БоөЖ боөж вирустарды


Вирустардың пішіндері мен өлшемдері



жүктеу 1,79 Mb.
бет2/4
Дата03.10.2022
өлшемі1,79 Mb.
#39469
1   2   3   4
Вирустарды өсіру. саят 3 боөжpptx

Вирустардың пішіндері мен өлшемдері


Вирустардың өлшемдерін электронды микроскоп арқылы, ультрафильтрация әдісімен, ультрацентрифугалау әдісімен анықтайды. Ең ұсақ вирустардың бірі-полиомиелит вирусы, ал ең
ірі- табиғи шешек вирусы. Вирустардың ұзындығы 20 нм-ден 500 нм-ге дейін
барады. Вирустар бірегей геномға ие, себебі олар тек ДНҚ немесе РНҚ-дан тұрады, сондықтан да ДНҚ құрамды, РНҚ құрамды вирустар болып бөлінеді. Олар әдетте гаплоидты, яғни бір ғана гендер
жиынтығы бар. ( 1нм= 10-9 м )
Вирустар бактерилардан кіші болып келеді.

Вирустар мөлшеріне байланысты төмендегідей топтарға бөлінеді:


ірі – 400нм дейін (шешек вирусы)
орташа – 150 нм кем (құтыру вирусы, тұмау вирусы)
ұсақ – 50 нм кем (полимиелит вирусы, А және В гепатиттер вирустары)

Вирус бөлшектерінің өлшемін анықтау әдістері:


диаметрі белгілі микропорлары бар
мембраналық фильтр арқылы сүзу:
ультрацентрифгал ау кезінде вирус бөлшектерінің тұнбаға түсу
жылдамдығымен;
электрондық микроскоп көмегімен;
вирус бөлшектері суспензиясынан өткен иондаушы радиация ағынын өлшеу арқылы
анықталады.

Вирустардың құрылымы.


Вирустардың құрылымында ортақ ұқсастықтар
бар.
Олардың бәрі белокты қабық-капсид және нуклеин қышқылынан тұратын нуклеокапсидтен тұрады.
Белоктық қатпардың жекелеген элементтері
капсомерлер деп аталады.
Кейбір вирустарда НҚ спираль ретінде белоктық құрылымға кіріп тұрады. Басқаларында спиральды жіпше капсидте болады.
Вирустар абсолютті паразит болғандықтан оларды ағза деңгейінде, тірі жасуша деңгейінде, ағзадан тыс жасавды жағдайда өсіреді. Өсіру үшін биологиялық жүйе ретінде зертханалық жануарларды, дамып келе жатқан тауық
эмбрионы мен жасуша дақылдарын қолданады.
Құрылысы күрделі вирустардың суперкапсиді
липопротеидтық комплекстен тұрады. Вирионның
құрамындағы липидтер мен көмірсутектердің шығу тегі клеткалық екендігі осы күні мойындалып отыр.
Зертханалык жануарлар (ақ тышқан, мақталық егеуқүйрық, қояндар, маймылдар т.б.) вирусологияның алғашқы даму кезеңінде жалғыз экспериментальды биологиялық үлгі болған, бұларды вирустар
қасиеттерін зерттеу мен кебеюінде қолданған. Вирустардың репродукциясының өткенін жануарлар мүшелеріндегі патоморфологиялық өзгерістер мен аурудың өзіне тән белгілерінің дамуы негізінде, яғни вирустардың индикациясы жүргізіледі. Қазіргі уақытга диагностика үшін бұл үлгіні қолдану көптеген адам вирустарына жануарлардың сезімталдығының жоқтығына байланысты шектелген.
Тауық эмбрионын вирустарды өсіру үшін тәжірибелі (экспериментальды) үлгі ретінде 30-шы жылдардың ортасында Ф.Бернет үсынған. Үлгінің артықшылығы: вирустардың көп мөлшерде жинақталуы, нысананың стерильділігі, жасырын вирусты инфекцияның болмауы, жүмыстың қарапайым техникасы. Вирустарды өсіру үшін зерттелетін материалды тауық эмбрионының әртүрлі қуыстары мен тіндеріне енгізеді.
Осы феномен негізінде ағзадан тыс гемагглютинация
реакциясының техникасы өңделді, бұл вирусты инфекциялардың зертханалык диагностикасывда кенінен қолданылады. Тауық
эмбрионы вирустар үшін жан-жақты (универсальды) биологиялық үлгі болып табылмайды. Вирусологтарда жасуша дақылында өсіру әдісі ашылғаннан кейін шектеусіз мүмкіншіліктер пайда болды.

жүктеу 1,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау