23
файлдарын пайдаланады (мысалы/etc/passwd и /etc/hosts). Сонымен қатар,
командалық жолдар кілті арқылы параметрлерді енгізуге де болады.
1.2.4 Арасне web-серверін орнату
Арасhе
Web-серверінің
орнатушысын
жіберіңіз.
Нәтижесінде
лицензиялық келісімі бар терезе пайда болады. одан кейін Арасhе екінші
версиясының жаңа кіріспесі туралы ақпараты бар келесі терезеге өтіңіз.
Суретте көрсетілген келесі терезе сервер туралы ақпарат ендіруге мүмкіндік
береді; сервердің домендік аты. Сервердің аты, басарушының электрондық
почтасының аты. Егер орнату локальды машинада жүретін болса, домендік атау
мен сервер атауына өріске localhost ендіру керек болады. терезенің төменгі
бөлігінде сервер сұранысты қабылдайтын порт нөмерін таңдау керек болады.
(80 немесе 8080). Ол төмендегі. суретте көрсетілген (сурет 1.1). Localhost – бұл
ІР –мекен жайымен байланысты локалды машинада серверді пайдалануға
арналған атау.
Бұдан кейін орнату тәслі ұсынылады. Стандартты (Typical) немесе
таңдаушы (Custom). Бұл тәсіл сервер компонентін қолмен таңдауға мүмкіндік
береді. Келесі терезе сервер орнатудың каталогын таңдауға мүмкіндік береді.
Бұл C: Program Files Apache Group, дегенмен біз басқа каталогты таңдауды
ұсынамыз. Мысалы С: www. Бұдан кейін орнату шебері орнату процесіне дайын
екендігін хабарлайды.
Сурет 1.1 – Арасне web-серверін орнату
Сосын Install түймесін басқан соң сервер файлдарын көшіру жүзеге
асырылады. Егер құру сәтті шықса, Windows автоматты түрде Apache жібереді.
24
Теру кезіндегі сәтті инсталляциядан кейн браузер терезесіне http://
localhost/ немесе http://127.0.0.1/- на сервер бетіне жүктелуі керек.
Енді Apache ні басқаруды үйрену керек. Атап айтсақ серверді жіберуді,
тоқтатуды, және жүктеуді үйрену керек. Бұл операцияларды орнатудың
көптеген тәсілдері бар: ApacheMonitor, көмегімен, Windows сервистерін
басқару консольын пайдаланып, Пуск мәзірінің пункттерін пайдалану.
Басқарудың консолдарын жіберу үшін мына командаларды орындаңыз.
Пуск ->Настройка->Панель управления-администрирование-> Службы.
Команда орындалғаннан соң сурет 1.2 де көрсетілгендей терезе пайда болады.
Консолдың пайда болған бетінде, төменде берілген суреттен Apache 2 сервисін
таңдау керек. Оң жақтағы түймешікті басу арқылы ашылған контексті мәзір
сервистің жіберуін, тоқтатуын, жүктелуін жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Сурет 1.2 – «Службы» терезесі
Windows қызметтері жүйенің стартында фондық қосымшаларды
шығаруды жүзеге асырады. Бұл үшін свойства терезесіне өту керек. Сервистің
контекстік мәзірінен свойства пунктін таңдап, пайда болған терезеде “Тип
запуска” тізімінен “Авто” пунктін таңдау керек.
Енді С: /www/ Apach 2/conf. Бумасында орналасқан Apache –http. conf.
Web-серверінің конфигурациялық файлын орнатуға кірісу керек. Есте сақтаған
25
жөн бұл файлда жүзеге асырылған өзгерістер күшіне серверді қайта жүктегенне
кейін ғана енеді.
Сервер Apache ISO-кодтауына орналастырылған. Яғни сервер бұл
кодтауға жазылғанның бәрін сіздің файлыңыз деп санайтын болады. Кодтауды
кодтауға өзгерту үшін Windowsта http.conf ашып, мына қатарды табу керек:
AddDefaultCharset ISO-8859-1
Оны мынаған өзгерту керек:
AddDefaultCharset –WINDOWS –1251
Бұдан кейін бізге кеңейтілген файлдардың орналасқан бумасын құру
керек
болады.
Оларды
мына
мен
жаймен
табуға
болады.
http:/locakhost/index.html. Бұл үшін сіз бәріне дайын болатын буманы таңдау
керек. Бұл былай болсын C:/www/scripts.
Php-да айнымалылар және экранға шығару
PHP- тілінде экранға шығару өте оңай, мысалы:
echo “My first Program !!!”;
?>
Скрипт дегеніміздің не екенін түсіну үшін алдымен айнымалылармен
танысып алайық. Айнымалының аты, типі жәлне мәні болады. Айным. ының
атына кез келген алфавиттік символмен сандар бола алады. PHP кез келген
айнымалы $ белгісімен басталуы тиіс. Айнымалылар типтері бойынша өзара
бұтінсанды, бөлшек санды, қатар, обьектті, логикалық және массив болып
бөлінеді. Айнымалы типін алдын ала Паскаль тіліндегідей анықтаудың қажеті
жоқ. Айнымалы типтері шартты түрде жүреді. Әр айнымалы автоматты түрде
өз мәніне сәйкес типке ие болып отырады. Мысалы: $a=5 жазуы
айнымалывның аты $a екенін, типі бүттін сан екенін, мәні 5-ке тең екенін
білдіреді.
Мысалы:
$name = 6;
$h12 = 4.89;
$file_type = "path/index.phtml";
$os = "Welcome to PHP ";
? >
Скрипттің екінші қатарында $name айнымалысының мәні бүтінсаны 6
мәнін қабылдап тұр.
Үшінші қатарда $h12 айнымалысының мәні 4,89 бөлшек санын қабылдап
26
тұр.
Төртінші және бесінші қатарда айнымалыға қатар типі тағайындалып
тұр.
Қарапайым аримфметикалық операциялар
Басқа бағдарламалау тілдеріндегі сияқты кез-келген арифметикалық
операциялар орындауға болады. Мысалы: екі санның қосындысы
бағдарламасын қарастыратын болсақ:
$a = 5;
$b = 3;
$d = $a + $b;
echo $d
? >
Скрипт жұмысының нәтижесі экранға 8 санын шығарады. PHP тілі
барлық математикалық функцияларды, көп деңгейлі жақшалармен, логикалық
операциялармен, бірге көбейту немесе азайту операцияларын және т.б.
көптеген операцияларды орындай алады. Айнымалыны бірге көбейту
операциясы С тіліндегідей $a++; орындалады. Бірнеше элементке бір мәнді
тағайындауда мүмкін: $a = $b = 7; PHP тілінде стандартты емес арифметикалық
өрнектің орындалуына мысал:
$b = $a = 5;
$c = $a++;
$e = $d = ++$b; - алдын-ала көбейту, яғни үш айнымалының мәні
6-ға тең;
$f = 2 * ($d++); - айнымалының мәні көбейгенге дейін екі есе
көбейту;
$g = 2 * (++$e); - айнымалының мәні көбейгеннен кейін екі есе
көбейту;
$h = $g += 10;
?>
Тізбектелген сандарды бір қатарға бос аралық түрінде экранға шығар.
Біздің жағдайда тізбектер саны беске дейін болсын.
Мысалы:
$i = 1; echo $i;
$i++; echo " ".$i;
$i++; echo " ".$i;
$i++; echo " ".$i;
$i++; echo " ".$i;
?>
Достарыңызбен бөлісу: | 
