13 сурет. Тірек реакциясының тік құрамасының екі аяқпен жоғары итеріліп секіру кезіндегі тензодинамограммасы.
14. Зертханалық жұмыс. Спортшының велоэргометр педалін айналдыру кезінде қуаттылығын және істелген жұмысты анықтау.
Мақсаты: Велоэргометрдің көмегімен механикалық жұмыспен қуаттылықты айқындау.
Жұмыс барысы: 1. Электромеханикалық велоэргометрлерде жүктеме ретінде электрлік генераторы болып табылады, әдейі каретка білігімен жалғанған. Спортшы педальді айналдырып механикалық жұмысты электр жұмысына айналдырып, ол генераторда жылу түрінде бөлініп шығады. Бұндағы электр тоғының қуатын мына формуламен есептеуге болады: Nэ/t/ = U/t/ · I/t/, бұндағы U/t/ - генератордан шығатын кернеу; І/t/ - генератор ауыртпалығындағы ток.
Жұмыс келесі формуламен есептелінеді: А ttN/t/dt /2/.
Велоэргометрдің педалін айналдыру генератордың ауыртпалығын өзгертіп әртүрлі кестеде жұмыс істеуге болады: неғұрлым ауыртпалықтың Р кедергісі аз болған сайын, соғұрлым педальді айналдыру қиын және де, оны белгілі бір жылдамдықта ұстап түру үшін барынша көбірек қуаттылықты дамыту қажет.
Өлшегіш аппараттың құрамына кіретіндер:
вольтметр, генератордың кернеуі;
амперметр, ауыртпалықтағы токты өлшегіш;
ваттметр, ауыртпалыққа тарайтын қуаттылықты өлшейді;
сандық есептеу механизмі бар электр энергиясының есептеуіші /дискінің 5 рет айналып шығуы І ватт-сағатқа = 3600 Дж сәйкес келеді/;
электр энергиясының импульстік есептеуіші /бір бөлігі 360 ДЖ сәйкес/;
педальді айналдыру жылдамдығының индикаторы.
Екінші жылдамдық индикаторы тағанға /улдірік/ орналасқан, сыналушының көз алдында – велостаноктың рөлінде.
Электромеханикалық велоэргометрдің пайдалы әрекет коэффициенті /ПӘК/ ч=0,5. Сонымен спортшының орындаған жұмысы /электрэнергиясының саны/, өлшегіш аппаратурамен тіркеледі.
2.Педальді айналдыру, берілген шегіне дейін жеткізіп, сол жылдамдықты 15 сек ішінде тұрақты ұстап тұру.
3. Электр энергиясын есептеуіштерінің көрсеткіштері арқылы жұмысты анықтау.
4. Өздігінен жазатын аспаптан графиктер сызылған таспаны І/t/ және У/t/ алып, деректерді №13 кестеге енгізу керек:
/сек/
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
І/А/
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
U/B/
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N/BT/
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. І-ші формула бойынша электр тогының қуаттылық мәнін есептеу. Сыналушының дамытқан қуаттылығын анықтау: Nжұм.= Nэ. : ч = 2Nэ, алынған деректерді кестеге енгізу.
6. Есептелінген деректер бойынша график N /t/ құру /мысал ретінде график 14 суретте көрсетілген/.
7. 2-ші формула бойынша сыналушының педальді айналдыруға кеткен жұмысын анықтау /есептеу кезінде кез-келген тәсілмен графиктің интегралын табу/.
8. Есептелінген деректерді электр энергиясының есептеуіш көрсеткіштерімен салыстыру /велоэргометрдің ПӘК-ін ескере отырып/.
Достарыңызбен бөлісу: |