Берілген жобада ұсынылған тақырыпқа сәйкес өрт қауіпсіздік жүйесіндегі

48 

 

 

2.2 К е с т е  – Ашық кеңістіктегі әлсіреу мәні 

Қашықтық , м  Қабылдау дабылының қуаты, 

Вт 

Ашық бөлмедегі 

жоғалтулар, дБ 

5 

1,09 -10

-8

 (-79,62 дБ) 

59,63 

10 

2,729 -10

-9

 (-85,63 дБ) 

55,63 

15 

1,21-10

-9

 (-89,17 дБ) 

59,17 

20 

6,82 -10 

10

 (-91,66 дБ) 

61,66 

25 

4,36 -10 

10

 (-93,6 дБ) 

63,60 

30 

3,03 -10 

10

 (-95 дБ) 

65,19 

35 

2,22 -10 

10

 (-96,5 дБ) 

66,53 

40 

1,7 -10 

10

 (-97,7 дБ) 

67,69 

45 

1,35 -10

-10

 (-98,6 дБ) 

68,69 

50 

1,09 -10 

10

 (-99,62 дБ) 

69,62 

 

2.5  суреттегі  сызбадан  сезімталдық  деңгейі  30  м  қашықтықтан  төмен 

азаятындығы  және  қабылдау  дабылының  деңгейі  қашықтықтың  өсуімен 

кенеттен түсетіндігі көрсетілген. 

 

 

 

2.5 Сурет – Қашықтыққа байланысты қабылдау дабыл қуатының өлшемі 

 

2.5 Дабыл таралуының екітолқындық моделі 

 

Берілген модель таратқыштан қабылдағыш құрылғысына дабыл таратуда 

жалғыз  түзу  сызықтың  болмайтындығы,  сонымен  қоса  жер  бетінен  шағылу 

болатынын  болжайды.  Екі  әртүрлі  ортаның  жазықтық  шекарасының  маңында 

электромагнитті  өрістің  таралуын  электромагнитті  толқынның  екі  түрін 

ұсынуға  болады  –  түзу  толқын  және  бөлінген  орта  шекарасынан  шағылу 

толқындар 2.6 суретте көрсетілген. 

49 

 

 

 

 

2.6 Сурет – Екі толқындық таралу моделі 

 

Берілген  модель  еркін  кеңістіктік  моделімен  салыстыру    жақсы  нәтиже 

беретіні белгілі. 

Құрылғының  қабылдау  және  тарату  биіктігінің  есебімен  алынған 

дабылдың қуаты мына формуламен анықталады: 

 

 

 

 

 

 (2.10) 

 

мұндағы: h

t  

– ZigBee тарату құрылғысының орналасқан биіктігі, 1,5 м тең 

деп аламыз; 

h

r

–  ZigBee  қабылдау  құрылғысының  орналасқан  биіктігі,  1,5  м  тең  деп 

аламыз; 

G

t

 – тарату антеннасының күшейту коэффициенті дБ; 

G

r

 – қабылдау антеннасының күшейту коэффициенті дБ; 

 

2.3  кестеде  ZigBee  қабылдау  және  тарату    құрылғысының  арасындағы 

қашықтыққа байланысты алынған дабыл қуатының мәндері келтірілген. Көріп 

отырғанымыздай еркін кеңістіктік модельмен салыстырғанда қабылданған қуат 

қашықтықпен  азаяды,  ал  алынған  нәтижелер  екі  сәулелік  таралу  моделіне 

арналған, бөлінген екі ортаға таралуын тездетеді. 20 метр қашықтықта алынған 

қуат мәні -70 дБ дейін азаяды. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

50 

 

 

2.3 К е с т е  – Алынған дабылдың қуаты 

ZigBee желісіндегі қабылдағыш пен 

таратқыш арасындағы қашықтық d, 

(м) 

 

 

Алынған дабыл қуаты, Вт (дБ) 

5 

2,232 -10

-5

 Вт (-46,5 дБ) 

10 

1,395 -10

-6

 Вт (-58,5 дБ) 

15 

2,756 -10

-7

 Вт (-65,6 дБ) 

20 

8,719 -10

-8

 Вт (-70,6 дБ) 

25 

3,571 -10

-8

 Вт (-74,47 дБ) 

30 

1,722 -10

-8

 Вт (-77,63 дБ) 

35 

9,296 -10

-9

 Вт (-80,3 дБ) 

40 

5,449

 

-10

-9

 Вт (-82,6 дБ) 

45 

3,402 -10

-9

 Вт (-84,7 дБ) 

50 

2,232 -10

-9

 Вт (-86,5 дБ) 

 

Екі  толқындық  модель  таралу  жолындағы  әр  түрлі  бөгеуліктерден 

шағылуларды есепке алмайды. 

2.7 

суретте 

алынған 

қабылдағыш 

қашықтығына 

байланысты, 

радиодабылдың  екі  сәулелік  таралу  моделіне  сай  есептелген  мәліметтер 

бойынша  (2.3  кесте)  сызба  көрсетілген.  Сызбадан  қашықтықтың  өсуіне 

байланысты  қабылдағыштың  кірісінде  қуат  деңгейі  азаяды  және  35-50  метр 

қашықтықта  аз  мәнге  ие,  бірақ  сапа  деңгейінің  талабына  сай  детектрленуі 

мүмкін. 

 

 

 

2.7 Сурет – Қашықтыққа байланысты алынған қуат деңгейінің өзгеруі 

51 

 

 

Сонымен бірге ашық бөлмеде әлсіреу мәнін дБ формула бойынша есептеп 

табамыз: 

 

   

 

 

 

 

 (2.11) 

 

Қашықтықта  радиодабылдың    ашық бөлмеде  әлсіреуін есептеуде  ZigBee 

қабылдау  мен  тарату  жүйесінің  арасындағы  қашықтыққа  байланысты 

әлсіреулер мәні алынды (2.4 кесте). 

 

2.4 К е с т е  – Ашық бөлмеде әлсіреу мәні 

ZigBee желісіндегі қабылдағыш пен 

таратқыш арасындағы қашықтық, С(м) 

Ашық бөлмеде әлсіреу мәні, дБ 

5 

16,51 

10 

28,55 

15 

35,60 

20 

40,60 

25 

44,47 

30 

47,64 

35 

50,317 

40 

52,637 

45 

54,683 

50 

56,53 

 

Көріп  отырғанымыздай  2.8  суретте  қашықтық  өскен  сайын  дабылдың 

әлсіреуі  тез  өседі,  қабылдау  және  тарату  құрылғыларының  арасы  50  метрге 

жеткенде мәні 56 дБ жетеді. 

 

 

 

2.8 Сурет – Ашық бөлмеде дабылдың әлсіреуі