4
суына тиісті мән берілмесе де, шығыстардың әрбір бабы атап
көрсетілген. Оған қоса баланс өте өрістеген және рабайсыз еді.
Алайда, барлық аталған аз ғана өзгешеліктері кезінде бухгалтер-
лік есептің әдістемесін үйренуге өндірісте де, оқу орындарында да
тиісті көңіл бөлінетін еді. Өндірістерде оқушыларды үйрету үшін
жетекші бухгалтерлер болған, ал кез келген экономикалық ЖОО-
да бухгалтерлік есеп кафедрасы ұйымдастырылған еді. Жұмыс
орындарында нұсқаулар мен көрсетулер жеткілікті болған.
Өкінішке орай, қазіргі уақытта бухгалтерлік есепті жүргізу және
үйрету әдістемесі өте қиын кезеңге ұшырап отыр. Бірақ бұл — уақыт
талабы және одан құтылып немесе оны аттап кету мүмкін емес.
Біздің көзқарасымыз бойынша оның қиындығы біз ескі
механизмді бұзып, бірақ жаңасын әлі құрып үлгермегендігімізден
тұрады. Және біз төмендегі маңызды проблемалар бойынша пайда
болған мәселелерді шешуіміз керек:
1) Бухгалтерлік
есеп шоттарының Бас, одан соң Типтік жоспары.
2) Қаржылық есеп беру мен салықтық есеп бойынша жиынтық
табысты анықтау және салыстыру.
3) Экономиканы мемлекет тарапынан реттеудің салықтық тәр-
тібін енгізу.
Мамандарға бухгалтерлік есепті оқыту мәселесі әлдеқайда қиын
жағдайда қалды.
Ал біздерге, педагогтарға және бір маңызды проблема: оқы-
туды жүргізу кезінде әрбір студенттің дербес мүмкіндіктері мен
қабілеттілігін есепке алу. Өйткені бүгінгі студенттен ертеңгі
экономист-бухгалтер шығады ғой!
Бұл жағдай осы пәнді оқуды қалайтын әрбір адамға қажет негізгі
түсінікті және оңай меңгерілетін материалдарды көрсететін оқу
құралдардың жаңа бағыттарын даярлау қажеттілігінің уақыты
жеткенін дәлелдейді.
Қазіргі уақытта көптеген әдістемелік көрсетулер шығып жатыр,
бірақ олар таза кәсіби сипатқа ие, сондықтан да студенттерге көп зат
түсініксіз болып қала береді.
Өкінішке орай, студенттердің арасында кейде, ол туралы
дауыстап: «Бухгалтерлік есепті біз бұл жерде (яғни ЖОО-да)
ешқашан да үйрене алмаймыз, оны кейінрек өндірісте үйренеміз,
сондықтан күш салудың қажеті жоқ» деген теріс пікір пайда
болады. Онымен біз шешімді түрде келіспейміз және оларды:
«Бухгалтерлік есепті сіздер бұл жерде үйренуге тиістісіздер,
ал өндірісте өздеріңіздің білімдеріңіз бен дағдыларыңызды
жетілдіресіздер» деп сендіреміз.