Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

262 
аппендицит, жедел ағымды гастрит немесе перитонитке ҧқсас болады. Науқас аяқтарын 
кеудесіне бҥгіп, «ауру» жағына жатуды ҧнатады. Науқасты қарағанда, аурудың бастапқы 
кезінде кҿңіл аударатын жайлар: кейбір тежелулер, тері қуқылдығы, бетінің қызаруы 
(кҿбіне тек қабыну жағында), ернінің қҧрғауы, кҿздің «жайнауы», ерін мен мҧрын 
аймағында ҧшықтың (герпес) шығуы, қосымша еттердің қатысуымен ентігуі (желбезек 
желбіреуі, тҿс сҥйегінің жоғарғы ойысының ішке тартылуы). Науқас баланы тексергенде 
кеуде қуысының ауру жағының тыныс алудан қалыс қалуы, ҿкпенің тҿменгі шегінің 
қимылының азаюы, дауыстың дірілінің ҽлсіреуі, бронхофонияның кҥшеюі, дерт ошағы 
орналасқан жағының беткі терісінің ісінуі жҽне қысқарған тимпаникалық дыбыс 
байқалады. Науқас алғашқы сағаттарда ыңқылдап (уһілеп) дем алады. Қысқа жҽне 
ауырсынған жҿтелден кейін азғантай, қою, мҿлдір, біраздан кейін сарғыш тҥске енетін 
қақырық тҥседі. Демін тереңірек ішке тартқанда, кеудесінде ауырсыну байқалады. Қабыну 
процессі ҿкпенің жоғарғы бҿлігінде орналасса, ауру жағында Керниг жазықтығының 
тарылғаны анықталады. Дене қызуы ҥнемі жоғары болады, жҿтел кҥшейеді, бірақ 
ауырсынуы, мазасыздануы азайып, жҿтелі ылғалданады (кейде қақырық қызыл-қошқыл 
тҥстенеді). Ентігу кҥшейіп, цианоз жҽне ерні мен беті ісінеді. Физикалық тексеруде 
аурудың 2-3-ші кҥнінен-ақ бронхтық тыныс, перкуторлық дыбыстың қысқаруы, тҧрақсыз, 
нҽзік крепитация естіледі. Кейде сырылдар кейінірек естіледі.
Круппозды пневмонияда қабыну қҧбылысы тҥгелдеу дерлік плевраныда қамтысада, 
науқастардың бҽрінде плевра ҥйкелісінің дыбысы естіле бермейді. Сау ҿкпе мен қабыну 
жоқ бҿліктерде перкуторлық дыбыс қорапты болады. Круппозды пневмонияның қызған 
кезеңінде ҿкпеден тыс ҿзгерістерде орын алады: жҥрек-қантамыр (жҥрек дыбыстарының 
кҿміскіленуі, салыстырмалы жҥрек шекарасының аздап кеңеюі, нҽзік систолалық шу, 
ЭКГ-дегі ҿзгерістер), нерв жҥйесі (ҧйқының қашуы, басының ауруы, сіңір жҽне тері 
рефлекстерінің ҿзгерістері), бауыр (аздап ҧлғаюы, ауырсыну, лабораториялық 
тексерістерде – залалсыздандыру қабылетінің кемістігі), бҥйрек (альбуминурия, кейде 
эритро- жҽне цилиндрурия, хлоридтер бҿлінуінің азаюы).
Қанда айқын лейкоцитоз, кҿбірек солға жылжыған нейтрофилез, ЭТЖ арытуы 
анықталады. Бҧл пневмонияның ауыр ағымында ауру басталған кезде эритроциттердің 
5х10
12
-ден асып кететін компенсаторлық полиглобулинемия байқалуы мҥмкін. 
Ретгенограммада қабыну инфильтратының ошағының бҥкіл ҿкпе бҿлігін қамтығаны 
анықталады. 
Ағымы.
Аурудың ҧзақтығы берілген ем мен организм беріктігіне байланысты. 
Антибиотик қолданғаннан кейін, баланың халы біртіндеп жақсарып, жҿтел ылғалданады, 
бірақ, ҥлкендердегідей сарғыш қақырықты жҿтел балаларда сирек болады. Аурудың 
басында естілетін крепитациялық (crepіtatio indux) сырыл жоғалып, айығу кезінде 
(crepitatio redux) қайта естіледі. 

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: