... келді».