Білім беру ұйымдарында ата-аналарды педагогикалық қолдау бойынша нұсқаулық. Алматы: АҮДҰИ, 2023. – 228б

Бірінші сұрақ : Әдептілік дегеніміз не?

жүктеу 5,34 Mb.

бет	189/227
Дата	22.12.2023
өлшемі	5,34 Mb.
	#44846
түрі	Сабақ

1 ... 185 186 187 188 189 190 191 192 ... 227

Білім беру ұйымдарында ата-аналарды педагогикалық қолдау бойынша басшылық

Бірінші әже

Бірінші сұрақ : Әдептілік дегеніміз не?

Бұл сұрақтың аясында мектебіміздің белсенді аналарының бірі, ... сынып оқушысы, ....... әжесі ...... апай өз ойын бөліседі.

Бірінші әже:
Ертеде сұлулықпен ұсқынсыздық теңіз жағасында кездесіп қалыпты. Екеуі көлге түсіп шомылайық деп келіседі. Шомылып жүргенде ұсқынсыздық судан ертерек шығады да сұлулықтың киімін киіп алып кетіп қалады. Суда қалған сұлулыққа амалсыздан ұсқынсыздықтың киімін киюге тура келеді. Содан бері жұрт сұлулық пен ұсқынсыздықты шатыстыратын болыпты. Сондықтан да сұлулықты сыртына қарап емес, ішіне қарап тану керек.
Әрине, адамда сырты мен іші, сөзі мен ісі үйлескен сұлулық болғанға не жетсін?! Көбінесе, жан сұлулығы адамның сөзі мен іс-әрекетінен көрінеді. Қазақ оны әдеп-ибасы бар, тәрбиелі, мәдениетті жан деп баға береді.
Әдетте, «этика, этикет» деген сөздердi естiп жүргенмен, дәл қандай мағынаға жауап беретiндiгiне мән бере бермеймiз. Болмаса, тар түсiнiк тұрғысынан қарап, қазақ дүниетанымынан тыс нәрсе деп қабылдауға да даярмыз.
“Этикет” – француз сөзi, екi мағынаға ие:

заттыңнемесекиiмнiңанықтамалық жапсырма қағазы;
салтанатты ишаралар.

Ал, “этика” – мораль туралы iлiм деген мағынаны бередi екен. “Мораль” сөзi латын тiлiнен аударғанда, “адамгершiлiк” дегенұғымдыбiлдiредi.
Осы сөздер қазақтың “әдеп” сөзiмен үйлесiм табады. Қазақтың “әдеп” сөзiнiң аясында да терең мән жатыр. Әдеп дегенiмiз – өнегелi тәрбие, қалыптасқан мәдениет. Ал әр сөзі мен ісі әдеппен өрілсе – оләдептілік.
Бір жұрттыңүлкен бір оқымысты кісісі екінші бір елдің байымен сөйлесіп тұрғанда, қасынан бір жарлы кісі өтіп бара жатып, оқымыстыға иіліп сәлем береді. Оған қарсы әлгі оқымысты да онан да төменірек басын иіп, қайтара сәлем береді. Сондақасындағы бай тұрып:
- Тақсыр, осынша біліміңіз бар ғалымсыз, сүйте тұра осындай бір бейшараға соншама бас иіп, неге сәлем бердіңіз? – деп сұрапты. Сонда ғалым кісі тұрып:
- Ешбір ғылым-білім үйренбеген кісі сонша иіліп, әдептілігін көрсеткенде, менің оған әдепсіз болып көрінгенім лайықсыз болған болар еді, - дегенемеспе?!
Демек, әдеп – сыртқы көрініс қана емес, ішкі мәдениет. Бұл әр елде, әр ұлтта өзіндікерекшеліктеріменкөріністабады.

жүктеу 5,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 185 186 187 188 189 190 191 192 ... 227