Дәрістер тезисі дәріс №1. Есептер шығарудың маңызы, олардың оқу үрдісіндегі орны

Ғ. Электростатика есептерін шығарудың алгоритмі

жүктеу 0,54 Mb. бет 31/47 Дата 12.01.2023 өлшемі 0,54 Mb. #40910

Навигация по данной странице:

• 2– мысал

Ғ. Электростатика есептерін шығарудың алгоритмі. Нүктелік зарядтары бар есептерде, кескінді салып болған соң зарядтарға әсер етуші күштерді векторлар арқылы кескіндеу. Егер зарядтар тыныштықта болса, зарядтардың тепе теңдік шартын (механика есептерін шығарғандай) жазу керек. Ал заряд қозғалатын болса, қозғалыс теңдеуін (механикадағыдай) жазу керек. Зарядтар қайта таралатын болса, бұл өрнектерді зарядтардың сақталу заңымен толықтыру керек. Электр өрісінің жұмысын есептеу керек болса, өрнектер энергияның сақталу заңымен толықтырылу керек. Зарядтардың әсерлесу күшін зарядтар мен кернеуліктер арқылы сипаттап, электр өрісінің жұмысын зарядтар мен потенциялдар арқылы өрнектеп оларды негізгі теңдеулерге қою керек. Алынған теңдеулерді ізделінді шамаға қатысты шешу. Зарядталған денелер туралы есептерді шығарғанда потенциалдар мен зарядты байланыстыратын өрнектерді жазып, оларға денелер сыйымдылығын қою керек. Егер конденсаторлар жалғанған тізбек берілсе, оны эквивалент қарпайым (параллель немесе тізбектей жалғанған) кескінмен ауыстыру керек. Сонан соң белгілі және белгісіз шамаларды байланыстыратын теңдеулер жүйесін жазып оларды шешу керек. 1–мысал: Массалары 400 мг екі дене аттас зарядталып, ұзындығы бірдей жіппен бір нүктеге ілінген. Бұл денелер бір бірінен 15 см қашықтыққа тебіледі, осы кезде жіптер арасындағы бұрыш 900 болды (27-сурет). Денелер зарядын табыңдар. Бер: Шешуі: q1 = q2 = q m1 = m2 = m=400 мг l1 = l2 = l; 2a = 900 r = 15 см q–? Есептің шығарылу алгоритмі төмендегі түрлендірулерден түсінікті: х: Fкх = Fк ; mgx= 0; Tx = T Sina у: Fку = 0; mgy= – mg; Tx = T Cosa –T Sin 450 +Fк = 0 T Cos 450 – mg = 0 Жауабы: q= 100 нКл. 2–мысал: Қабарғаларының ұзындықтары а болатын тең қабырғалы үш бұрыш төбелерінде шамалары бірдей q зарядтар орналасқан. Зарядтар тепетеңдікте болу үшін үшбұрыш центіне қандай заряд орналастыру керек? Бер: Шешімі: q 1= q2 = q3 = q Есеп шарты бойынша зарядтар тепе-теңдік қалыпта тұр. A Сондықтан әр бір зарядқа әсер ететін тең әректті күш нөлге тең болу керек. Зарядтар үш бұрыш центріне Q –? қатысты симметриялы орналасқан. Осы себепті төбедегі бір зардтың тепе-теңдігін қарастырғанымыз жеткілікті. Төбедегі зарядқа q1 және q2 зарядтар тарапынан F1 және F2 күштер әсер етеді. Олардың қосындысы (олардың тең әрекет күші) F12 –ге тең. Заряд тыныштықта болу үшін, төбедегі зарядқа центрде орналасқан Q заряд тарапынан, F12-ге модулі тең,ал бағыты қарама-қарсы F3 күш әрекет ету керек: | F12 |=| – F3 | ; F12 = – F3 Яғни, Q заряд таңбасы q заряд таңбасына қарама-қарсы болу керек. Кулон заңы боынша , . Зарядты табу үшін F12 күш пен r-ді табу керек. жүктеу 0,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз