Ценности, интересы, нормы как духовная основа личности



жүктеу 1,52 Mb.
Дата29.04.2022
өлшемі1,52 Mb.
#38332
Құндылықтар, мүдделер

Құндылықтар, мүдделер, жеке тұлғаның рухани негізі ретінде нормалар

Студент: Адасхан Бағлан

Жоспар:

  • Тұлғаның құндылықтары
  • Құндылық деген не?
  • Тұлғаның дамуындағы құндылық бағдарлары
  • Құндылықтарды жіктеу
  • Нормалар
  • Әлеуметтік нормалардың формалары
  • Руханият
  • Қорытынды
  • Әдебиет

Тұлғаның құндылықтары


Рухани

Батылдық


Достық

Отбасы


Махаббат

Материалдық

Көлік

Үй

Киім



Ақша

Құндылық деген не?

Тұлғаның дамуындағы құндылық бағдарлары

  • Бұл әсіресе жас ұрпақтарда айқын көрінеді. Студенттік жас-бұл мінездің және тұтастай тұлғаның қалыптасуына әсер ететін құндылық бағдарлары жүйесінің қарқынды қалыптасу кезеңі. Бұл жас кезеңінде құндылық бағдарларын қалыптастыру үшін қажетті алғышарттардың пайда болуымен байланысты: жеткілікті өмірлік тәжірибенің жинақталуы, белгілі бір әлеуметтік мәртебені иелену.
  • Бұл адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасының ерекшеліктері мен сипатын анықтайтын және сол арқылы оның мінез-құлқын белгілі бір дәрежеде анықтайтын жастық шақта қалыптасқан құндылық бағдарлары мен нормалары.
  • Нормалар адамның өмірі үшін нұсқаулық болып қана қоймай, оның мақсаты мен ұмтылысын анықтайды, сонымен қатар әлеуметтік бақылау және тәртіпті сақтау тетігі ретінде әрекет етеді.

Құндылық бағдарлары

Саясат


Экономика

Рухани сала


Адам-белгілі бір моральдық және интеллектуалдық жетілуге жеткен, өзінің санасы мен іс-әрекетін талдай алатын адам.

  • Адам-белгілі бір моральдық және интеллектуалдық жетілуге жеткен, өзінің санасы мен іс-әрекетін талдай алатын адам.
  • Тұлғаның құндылық бағдарлары жетілген тұлғаның негізгі құрылымдық құрылымдарының бірі болып табылады, оның әртүрлі психологиялық сипаттамалары біріктіріледі.
  • Адамның құндылық бағдары оның жеке басының маңызды сипаты болып табылады, өйткені олар оның сыртқы әлеммен қарым-қатынасын және өзара әрекеттесу ерекшеліктерін анықтайды, адамның мінез-құлқын анықтайды және реттейді. Өзінің құндылық бағдарларын біле отырып, адам әлемдегі өз орнын іздейді, өмірдің мәні мен мақсаты туралы ойланады.

Қорытынды

  • Осылайша, құндылықтар иерархиялық жүйеге ие және жеке құрылымда тек оның элементтері ретінде болатын арнайы психологиялық құрылымдар болып табылады. Жеке тұлғаның белгілі бір құндылыққа бағдарлануын оның басымдылығын, басқа құндылықтарға қатысты субъективті маңыздылығын ескермейтін, яғни жүйеге кірмейтін оқшауланған білім ретінде елестету мүмкін емес.

Құндылықтарды жіктеу


Ұлттық

Қалыптасқан нормалар мен өмір мақсаттарын сақтауға бағытталған

Заманауи

Қоғамдық өмірдегі өзгерістердің әсерінен пайда болады

Базалық

Адамдардың өмірдегі негізгі бағдарларын сипаттаңыз

Терминалдық

Өмірдің маңызды мақсаттары мен мұраттарын, мағынасын білдіреді

Аспаптық

Мақсатқа жетудің қоғамда мақұлданған құралдары


Нормалар


Әлеуметтік нормалар

Моральдық

Саяси

Әдет-ғұрып және салт-дәстүр



Корпоративтік

Экономикалық

Діни

Осылайша, қажеттіліктерді түсінумен қатар, олардың әлеуметтік нормалармен байланысы туралы хабардар болу бар. Нормалар қоғамдық тәжірибе арқылы сыналған, өмірмен тексерілген іс-әрекет тәсілдерін бекіту құралы ретінде пайда болғанымен, олар одан артта қалуы мүмкін, ескірген және жеке тұлғаның еркін өзін-өзі жүзеге асыруына кедергі келтіретін, әлеуметтік прогресті тежейтін тыйымдар мен рецепттердің тасымалдаушысы бола алады.

  • Осылайша, қажеттіліктерді түсінумен қатар, олардың әлеуметтік нормалармен байланысы туралы хабардар болу бар. Нормалар қоғамдық тәжірибе арқылы сыналған, өмірмен тексерілген іс-әрекет тәсілдерін бекіту құралы ретінде пайда болғанымен, олар одан артта қалуы мүмкін, ескірген және жеке тұлғаның еркін өзін-өзі жүзеге асыруына кедергі келтіретін, әлеуметтік прогресті тежейтін тыйымдар мен рецепттердің тасымалдаушысы бола алады.

Әлеуметтік нормалардың формалары

Беру


Белгілі бір әрекетке рұқсат

Ұйғарым


Талап етілетін әрекеттерді көрсету

Тыйым салу



Жасауға болмайтын әрекеттер

Руханият және рухани негіздер

  • Руханият, рух тақырыбы философиялық ойдың көптеген көрнекті өкілдерінің философиялық құрылыстарында басты орын алады.
  • Руханилық-күрделі ұғым. Ол, ең алдымен, дін мен діни бағдарланған философияда қолданылды, онда ол әлем мен адамның тағдырын құру және анықтау функциясына жататын тәуелсіз рухани заттың әсерімен байланысты болды.

"Руханият" ұғымы бүгінде дәстүрлі философиялық түсініктен өзгеше мағынаға ие болды. Руханилық, әрине, жағымды нәрсе ретінде түсініледі, жоғары рухани мүдделердің материалға Үстемдігі ретінде. Ал руханиятты дәстүрлі түсіндіру басқаша. Адам иеленетін, ақылына және ерік бұл рухани мәні. Бұл оның жануарлардан айырмашылығы.

  • "Руханият" ұғымы бүгінде дәстүрлі философиялық түсініктен өзгеше мағынаға ие болды. Руханилық, әрине, жағымды нәрсе ретінде түсініледі, жоғары рухани мүдделердің материалға Үстемдігі ретінде. Ал руханиятты дәстүрлі түсіндіру басқаша. Адам иеленетін, ақылына және ерік бұл рухани мәні. Бұл оның жануарлардан айырмашылығы.
  • Осылайша, адамның жеке басының рухани негіздері оның ақыл-ойы мен ерік-жігерін қолдайтын материалдық және материалдық емес объектілер болып табылады.

Әдебиет:

https://goo.su/7ukm

https://goo.su/7Ukm

https://goo.su/7UKm

https://goo.su/7UKM

https://goo.su/7ukN

Назарларыңызға рақмет

Назарларыңызға рақмет


жүктеу 1,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау