«KazBestProduct» АҚ-ның табыстылығын талдау
Кәсіпорынның табысын талдау және деңгейі мен серпінін талдау үшін № 2 «Табыстар мен шығыстар туралы есеп» нысанының мәліметтері негізінде жүргізіледі.
Есепті кезеңдегі жалпы қаржылық нәтиже есеп беру нысандарына ашып көрсетіледі және өнімді өткізуден, негізгі қорларды, материалды емес активтерді, басқа мүліктерді өткізуден түсетін таза табыстың алгебралық қосындысы ретінде болады.
Кесте-10 - Табыс көрсеткіштерін талдау
Көрсеткіштер
|
2004ж
|
2005ж
|
Ауытқу
|
Абсолюттік (+,-), мың тенге
|
Салыстыр-малы, %
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1. Ауыл шаруашылық өнімдерін өткізуден түсетін табыс
|
38868,5
|
46456,8
|
+7588,3
|
19,5
|
2. Өткізілген өнімнің өз құны
|
34525,5
|
43736,5
|
+9211
|
26,7
|
10-кестенің жалғасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
3. Жалпы табыс
|
4343,0
|
2720,3
|
-1622,7
|
-37,4
|
4. Кезең шығындары
|
3079,4
|
3424,2
|
+344,8
|
+11,2
|
5. Негізгі қызметтен түсетін табыс (зиян)
|
1264,8
|
-703,92
|
-1968,7
|
-44,4
|
6. Негізгі емес қызметтен түсетін табыс (зиян)
|
13,6
|
84,402
|
+70,8
|
+620,6
|
7. Салық салуға дейінгі қызметтен түсетін табыс (зиян)
|
1278,4
|
-619,518
|
-1897,5
|
-51,5
|
8. Салық салудан кейінгі қызметтен түсетін табыс (зиян)
|
894,8
|
-619,518
|
-1514,3
|
-30,8
|
9. Таза табыс (зиян)
|
894,8
|
-619,578
|
-1514,3
|
-30,8
|
Ескертпе – «KazBestProduct» АҚ-ның мәліметтері негізінде талданған.
10-кестеден көріп отырғанымыздай, ауыл шаруашылық өнімдерін өткізуден түскен түсім 7588,3 м. тенгеге, яғни 19,5 %, ал өнімнің өзіндік құны сәйкесінше 26,7% немесе 9211 м теңгеге өсіп отыр. Нәтижесінде жалпы табыс 1622,7 м. теңгеге кеміп отыр, яғни 2005 жылы 2720,3 м. теңгені құраған.
«KazBestProduct» АҚ-ның кезең шығындары 2004 ж. 3079,4 м. тг құраса, 2005 жылы 43736,5 м. тг құраған, яғни 344,8 м. тг немесе 11,2 %-ға артқан. Шығындар баптарының артуы табыстың төмендеуіне әкеледі. Негізгі қызметтен түсетін табыс 2004 ж 1264,8 м. тг құраса, 2005 жылы 703,9 м. тг мөлшерінде зиянға (шығынға) шыққан. Бірақ негізгі емес қызметтен түсетін табыс мөлшері 70,8 м. тг-ге артқан.
Кәсіпорынның таза табысы 2004 жылы 894,8 м. тг-ні құраса, 2005 жылы 619,5 м. тгзиянға шыққан. Бұл кезең шығындарының, яғни жалпы және әкімшілік шығындарының, өткізу бойынша шығындардың сәйкесінше өткен жылғымен салыстырғанда артқы есебінен болып отыр.
Есепті кезеңдегі таза табыстың құрылымындағы өзгерістер келесі кестеде келтірілген.
Кесте-11 - Таза табыстың құрылымы
Көрсеткіштер
|
2004 г
|
2005 г
|
Ауытқу
|
м.тг
|
%
|
м.тг
|
%
|
м.тг
|
%
|
1. Салық салуға дейінгі қызметтен түсетін табыс (зиян)
|
1278,4
|
100
|
-619,5
|
100
|
-1897,5
|
-51,5
|
- негізгі қызметтен түсетін табыс (зиян)
|
1264,8
|
98,9
|
-703,9
|
-113,6
|
-1968,7
|
-44,4
|
- негізгі емес қызметтен түсетін табыс
|
13,6
|
1,1
|
84,4
|
+13,6
|
+70,8
|
+620,6
|
2. Салық салғаннан кейінгі табыс (зиян)
|
894,8
|
х
|
-619,5
|
х
|
-1514,3
|
-30,8
|
3. Таза табыс
|
894,8
|
х
|
-619,5
|
х
|
-1514,3
|
-30,8
|
Ескертпе – «KazBestProduct» АҚ-ның мәліметтері негізінде талданған.
Кестеден көргеніміздей 2005 жылы негізгі қызметтен түсетін табыстың құрылымында кері өзгерістер болды. 2004 жылы жалпы табыстағы негізгі қызметтен түсетін табыстың үлесі 98,9 %, негізгі емес қызметтен түсетін табыстың үлесі 1,1 % болған. 2005 жылы 619,5 м. тг. зиянға шығуы жалпы және әкімшілік, өнімді өткізу шығындарының артуынан, алдыңғы жылдардан қалған жабылмаған зиянның орнын толтыру нәтижесінен болып отыр деуге болады. Будан кәсіпорынның қаржылық жағдайының нашарлауын, тұрақсыздығын көруге болады.
Өнімді өткізуден түсетін таза табысты факторлық талдау.
Ауыл шаруашылық өнімін өткізуден түсетін табыс үнемі мына факторлардың әсерінде, ықпалында болады: өнімді өткізу көлемі, өнімнің құрылымы; өткізілген өнімнің сату бағасы; шикізат, материал, отын, электрэнергиясының тарифтері, тасымал шығындары, материалды және еңбек ресурстарының шығындарының деңгейі.
Өнімді өткізуден түсетін табысқа факторлардың әсерінің формальды есебін келтірейік.
Кесте-12 - Факторлар бойынша табысты талдау
Рет №
|
Көрсеткіштер
|
2004 ж
|
Нақты өткізілген ауылшаруашылық өніміне өткен кезең бойынша
|
2005 ж
|
1
|
Өнімді өткізуден түсетін түсім, м.тг
|
38868,5
|
35238,3
|
46456,8
|
2
|
Өткізілген өнімнің толық өзіндік құны, м. тг.
|
34525,5
|
35134,1
|
43736,5
|
3
|
Өнімді өткізуден болатын таза табыс
|
894,8
|
962
|
-619,6
|
Ескертпе – «KazBestProduct» АҚ-ның мәліметтері негізінде талданған.
Өнімді өткізуден түсетін табыстың ( ) жалпы өзгерісінің есебі :
 ( 35 )
мұндағы Р1- есепті кезеңдегі табыс, тг
Достарыңызбен бөлісу: |
