15
1.3 Мекемелік желінің даму қарқыны
Қазіргі кезде мекемелерде мекемелік желі құру кең қолданысқа ие.
Мекемеде мекемелік желінің болуы ол мекеменің дәрежесін корсетеді.
Сондықтан бүкіл әлемде дамушы немесе дамыған мекемелер өзінің мекемелік
желісін кеңейтуге оның жұмыс істеу сапасын жақсартуға көп көңіл бөледі.
Бірлескен мекемелік желі ұғымында, абоненттерге арналған (ішкі,
сыртқы және қала аралық келіссөздер, конференция, хабар беру, дауыс почтасы
аудио және видео тағы сол сияқты ) қазіргі телефон сервис қамтамасыз ететін
телекоммуникациялардың секторы түсіндіріледі.
Мұндай телефон желілері жеке кәсіпорынның барлық аумақтарында
абоненттердің үлкен санын бірлестіре алады. Олар күрделі байланысты болу
мүмкін және қала, өлкені немесе тіпті континентті қамти алады.
Қолданушылардың саны мыңмен өлшене алады, жеке аумақтардың желілері
арасындағы қашықтығы глобальді байланыстағыдай болатындай көрсете алады
және нәтижесі анық болады.
Мекемеде ішкі желі жасау кәсіпорын ішінде негізгі икемді динамикалық
телекоммуникациялық инфрақұрылымның қорытындылаушы сатысы болып
саналады, ол уақытша ұжымдарды динамикалық қолдауға, жұмыс топтарын,
ішкі байланысты, ішкі менен қатар сыртқы өзара әрекеттесулерді
ұйымдастыруға жылдам мүмкіндік береді. Құнға ғана емес, сонымен бірге
ұйымның функционалдық қажеттіліктеріне де мән беріп, шешім қабылдау
керек.
Мекемелік желі жасау негізінен екі фактордан тұрады. Бір жағынан ішкі
АТС-тардың көбі қазіргі кезде өз технологиялық қорын бітірді және
алмастыруды талап етеді, басқа жағынан – телекоммуникацияның ішкі
инфрақұрылымның бар болуы қазіргі коммуникациялық шешімдерді шешуге
мүмкіндік береді, сервистерді дәстүрлі операторлардан сатып алмауға
мүмкіндік береді.
Мекемелік желіні іске асыру бір жағынан ішкі арналық инфрақұрылым
базасында ұйымдардың арасындағы трафикті біріктіруге мүмкіндік береді,
екінші жағынан сыртқы нарықтары қызметтердің құнын азайтып, соның
нәтижесінде байланыс қызметтеріне сыртқы жабдықтаушыларынан тәуелсіз
болу. Бірлескен телефон желдерін іске асыруының бірнеше жолдары болады.
Оның бірі меншікті дәстүрлі телефон желісін түрлендіру, басқа жолы орталық
станциясының қызметтерінің жүйесі бола алады.
Қазіргі кездегі мекемелік желінің мүмкіндіктерінің келесі топтар
бойынша таратуға болады. Біріншісіне, сөз жоқ, қосылуларды жасайтын
станцияның ішкі және сыртқы абоненттерімен қосатын негізгі телефон
функциялары кіреді. Шақыруларды өңдеудің зияткерлік функцияларына
шақыруларды басқа адреске жіберуді, қысқартылған жиын, ұстап қалу,
автожиын, конференцбайланысты және т.б. жатады.
1.3.1 Әлемдегі IP телефония. Қазіргі уақытты жүздеген мекемелер
16
өздерінің IP телефония бойынша өздерінің шешімдерін ұсынуда. Бір уақытта
барлық ірі ұялы байлыныс мекемелері, дәстүрлі байлыныс түрін қолданатын
ұялы байланыс қызметін қолданатын, өздерінің қызмет беретін жағынан қауіп
төнетінін сезіп, оның нақты ауқымын зерттеуді бастады.
IP телефонияны енгізу келесі сандармен басталды. 1996 жылы IP
телефония бір жылдың ішінде 99,7 пайызға ұлғайды. Бірақ 1997 жылы құралдар
тауарының көлемі, бағдарламамен қамту және IP қызмет көрсету 210 милион
АҚШ доллорына бағаланды.
IP телефония желісінің даму қарқынын айтайық. Оны негізінен үлкен
сараптамалық мекемелер жасайды. Негізгі Killen&Associates мекемесінің
сараптамашыларының болжамы бойынша жыл сайын даму қарқыны 2010
жылға 13,8 пайызға артады деп болжамдалған. Frost&Sullivan мекемесінің
болжамы бойынша 14,9 пайыз болжамдылған. Негізгі Philips Group-lnfoTech
мекемесінің болжамы бойынша 2012 жылға табыс молшері 1,9 милиард АҚШ
доллорымен
болжамдалған.
Сапасына
Yankie
Group
мекемесінің
сараптамаларының болжамы бойынша қала аралық және мемлекет аралық
қоңыраулардың үлесі IP – желісі арқылы қорытынды орындалады және үлкен
қарқын алады мысалы АҚШ – та 2014 жылы 22,3 пайыз.
1.3-сурет. 2014 жылғы IP телефония даму көрсеткіші
Өткізілген тәжірибелерге қарамастан IP телефония мекемелік желі құруға
қазіргі таңда тиімді деп сенімділікпен айтуға болады. IP телефония мекемелік
желіге қолданғанға тиімді және IP телефония бұл салада өзінің мүмкіндіктерін
толық көрсетуде.
17
1.3.2 Қазақстандағы IP телефон. IP телефония жүйесі Қазақстанда да кең
қолданысқа ие. Нақтырақ айтсақ 2004 жылдан бастап мемлекетте өзгертулер
орнығып ірі мекемелер жұмысын жақсарту үшін IP телефонияның маңызы көп
болды.
IP телефония ірі және ұсақ кәсіпорындарда басқару қызметін ақпаратты
тез әрі тиімді жеткізгендіктен Қазақстанда мекемелерде көп сұранысқа ие бола
бастады.
Біріңғай ақпараттық желі құру Қазақстан Республикасында және оны
әлемдік деңгейге шығару 1998 ші жылы ақпаратты байланыс технологиясы
мамандарымен басталып кеткен болатын.
Бұл жұмыстың нәтижесі ретінде NNCNet радио көпірлер қолдану
арқылы ARLAN-640 және ARLAN BR-500 Aironet фирмасы кең жолақты
ақпарат тарату 2-11 М/битс жылдамдықпен компания жұмысшыларымен
орындалған болатын.
Сол жылдан бері дами келе ақпарат өңдеу процессі жаңа бағыт алды. Сол
бағыттардың бірі IP телефония желісі бұл желі мекемелік желі құруға жаңа
мүкіндік ашты.
1.4-cурет. Қазақстандағы IP желісінің даму қарқыны
Дәл қазір бірлескен телефон жүйесінің құрастыруына екі тәсіл
бәсекелесіп отыр. Тазартылған түрдегі ІP-телефония үшін ақпарат тарату
желілеріненкелген өндірушілер сөз сөйлейді. Ал вендорлар ондаған жалдар
бойы кәдімгі дәстүрлі станцияларды шығарып келе жатқан КАТС-тарды жаңа
мүмкіндіктермен толықтыруға болады деген шешімде. Екі жол да ұзақ уақыт
өмір сүреді, бірақ олардың жақындауына көрнекті тенденциялар көрініп тұр.
