Орнату және бақылау. Ағаш бағанаға орнатады немес қолды жоғары созып ұстап тұрады. Бақылау алдында есептегішті қосар кезінде бастапқы көрсетулерді жазып алады және берілген биіктікке есептеуішті орнатады. 100 секундтан соң есептеуіш өшеді. Мысалы: 1) 4500 – 3900=600:100=6.
2) Тексеру куәлігінен желдің жылдамдығын анықтайды: есептеуіштің 6 бөлігі 5,6 м/с желдің жылдамдығына сәйкес келеді.
Қанатты қол анометрі өсімдік арасында желдің жылдамдығын өлшеуге ыңғайлы ( орманды, жемісті дақылдар арасында желдің жылдамдығын өлшеуге қолайлы).
Қабылдағыш – құбырға құрылған 8 лопастан (қанат) тұратын жеңіл жел дөңгелегі болып саналады.
Анемометр астындағы бұранданы керек биіктікке бағанаға бұрап кіргізеді, не болмаса қолға алып, 20-30 минуттан кейін көрсеткішінен есеп алынады. Анеморумбометр М-63М-1 желдің орта бағытын және орта, ең жоғарғы тез жылдамдықтарын білу үшін пайдаланады. Бұл аспап датчиктен, өлшеу пультінен, қоректендіргіш блогынан және жалғастырушы кабельден тұрады.
Жел розасы: Жел құбылмалы болғандықтан, оның қайталанғыштығын біле отырып, ерекше сызбалап, оның таралу сипатын анықтайды. Ол үшін координаттар жүйесіне ортадағы нүктеден желдердің қайталанғыштық пайызын кескіндерге түсіреді. Кескіндердің шеттерін түзу сызықтармен қосып, тұйық фигура шығарады. Бұл сызбаны желдер розасы деп атайды. Осы сызба арқылы желдің басым бағытын біледі. Жел розасының ортасында тынық күндердің санын келтіреді. Оны графикке он күн сайын және ай сайын түсіріп отырамыз ( 26 – сурет).
26 -сурет.Жел розасы
Әр бір климаттық аймақтың айлық және жылдық жел розасы – желдің негізгі бағыты белгілі болу керек. Осыған байланысты орман жолақтарын негізгі жел бағытына көлденең отырғызады.
16-кесте
Қазақстан республикасы облыстарындағы желдің қайталану кестесі (%)
Пункт
|
Қайталану (%), румба
|
|
C
|
СШ
|
Ш
|
ОШ
|
О
|
ОБ
|
Б
|
СБ
|
Петропавл
|
жыл
|
9
|
8
|
9
|
9
|
8
|
32
|
14
|
11
|
Қостанай
|
Қаңтар
шілде
|
10
23
|
11
15
|
3
6
|
6
5
|
28
8
|
27
9
|
8
13
|
7
21
|
Көкшетау
|
жыл
|
6
|
6
|
8
|
8
|
10
|
30
|
21
|
11
|
Ақмола
|
Қаңтар
тамыз
|
1
12
|
14
22
|
7
9
|
18
9
|
19
7
|
30
11
|
9
14
|
2
16
|
Павлодар
|
жыл
|
8
|
10
|
7
|
13
|
11
|
23
|
17
|
11
|
Орал
|
Қаңтар
шілде
|
11
20
|
13
14
|
10
9
|
18
7
|
20
9
|
14
7
|
7
15
|
7
19
|
Атырау
|
Қаңтар
шілде
|
7
13
|
15
17
|
25
5
|
15
7
|
7
7
|
11
21
|
10
20
|
10
20
|
Ақтөбе
|
Қаңтар
шілде
|
2
12
|
10
16
|
17
10
|
28
8
|
17
7
|
16
8
|
8
14
|
7
25
|
Қарағанды
|
Қаңтар
тамыз
|
4
15
|
14
13
|
10
10
|
19
8
|
17
8
|
31
13
|
4
10
|
1
10
|
Семей
|
Қаңтар
тамыз
|
2
17
|
3
12
|
44
13
|
18
3
|
8
4
|
11
9
|
11
22
|
3
20
|
Өскемен
|
Қаңтар
тамыз
|
2
7
|
2
4
|
13
9
|
44
25
|
4
4
|
7
8
|
4
8
|
24
35
|
Қызылорда
|
жыл
|
13
|
34
|
12
|
4
|
6
|
9
|
12
|
10
|
Шымкент
|
Қаңтар
тамыз
|
4
7
|
8
25
|
32
25
|
24
12
|
6
2
|
11
5
|
8
9
|
7
15
|
Тараз
|
Қаңтар
тамыз
|
9
28
|
6
13
|
9
6
|
34
23
|
11
6
|
13
6
|
6
5
|
12
14
|
Алматы
|
Қаңтар
тамыз
|
8
|
12
|
6
|
35
|
14
|
11
|
7
|
6
|
Талдықорған
|
Қаңтар
шілде
|
2
9
|
19
24
|
29
13
|
18
19
|
8
9
|
13
9
|
10
12
|
1
5
|
Тапсырма
Желдің жылдамдығын және бағытын өлшейтің құралдармен (аспаптар) танысу;
Қол анемометрімен желдің жылдамдығын өлшеу;
А) есеп механизмінің көрсеткішін алу, мысалы 3900;
Ә) есеп механизмін 100 сек қосу;
В) желдің жылдамдығын есептеу (м/сек) – 4500-3900=600:100=6;
Г) тексеру куәлігі арқылы желдің жылдамдығын анықтау;
17-кесте
Күн,
уақыт
|
Анемометрден
Алынған көрсеткіш
|
Айырмасы
К2-К1
|
Секунд саны
|
Счетчиктің 1 сек көрсеткіші
|
Желдің жылдамдығы м/сек.
|
Желдің орташа жылдамдығы
|
К1
|
К2
|
600
|
|
3900
|
4500
|
100
|
6
|
5,6
|
|
Берілген мәліметтерге сүйене отырып өз облысыңыздың бір айлық, жылдық жел розасын тұрғызып қорытынды жасаңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |