Даму бағыттары Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары Современная система дошкольного

668 

 

отдавших  жизнь  за  счастье  людей.  Их  имена  увековечены  в  названиях  городов,  улиц, 

площадей, в их честь воздвигнуты памятники. 

Не  менее  важным  условием  нравственно-патриотического  воспитания  детей  является 

тесная взаимосвязь с родителями. Прикосновение к истории своей семьи вызывает у ребенка 

сильные  эмоции,  заставляет  сопереживать,  внимательно  относиться  к  памяти  прошлого,  к 

своим историческим корням. Взаимодействие с родителями по данному вопросу способствует 

бережному отношению к традициям, сохранению вертикальных семейных связей. "В вашей 

семье  и  под  вашим  руководством  растет  будущий  гражданин  <...>  Все,  что  совершается  в 

стране,  через  вашу  душу  и  вашу  мысль  должно  приходить  к  детям",  —  эту  заповедь  А.С. 

Макаренко необходимо использовать при работе воспитателя и с детьми, и с их родителями. 

В настоящее время эта работа актуальна и особенно трудна, требует большого такта и 

терпения, так как в молодых семьях вопросы  воспитания патриотизма, гражданственности не 

считаются важными, и зачастую вызывают лишь недоумение 

Важным условием воспитания детей является тесная взаимосвязь с родителями 

Совместная  работа  педагога  с  родителями  помогает  им  стать  единомышленниками  и 

помощниками  друг  другу.  Поэтому,  необходимо  привлекать  родителей  к  мероприятиям, 

которые  способствуют  их  совместной  деятельности  с  детьми.  Большое  значение  имеют: 

семейные путешествия по стране, родному краю, своему району; экскурсии по улице, городу, 

к  удивительным  местам,  к  памятникам.  Свои  яркие  впечатления,  родители  и  дети,  могут 

выразить в форме выставки, в оформлении фотоальбомов: «Наш любимый город » и «Край 

родной навек любимый! ». Рассматривая их, дети ещё и ещё раз соприкоснуться с красотой  

Родного края, со всем тем что его окружает.       Кроме этого можно предложить консультации 

для родителей на тему:  

«Семейный маршрут выходного дня», родительское собрание на тему: 

«Учим детей любить, знать и беречь свой город», изготовить фотовыставку: «Наш город 

родной», тематическую выставку: «Увлекательное путешествие по родному городу». Хорошо, 

когда  родители  принимают  активное  участие  в  создании  предметно-развивающего 

пространства. 

Родители должны быть примером для своих детей, к своему городу, к месту, где живёшь. 

Это  будет  одна  из  главных  задач,  которая  ставится,  работая  с  родителями  своих 

воспитанников.  

К  концу  дошкольного  периода  ребёнок  должен  знать:  нашу  страну  населяют  люди 

разных национальностей; у каждого народа есть свой язык, обычаи и традиции, искусство и 

архитектура; каждый народ талантлив и богат умельцами, музыкантами, художниками и т.д. 

 

 

Используемая литература: 

1.  Александрова  Е.Ю.,  Гордеева  Е.П.  Система  патриотического  воспитания  в  ДОУ.  – 

Волгоград: Учитель, 2007. 

2.  Вишневская  В.Н.  Программа  духовно-патриотического  воспитания  детей  5-7  лет  «Свет 

Руси»:  пособие  по  реализации  государственной  программы  «Патриотическое  воспитание 

граждан Российской Федерации на 2001-2005 годы». – М: АРКТИ, 2004. 

3.  Маханёва  М.Д.  Нравственно-патриотическое  воспитание  детей  старшего  дошкольного 

возраста. – М., 2003. 

4.  Новицкая М.Ю. Наследие. Патриотическое воспитание в детском саду. – М.: Линка-Пресс, 

2003. 

5.  Новицкая М. Ю.  Наследие. Патриотическое воспитание в детском саду. —  М.:  Линка  — 

Пресс, 2003 г. 

 

 

 

ТӘРБИЕ ТАЛ БЕСІКТЕН БАСТАЛАДЫ 

669 

 

 

 

Уйсымбаева  Салтанат 

КМҚК «Алпамыс» балабақшасы 

Қарағанды қаласы 

 

 

«Ел есінде бір жыл қалғың келсе-ас бер, он жыл қалғың келсе-ағаш отырғыз, ал мәңгі 

қалғың келсе-бала тәрбиеле» дейді халық даналығы.  Халқымыздың «Жас келсе-іске» деген 

керемет сөзі бар. Демек мен бойымдағы жастық жігерімді, күш қуатымды,жаңашылдығымды 

жас  бүлдіршіндерді  тәрбиелеуге  жұмсауым  керек.    Қазақ    ағартушысы    Мағжан  Жұмабаев 

«...Әрбір ұлттың баласы өз ұлтының арасында,  өз ұлты үшін қызмет қылатын болғандықтан, 

тәрбиеші баланы сол ұлт тәрбиесімен тәрбие қылуға міндетті» деген.    Сонымен қатар  «Әр 

тәрбиешінің  қолданатын  жолы  –  ұлт  тәрбиесі  болсын»,-дейді.  Сондықтан  алдымызда  

ұлтжанды, Отанын сүйген патриоттар тәрбиелеу міндеті тұр.    

  Ұлттың  бүгіні де, болашағы да  тәрбиелі ұрпаққа байланысты. Баланың шын мәнісінде 

тұлға болып қалыптасуы қыруар  уақыт пен тер төгіп, зор  еңбекті қажет ететін  жауапкершілігі 

мол жұмыс. 

Ұлы педагог Мағжан Жұмабаев ұрпаққа ұлттық тәрбие беруге  көп  көңіл бөлді. Ол өзінің 

“Педагогика”  атты  оқулығын  жазудағы  ұстанымын  былайша    түсіндіреді:  “Тәрбие 

ғалымдарының  пiкiрлерiн  таңдап  алуға  ұмтылдым.  Шамам  келгенше  қазақ  жанына 

қабыстыруға  тырыстым…Бiзде  бұрын  пән  тiлi  болмағандықтан  түрлi  терминдерге  тап 

басқанда  қазақша  сөз  табу  көп  күшке  тидi.  Қалайда  курстарда  оқыған  мұғалiмдердiң 

жәрдемiмен  таза  орыс  сөздерi  қазақшаға  айналдырылды.  Ал  ендi  жиһан  тiлi  болып  кеткен 

сөздерi  қазақшаға  аударам  деп  азаптануды  тиiс  таппадым”  -деп  ,  қазақ    халқының      сөзік 

қорына   көптеген жаңа  педагогикалық терминдер қосты.  Осылайша  ұлт тәрбиесін басты 

назарда  ұстаған    Мағжан  Жұмабаев    тәрбиені  төрт  бөлікке  бөлді.  Олар:  дене,  жан,  ақыл 

тәрбиесi, сұлулық пен әдеп-құлық тәрбиесi.  Осы  тәрбиенiң төрт түрiн тәптiштеп түсiндiре 

келiп, былай дейдi: “Егер де адам баласына осы төрт тәрбие тегiс берiлсе, оның тәрбиесi түгел 

болғаны.  Бала берiк денелi болса, түзiк ойлайтын, дұрыс шешетiн, дәл табатын ақылды болса, 

сұлу сөз, сиқырлы әуен, әдемi түрден ләззат алып, жан толғандырарлық болса, жамандықтан 

жаны жиренiп, жақсылықты жаны тiлеп тұратын құлықты болса ғана адам баласының дұрыс 

тәрбие алып, шын адам болғандығы.…”  

«Баланы келешек заманына лайық қылып  шығару»  – деу  арқылы М.Жұмабаев тәрбие 

мақсатын  айқындап  бередi.  Автордың  туған  халқының  тәлiм-тәрбиелiк  бай  мұрасын  игеру 

жөнiндегi бағыт-бағдары да құптарлық. Мағжан сонымен бiрге ұлт тәрбиесiне сыни  көзiмен 

қарап, тозығынан озығын айыра бiлуге шақырады. 

Ұлттық тәрбиенің көздері фольклор, халық ауыз әдебиеті, ұлттық әдебиет, әдет-ғұрып, 

салт-дәстүр,  ұлағатты  қағидалар,  шешендік  сөздер,  өнеге-өсиеті  бар  мақал-мәтелдер,  туған 

топырағымызда дүниеге келген ойшыл ғұламаларымыздың еңбектеріндегі тәрбие қағидалары 

болып  табылады.  Тәрбие  бесіктегі  баладан,  еңкейген  қартқа  дейін  қажет.  Өйткені,  тәрбие 

болғанда ғана, адамгершілік қасиетің пайда болып, өмірдегі өз орныңды  таба аласың. 

Жалпы тәрбиені бесік тәрбиесі, балдырған тәрбиесі, өрен тәрбиесі, жасөспірім тәрбиесі, 

жастар  тәрбиесі  деп  жекелеп  бөлетін  болсақ  олар    да    бір-бірімен  жалғасып,  өз 

ерекшеліктерімен жүзеге асырылады. Тәрбиенің мақсаты адам бойында ізгілік, инабаттылық 

қасиеттерін және тіршілікке қажетті дағдылар қалыптастыру болып табылады. Бала тағдыры, 

тәрбиесі бәріміздің – ата–аналардың, балабақшаның, мектептің және қоғамның басты негізгі 

міндеті.  

Қазіргі біз өмір сүріп жатқан қоғамға тоқталсақ, тәуелсіз, еркін елміз осы заманның  даму 

үрдісі жылдамдығымен  зымырап келеміз. Алдағы мақсат  дамыған елу елдің қатарына ену. 

Қоғам да уақыттан қалмай, ортамызға келген жаңа дүниелерден  қалыспай келеді. Сондықтан 

қоғам  уақыт талабына сай  өмір сүру үшін  заман адамдардан  жеке тұлғалық фокторларды