8.Бақылау:
Сұрақтар:
1. Нейроэндокриндік реттелудің схемасы.
2. Гормондар, түсінік. Гормондардың түзілетін орындары.
3. Гормондардың химиялық табиғаты бойынша жіктелуі.
4. Гормондардың жалпы қасиеттері.
5. Гормондардың рецепторлары, нысана жасушалары.
6. Гормондардың әсер ету механизмдері:
а) біріншілік механизм – жасуша ішілік ферменттердің активтілігінің олардың модификациялану жолымен өзгеруі: аденилатциклазды, гуанилатциклазды, Са-кальмодулинді жүйелер және инозитолтрифосфат пен диацилглицерин арқылы.
б) екіншілік механизм – белоктардың синтезделу жылдамдығының өзгеруі;
в) үшіншілік механизм – ферменттердің активтілігінің және жасуша мембраналарының өткізгіштігінің өзгеруі арқылы әсер етуі.
7. Кальций мен фосфор алмасуын реттейтін гормондар. Түзілетін орны. Әсер ету механизмдері. Нысана органдарына әсері. Секрециясының реттелуі.
8. Тиреоидты гормондар,олардың синтезі. Әсер ету механизмдері. Физиологиялық әсері. Секрециясының реттелуі.
9. Қалқанша безінің гиперфункциясы мен гипофункциясының биохимиялық негіздері
10. Эндемиялық зоб.
Жаттығулар:
Жасушаның гормон әсеріне сезімталдығы неге тәуелді?
Гормон рецепторлары жасушаның қай бөлігінде орналасуы мүмкін?
Біріншілік механизм бойынша әсер ететін гормондар неліктен қысқа уақыт әсер етеді?
Аденилатциклаза катализдейтін реакцияны жазыңыз.
Активсіз протеинкиназа А-ның құрылысы. Бұл фермент қалай активтенеді?
Протеинкиназаның қандай түрлері болады?
Активсіз протеинкиназа G-дің құрылысы. Бұл фермент қалай активтенеді?
Гуанилатциклазды жүйенің түрлері. Олардың құрылысындағы ерекшеліктер.
Мембранамен байланысқан гуанилатциклаза қандай лигандтар арқылы активтенеді? Олар қандай органдарда кездеседі?
Гуанилатциклазаның ерітіндідегі формасын қандай заттар активтендіреді?
Бұлшық ет тінінің қандай белогы кальмодулиннің аналогы болып табылады?
Инозитолтрифосфат пен диацилглицериннің түзілу реакциясын жазыңыз.
II механизм бойынша әсер ететін гормондарды атап шығыңыз.
III механизм бойынша әсер ететін гормондарды атап шығыңыз.
Инсулин рецепторының құрылысы.
ІII механизм бойынша әсер ететін гормондардың әсерінен қандай ферменттік жүйе активтенеді?
Кейбір дәрілік препараттар (кофеин және теофиллин) фосфодиэстераза ферментінің (цАМФ-ті жай АМФ-ке айналдыратын реакцияны катализдейтін фермент) әсерін тежейді. Осы препараттарды енгізгенде қандағы май қышқылдарының мөлшері қалай өзгереді?