Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

203 
Respons Sendrome – SIRS).
Бҧл синдромды «жҥйелі қабыну» тҥрінде қабылдамау керек. 
Жалпы патологияда мҧндай тҥсінік жоқ. 
Қабынуға қарсы ҽсер соңғысының ауырлығына байланысты жергілікті немесе жҥйелі 
жҽне белгілі бір жҥйелер мен мҥшелер функциясының бҧзылуымен сипатталатын жалпы 
ҽсерге бҿлінеді. Қалыпты жағдайларда арнайы емес шынайы иммунды механизмдер ин-
фекциядан тиісті (адекватты) жергілікті қорғанысты қамтамасыз етеді, қабынуды шектей-
ді, қабыну медиаторларының артық ҿнуін шектейді, қабынуға қарсы жауап ретіне ҿмірге 
маңызды мҥшелердің ауыр жалпы (жҥйелі) реакциясының дамуына кедергі жасайды. 
Шынайы қорғаныс механизмдері: 
1. Қабынуға қарсы жауап ретінде организмдегі гемодинамикалық жҽне метаболикалық 
бҧзылыстарды, жарақатты, организмде ҿмір сҥруге қабілеті жоқ тіндердің болуын 
реттейтін ОНЖ, симпатикалық жҽне нейроэндокриндік жҥйелердің реакциясы. 
2. Шынайы арнамалы емес иммунды реакциялар, оларға хемотаксис, опсонизация, 
фагоцитоз, комплемент белсенділігі, иммуноглобулиндер, гистамин, серотонин, 
простагландиндер жҽне тағы басқаларының ҿнімдері жатады. 
3. Жасушалардың ҿндірілетін қабыну медиаторлары (цитокиндер), молекулярлық 
биология мен молекулярлық генетиканың жетістіктеріне байланысты салыстырмалы 
жақында ашылған клеткалар. 
Цитокин жҥйесі басқа клеткаларға ҽсерімен біріккен 5 класстан тҧрады. 
1) Интерлейкиндер: 
а) проқабынулы (ИЛ1) интерлейкиндер 
б) антиқабынулы (ИЛ 4, 10,11,13, ИЛ-ра жҽне т.б.) интерлейкиндер 
2) Ісік некрозының факторы (ІНФ); 
3) Лимфоциттер жіктеліуі мен ҿсу факторы; 
4) Макрофагтар мен гранулоциттер колониясының ҿсуін тҧрақтандыратын фактор; 
5) Мезенхималы клеткалардың ҿсуін шақыратын фактор; 
Цитокиндердің ҿндірілуі организмнің жағдайына байланысты. Қалыпты жағдайда 
олардың секрециясы ҿте аз, олар ҿздері ҿндірген клеткалардың ҿзара ҽсерлесуін жҽне 
басқа қабыну медиаторларымен ҽсерлесуін қамтамасыз етуге арналған. Оларды ҿндіретін 
қабыну кезінде олардың саны тез ҿседі. 
Цитокиндер ҿндіретін клеткалардың шектен тыс белсенділігі интерлейкиннің жҽне 
қабынудың басқа медиаторларының шектен тыс бҿлінуіне алып келуі мҥмкін. Осыған 
байланысты организмнің қабынуға қарсы реакциясы (жауап жҥйелі мҽнге ие болады) 
қабынуға қарсы жҥйелі жауап (реакция ) синдромы дамиды. Бҧл цитокиндер ҿнімі. 
Этиологияғы қатысты шартты-патогенді флораның басты рольді атқаратынын 
мойындау керек. Дегенмен, Н.П. Шабаловпен де келіспеуге болмайды, ол ҿзінің ҧстазы 
А.Ф. Турдың тҥсінігін келтіреді, «жалпылама қарағанда, сепсис ҽртҥрлі таяқшалармен, 
гонококктармен де шақырылуы мҥмкін, ал жекелеп саралап қарағанда – шартты-патогенді 
флорамен шақырылады». 
Педиатриялық практикада инфекцияның пайда болу уақыты мен жағдайының (бала 
туылғанға дейін туғаннан кейін, ауруханадан тыс, ауруханалық, иммуножетіспеушілік 
немесе гестациялық жетілмеушілік фонында), ену қақпасының таралуының (біріншілік 
септикалық ошақтың), аурудың клиникалық ерекшеліктері мен этиологиясы арасында 
белгілі бір байланыс бар. Сондықтан, мақсатты тҥрде бҧл параметрлерді аурудың 
жіктемесінде есепке алу керек. 
 
16-КЕСТЕ.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: