73
Қосымша еңбекақы 6 формуламен
З
доп2
= 2 160 000 × 0,1 = 216 000 тг.
Еңбекақы қоры 5 формуламен
ФОТ
2
= 2 160 000 + 216 000 = 2 376 000 тг.
Зейнетақы фондына зейнетақы аударымы 8 формуламен
ПФ
2
= 2 376 000 × 0,1 = 237 600 тг.
Әлеуметтік салық
Сс
2
= (2 376 000 − 237 600) × 0,11 = 235 224 тг.
Материалды шығын мен қосымша бөліктер күрделі қаржы жұмсалымын
9 формуламен
М
2
= 2 719 809 × 0,05 = 135 990 тг.
Амортизация нормасы 11 формуламен шығарылады
На
2
=
2 565 857−2 565 857×0,05
5×2 565 857
× 100% = 19%.
Амортизация аударымдары 10 формуламен
А
2
=
2 565 857×19×5
100×12×24
= 8464 тг.
Электр энергиясына кеткен шығын 12 формуламен
С
эл2
= 35 × 24 × 5 × 16,2 = 68 040 тг.
Үстеме шығыстар
Н
2
= 0,75(2 376 000 + 235 224) = 1 958 418 тг.
Пайдалану шығысы бірінші нұсқа бойынша
74
∑ Э
2
= 2 376 000 + 235 224 + 135 990 + 68 040 + 8464 + 1 958 418 =
4 782 136 тг.
4.3 Экономикалық тиімділіктің көрсеткіштерінің есептелуі
Жобаның жүзеге асуының экономикалық тиімділігі үшін күрделі қаржы
жұмсалымдардың экономикалық тиімділігінің салыстырымы есептеліп,
шығарылады.
Тиімділіктің сипатбелгісі болып келтірінді шығындардың минимумы
саналады
Зі=Сі+Е
× К →минимум,
(4.14)
мұнда Сі – пайдалану шығыстары;
Е – экономикалық тиімділік коэффициенті (20%);
К – күрделі қаржы жұмсалымдар.
Зі
1
=
4 521 912 + 0,20× 2 886 930 = 5 099 298 тг.
Зі
2
=
4 782 136 + 0,20× 2 719 809 = 5 326 098 тг.
Жобаны жүзеге асырудың бірінші нұсқасы бойынша келтірінді
шығындар құны, екінші нұсқаға қарағанда 226 800 тг аз болғандықтан, бірінші
нұсқа ұсынысқа ие. Жобаны жүзеге асырудың экономикалқ тиімділігінің
сипатбелгісі болып, кезектестірілетін пайдалану шығыстары мен салынған
күрделі қаржы жұмсалымдарының көлемін есепке алатын келтірілген
шығындардың минимумы саналады. Жобаны жүзеге асырудың бірінші
нұсқасы бойынша келтірінді шығындар құны, екінші нұсқаға қарағанда
226 800 тг аз болғандықтан, бірінші нұсқа ұсынысқа ие.
75
5 Өміртіршілік қауіпсіздігі
5.1 Мұнай айдау станциясын жасанды жарықтандыру
Магистралды насосты станция үздіксіз мүнай айдауды қамтамасыз
ететін, негізгі және қосалқы жүйелеі бар күрделі технологиялық комплекс.
Мұнай өңдеу станциясында: насосты немесе магистралды құбырлар
жабдықтарына ауыр қауіп төндіретін жағдайлардан автоматикалық қорғауды;
әрбір мұнай айдау агрегатын программалық түрде басқаруды; сорғының
көмекші жүйелерінің автоматизациясын; сорғының бақылауын және
басқаруын орталықтандыруды қарастырады.
Магистралды насосты станцияның мұнай құбырлары АСУТП-сы
орталықтандырылған бақылау үшін, МАС құрылғыларын бақылау және
сақтау үшін, райондық операторлық пункттің диспетчері немесе опреаторы
бұйрығымен өзгертулерін және автономды берілген технологиялық
параметрлерін басқару үшін қолданылады.
Бұл дипломдық жобада жиіліктік реттеу жетегі арқылы магистралды
насосты автоматты басқару жүйесі өңделеді. Дипломдық жобаның басты
мақсаты магистралды насоспен автоматты басқару жүйесін құру. Дипломды
жобаға жиіліктік реттеу жетегі арқылы магистралды мұнай айдау
насостарының басқару жүйесінің моделдеуі және SCADA жүйесінде
визуализациясын құру кіреді.
Магистралды насостар мұнай және мұнай өнімдерін магистралды
құбырлардан 3 см2 / с аспайтын кинематикалық тұтқырлық пен 90 С
градустан аспайтын температурамен айдау үшін қолданылады. Мұнай
өнімдеріндегі механикалық қоспа мөлшері 0,05 % жоғары емес, ортадан
тепкіш насостар санын есептеу жұмыс қысымына, насостар сипаттамаларына,
айдалып жатқан сұйықтық сипаттамасына және айдау режиміне орай
анықтайды. МАС-та әдетте төрт насос орналасады. Электр қозғалтқышы бар
магистралды насостарды вентиляция жүйесінен таза ауа үрленетін бөлетін
қалқанның бітеу камерасындағы арнайы саңылау арқылы аралық біліктің
көмегімен байланыстырады.
МАС объектілері қауіпті және зиянды факторларды тасушылар ретінде
аса қауіпті объекттер қатарына жатады. МАС-та насостарды, жиіліктік
түрлендіргіштерді жөндеу, монтаждау және қолдану кезінде көптеген қауіпті
факторлар пайда болуы мүмкін.
Қызмет көрсетуші пресоналға басқаруға, операторлық пункттен
процесті бақылауға тура келгесін, жағымды еңбек жағдайын құру қажет. Ол
үшін рационалды жарықтандыру және түстік рәсімдеу маңызды.
Жарықтандырудың болмауы еңбек жағдайын нашарлатып, адам ағзасына кері
әсерін
тигізеді.
Жеткілікті
жарықтандырудың
болмауы
көбіне
қызметкерлердің көру қабілетіне зиян келтіріп, жазатайым оқиғаның себебі
бола алады.
Бөлмедегі қажетті жарықтандыру қызметкер едәуір уақытын
процестерді күш салусыз және көру қабілетіне зиян келтірусіз бақылаумен
