Ректификация үдерісінің жылу балансы

Жалпы баланс мына түрде жазылады :  

 Q1+Q2+Q3=Q4+Q5+Q6,     

  мұндағы Q1 – қыздырғыш бумен келетін жылу, немесе басқаша айтқанда үдерісті 

жүргізуге жұмсалатын жылу, кДж/сағ; Q2 – бастапқы қоспамен келетін жылу; кДж/сағ; 

Q3 – флегмамен келетін жылу, кДж/сағ; Q4 – бумен кететін жылу, кДж/сағ; Q5 – кубтық 

қалдықпен кететін жылу, кДж/сағ; Q6 – қоршаған ортаға кететін жылу, кДж/сағ. (3.79) 

теңдеуді Q1-ге байланысты ашып жазсақ аламыз  

𝑄

1

𝐷

(𝑅 + 1)𝑟

+ 𝐺

𝐺

𝐷

𝐷

𝐺

𝐺

𝑊

𝑊

− 𝐺

𝐶

𝐹

𝐹

− 𝑄

мұндағы RD – дистилляттың булану жылуы, кДж/сағ. Мерзімдік ректификациялық 

қондырғылар.  Өндірісте  R=const  жағдайындағы  ректификациялау  үдерісі,  əсіресе  аз 

өндірісті  орындарда  кеңінен  қолданылады.  Оның  себебі  бұл  үдерісті  бір  ғана 

ректификациялық  қондырғыда  тиімді  түрде  өткізуге  болады.  R=const  жағдайындағы 

жұмыстық  сызықтардың  қисаюы  концентрацияға  тəуелді  болмайды,  жұмыстық 

сызықтар  параллельді  түрде  өзгереді.  Жалпы  жоғары  құрамды  дистиллят  алу  үшін 

фракциялық ректификация деп аталатын технологиялық əдіс қолданылады. Оның мəні 

3.11, асуретте көрініп тұр, яғни мұндағы бастапқы 

𝑥

𝐹

𝑥

𝐷

𝑋

𝑤

да  ректификациялық  қондырғыға  салынып, 

𝑋

𝐷

𝑛

𝑋

𝑊

  алынады.  Осылай  қайталай 

отырып, керекті тазалықтағы 

𝑋

𝐷

𝑋

𝐷

𝑅

𝑚𝑖𝑛

𝑅

𝑚𝑎𝑥

мəнге жетеді. Мұндағы бастапқы қоспа төменгі температурада ұшатын компоненттен 

ажыраған  сайын 

𝑋

𝐹

𝑋

𝑊

𝑋

𝑊

𝑋

𝐹

арқылы.  Ең  соңында 

𝑋

𝐹

=

𝑊

  болады.  Бірақ  мұндай  үдерісті  жүргізу  қиын  болады. 

өзгертіп отыруға тура келеді .