Бухгалтерлік есеп

223
шоттарын төледі. Бұл жағдайда бухгалтерлік проводка төмендегіше 
болады:  
    Дт                         Кт                       Сома                Ескерту
  3310         —         1040          =      2600000      4 типті операция
  П (-)                      А (-)
2) кәсіпорын алынған құрылыс материалдары үшін 2005 жылы 
мамыр айының 17 жұлдызындағы № 2 салыстыру актісі мен шот-
фактураға сәйкес 1500000 теңге сомаға айырбастау (бартер) жасады. 
Бұл жағдайда бухгалтерлік проводка төмендегіше болады:  
   Дт                          Кт                       Сома                 Ескерту
  3310         —          1210           =     1500000       4 типті операция
  П (-)                       А (-)
3)  кәсіпорын  бұрын  алынған  қысқа  мерзімді  аванстар  есебінен 
2005  жылы  шілде  айының  23  жұлдызындағы  №  11  салыстыру 
актісіне сәйкес, 170000 теңге сомада мақтаны суаруға пайдаланған 
су  үшін  есеп  айырысты.  Бұл  жағдайда  бухгалтерлік  проводка 
төмендегіше болады:  
 
   Дт                          Кт                        Сома                 Ескерту
  3310         —         1610           =         170000        4 типті операция
  П (-)                      А (-)
4) кәсіпорын банкіден алынған қысқа мерзімді қарыздар есебінен 
2005  жылы  қазан  айының  23  жұлдызындағы  банктің  келісімі  мен 
№  18  төлем  тапсырмасына  сәйкес,  3700000  теңге  сомада  жеткізіп 
берушіден алынған табақ металл үшін есеп айырысты. Бұл жағдайда 
бухгалтерлік проводка төмендегіше болады:  
   Дт                          Кт                         Сома                 Ескерту
  3310          —         3010          =         3700000      2 типті операция
  П (-)                       П (+)
д)
 Басқа кредиторлық қарыздарды жабу (төлеу). Бұл операциялар  
33 «Қысқа мерзімді кредиторлық берешек» бөлімшесі шоттарының 

224
дебеті  бойынша  бейнеленеді.  Басқа  кредиторлық  қарыздар  жабы-
латындықтан,  шаруашылық  операция  №  1010,  1040,  1250,  3120 
шоттардың  кредитінен  төмендегі  шоттардың    дебетіне  жасалады. 
Бухгалтерлік жазу төмендегіше болады:  
 
         Дт                               Кт                          Құжаттар
  3350, 3380,                  1040, 1250       Еңбекақы, сыйақылар мен 
  3220, 3390                   1010, 3120      МСИ-ның декларацияларын 
                                                               есептеу бойынша есептер,  
                                                                       төлем құжаттары 
Жазудың  дұрыстығын  тексереміз:  кредиттік  жағында  активті 
және  пассивті  шоттар  орналасқан.  Активті  шоттар  (№  1010,  1040) 
орналасқан  кезде  баланстың  активі  мен  пассиві  кемитін  4  типті 
«Пассивті-активті» операция орын алады. Бір жағынан кәсіпорынның 
дебиторлық қарыздары мен ақша қаражаттары, екінші жағынан бір 
мезгілде сол сомаға оның кредиторлық қарыздары кемиді. 
Пассивті  шот  (№  3120)  орналасқан  кезде  баланстың  пассивінде 
тек қана өзгерістер болатын 2 типті «Пассивті-пассивті» операция 
орын  алады.  Бір  жағынан  кәсіпорын  кредиторлық  қарыздарының 
көлемі  кемиді,  ал  екінші  жағынан  бір  мезгілде  сол  сомаға  оның 
салықтар  бойынша  кредиторлық  қарыздары  көбейеді.  Бұл  жағдай 
жазудың дұрыстығын білдіреді.

жүктеу 2,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: