Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

572 
бойлылықтың варианты десе, ҿзгелері – жҥктілік кезінде ҧрыққа зиянды факторлардың 
ҽсерінің нҽтижесі деп тҧжырымдайды. Бҧндай балаларда микроцефалия, гидроцефалия, 
бас сҥйек-бет дизостозы, яғни бас сҥйегінің біркелкі сҽйкес емес дамуы жатады. Бҧндай 
балалар ҿмірінің барлық сатысында ҿз қҧрдастарымен салыстырғанда бойының ҿсуі тҿмен 
қалады. «Сҥйектік» жасы хронологиялық, жасҿспірімдік кезеңдерге сҽйкес келеді жҽне 
жасына сай басталады. Жыныстық дамуы жасына сай. Примордиальды нанизмді адамдар 
жанҧя қҧрып, қалыпты бала тҽрбиелеп, ҿсіре алады. Физикалық жҽне параклиникалық 
зерттеуде ішкі мҥшелер жағынан ҿзгерістер анықталмайды. СТГ жҽне басқа да тропты 
гормондар деңгейі қалыптыдан ауытқымайды. Бҧл балалар ҿседі, бірақ олар ҿсудің 
қалыпты кҿрсеткіштерінің тҿменгі шегіне жете алмайды. Олар ҿмір бойы аласа бойлы 
жҽне кішкентай болып қалады. 
Примордиальды нанизм 
емі 
жасалмаған. СТГ қолдануға болады деп есептелінеді. 
15.6.3. КЕШ П УБЕРТ АТТ Ы СИНД РО М 
Кеш пубертатты синдром
– 
бұл жыныстық жетілудің және ӛсудің констит-
уционалды тежелуі.
Ҽдетте осындай балалардың ата-анасында да осындай дамудың 
ерекшеліктері болады. Балалар қалыпты салмақ – бой кҿрсеткіштерімен туылады. 
Ҿмірінің 1-ші жылында шамамен 3-4 жасқа дейін ҿзы қҧрдастарынан ҿсу жылдамдығы 
кҿрсеткіштері бойынша кейін қалады. 4-5 жаста ҿсу жылдамдығы қалыптасады (жылына 
5-6 см). «Сҥйектік жас» хронологиялықтан шамамен 2 жылға кейін қалады. Ҽдетте 
жыныстық даму жҽне ҿсудегі пубертатты секіріс мҧндай балаларда 2-4 жылға кешігеді. 
Сонымен қатар, осыған байланысты кеш пубертатты синдромы бар балалармен аласа 
бойлы жасҿспірімдер ҿз қҧрдастарымен салыстырғанда физикалық дамуда қалыс қалады. 
Баланың пубертатты кезеңге кеш қосылуы жҽне ҿсу аймағының кешірек жабылуы 
болжамдық тҧрғыдан қолайлы фактор болып табылады. Одан ҽрі мҧндай балалар қалыпты 
ҿседі. Ҿсудің конституционалды тежелуі бар балалар ҽдетте 

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: