18
1.4 IP телефония желісін құрудағы негізгі түсініктері
Дауыстық спектрдiң дабылдарын жеткiлiктi тарату үшiн дәстүрлi
телефондық желiлер электрлiк дабылдарды кепiлдендiрiлген жiберу
жолдарымен коммутациялайды.
Мұндай белгiленген босату қабілетінде берiлген сигналдың бағасы уақыт
бiрлiгiнiң қашықтығына шақыру нүктесінің орналасуына және жауап орнына
байланысты тәуелдi болады.
Желілер коммутация дестелерiмен нүктелер аралығындағы байланыстың
кепiлдендiрiлген жолын қамтамасыз етпейтiндiктен, кепiлдендiрiлген босату
әдiсiмен қамтамасыз етпейдi.
Қосымшалар үшiн, дестелердiң келу жиiлiгi мен тәртiбi маңызды емес,
мәселен, e-mail, жеке дестелер аралығындағы аялдау уақыттары шешушi
мағынаны бiлдiрмейдi. IР- телефоны деректерді таратудың бір саласы болып
табылатындықтан, ондағы сигнал тарату динамикасы маңызды, кодалауды
және ақпарат таратуды қазіргі заманғы әдістермен қамтамасыз етеді, сондай-ақ,
арналарды босату қабілеттілігін ұлғайтады, ол IР- телефонын дәстүрлі
телефондық желілермен табысты бәсекелестік мүмкіндігіне жетелейді.
IР- телефондандырудың негiзгi сапасын құраушы болып табылатындар
негіз болып 1-де көрсетілген:
Негізгі көрсетілгендей, IР- телефондандырудың негiзгi сапасын құраушы
болып табылатындар: Сол деректі белгілеу маңызды, өйткені желідегі дестелер
коммутациясының кідіруі сөздің тартылу трафигінің сапасына ғана емес,
шынайы уақытқа да әсер етеді.
Интернет-телефонының сапасы 2-3 деңгейге түседі, өйткені, сенімді
түрде айту мүмкін емес, сол немесе өзге провайдері екінші деңгей бойынша
жұмыс істейді, себебі Интернет желісіндегі кідіру өзгеріп отырады. Көбінесе,
IP-телефонының бөлінген арналары бойынша жұмыс істейтін провайдерлері
туралы дәлірек айтуға болады. Олар 1-2 деңгейге түседі.
Дестелік коммутациялы желілер бойынша сөз таратқанда пайда болатын
барлық қаламайтын факторларды келтіру үшін қызметтің кепілдікпен
қамтамасыз ететін сапасын (Quality of Service, QoS) келісімді қалыппен
ұстануы қажет.
Қызметтің кепілдікті сапамен қамтамасыз етілуі – коммутаторлар мен
бағыттауыштардың ішкі желілік ресурстарын мәліметтер тағайындалуы
бойынша тура, жылдам, тиянақты және сенімді жеткізілетіндей етіп бөлінуі
деген мағынада. QoS қамтамасыз етудің өте көп емес әдістері бар. Ең жеңіл түрі
– желідегі өткізу жолағын кеңейту. Сонымен қатар, мәліметтер
артықшылдықтары,
кезектерді
ұйымдастыру,
қайтадан
қосылуларды
болдырмау және күре жолдарды қалыптастыру сияқты қабылдауларды да
қолдануға болады. Келешек үшін арналып берілген ережелер бойынша желімен
басқару желінің барлық бөліктерінде кепілдікті қызмет көрсету сапасы болатын
барлық осы әдістерді бір автоматтандырылған жүйеде біріктіру қажет.
19
1.5 Мекемелік IP телефония желісін құрудың артықшылықтары
Мәліметтер артықшылықтарының әдістерін шартты түрде айқын және
айқын емес деп бөлуге болады. Айқын емес артықшылықтардың тағайындалуы
кезінде бағыттауыштар немесе коммутаторлар әкімшілік желі шарты берілуінен
бөлек автоматты түрде келісімді деңгей қызметін қосып алады (мысалы, тарату
немесе бастапқы адрес хаттамалары қолдануына арналған қосымша тәрізді). Әр
кіріс дестесі атап өтілген шартқа келістіріліп талданады (сүзгіштен өтеді).
Айқын емес артықшылықтанудың механизмі практикалық түрде барлық
бағыттауыштарды қолдайды.
Мәліметтердің айқын артықшылығы кезінде тұтынушы немесе
қосымшалар анықталынған қызмет деңгейін сұрайды, ал коммутатор немесе
бағыттауыш сұранысты қанағаттандыруға талпынады. Айқын артықшылық ең
белгілі механизмі IP Precedence (отағасылық хаттамасы) болуы ықтималды
және оны басқаша IP TOS (IP Type Of Service) деп те айтады. IP TOS – кідіріс
уақытын, тарату жылдамдығын және десте тарату сенімділігінің деңгейін
анықтайтын QoS-тың белгілері көрсетілетін IP дестесінің стандартты
тақырыпшасында бұрын қолданылмаған TOS өрісінде резервтеледі.
RSVP ресурстарын резервтейтін хаттама IP TOS–пен салыстырғанда
күрделірек кепілдікті қызмет сапасына қосымшадан бағыттауышқа жіберілетін
механизмді қарастырады. IP TOS сияқты RSVP хаттамасы әлі де
құрастырушылардың кең қолданысын алған емес – ол бағыттауыштардың жеке
түрлерінде ғана іске асырылған. RSVP таралуы әр түрлі желілердің бірігуімен
байланысты кейбір сұрақтардың шешілмегені үшін өзін өзі басады. Сонымен
қатар, RSVP қолданылуы бағытауыштарға айырықша жүктемені арттырады
және ол осы құрылғылардың тез әрекетінің баяндауына әкеліп соғуы мүмкін.
Келешекке шолуда бағыттауыш байсалды есептеуіш қуаттарын талап
етпейтін айқын емес артықшылық айқын артықшылыққа қарағанда көпшілік
қолдануында болуы әбден мүмкін. Бұдан басқа, айқын артықшылықтар
тапсырмасында желімен басқару өте күрделі болып келеді. Ақырғы
тұтынушылар көбіне мүмкін болатын қызмет деңгейлері арасынан ең жоғарғы
сұранысқа өздерінің бағдарламалық қамтамасыз етілуін күйіне келтіретін
болады.
Қазіргі ІP-телефония технологиялары тіпті аз көлемдегі масштабті
серіктестіктерге қосылған өзінде үлкен және қымбат АТС көмегімен бұрын
ғана өндіре алатын функционалдық мүмкіндікті береді. Осы кезде сату
нарығында ІP-АТС негізіндегі бағдарламалық қамтамасыз етуге арналған
платформалар саны көп. VoІP қызметін қолданғылары келетін мекемелер үшін
жалғыз шығудың жолы коммерциялық өнімдері қолдану. Себеп көп болуы
мүмкін, мысалы, 365 күн бойы тәулігіндегі 24 сағаттық квалификациялық
техникалық қызмет түрін көрсету, көп қызметкерлердің штатын ұстай алмау.
Қосылу варианттарының бірі ретінде АТС Defіnіty ІP-тақтайшаларымен
толықтыру, екінші шешім ІP-Offіce өнімін алу. Мысалы, ІP-телефонияның көп
