500
балалардың еңбек, спорт лагерьлерінің, ғылыми-техникалық және көркем
шығармашылық үйімелерінің жұмысын кеңейту; ананы, баланың тіршілік әрекетін
ұйымдастыру: баланың төртібі, міндеттері, қойылатын талаптар, оның үй еңбекгіне
қатысуы, оқу-әрекеті, бос уақытын ұйымдастыру. Бала өмірін және іс-әрекетін
ұйымдастыруда негізгі жағдайлардың бірі-ұтымды ырғақ жасау. Күн тәртібі-өмір
тәртібі, еңбек пен демалыстың парасаттылықпен кезектесіп өтуі, талаптардың
орындалуы, жақсы әдеттерді қалыптастыру.
Отбасында балалардың тәрбие процесіне табысты ықпал жасайтын басқа
жағдайлар да бар:
1.Отбасының этникалық құрамы және құрылымы: толық емес отбасы, бір балалы,
көп балалы отбасы, бір ұлттық, көп ұлттық отбасы.
2.Тіршілік әрекетінің жағдайлары: отбасы мүшелерінің білім дәрежесі, еңбектену,
кәсіптік құрамы, бюджеті, жалпы материалдық әл-ауқаты, ауылдық және қалалық
отбасы.
3. Отбасының мәдени потенциалы: күнделікті тұрмыстың жалпы мәдениеті, күн
ырғағы, демалыс, оның формалары, кітапхананы, теледидарды, музыка аспаптарын
пайдалана білуі, спортпен айналысу, отбасылық дәстүрлік мерекелер.
4. Ішкі отбасылық қатынастар микроклиматы: отбасындағы көзқарастың бірлігі
және айырмашылығы, отбасы мүшелерінің өз міндеттеріне көзқарасы.
5. Қоғамға көзқарасы: еңбек пен қоғамдық міндеттерге, қоғамдық тәрбие
институттарына қатысы.
6. Отбасының тәрбиелік мүмкіндігі: отбасылық тәрбие, әдістері, ата-аналарының
және басқа мүшелердің педагогикалық мәдени дәрежесі. Отбасының осы ерекше
белгілерінің тәрбиелік ықпалы өте күшті, оларды тәрбиеші тәрбие барысында ескеріп
отыруы қажет.
Сондай-ақ, балабақша мен отбасы ынтымақтастығының да бірнеше нысандары
бар:
1.Ата-аналармен жүргізілетін жұмысты ұйымдастырудың жаңа формалары.
2.Пікірталас клубы. Бала тәрбиесіне байланысты өзекті тақырыптарды қамтиды.
Әр түрлі көзқарастағы ата-аналардың пікірлерін талдайды, дәлелдейді. Ата-аналардың
дүниетанымын кеңейтуді мақсат етеді.
3.Психологиялық тренингтер. Ата-аналармен жұмыс жүргізудің белсенді түрі.
Тренингке кемі 2 отбасы қатыса алады. Нәтижесінде әрбір отбасы өзіне пікірі
мазмұндас 12-15 адамнан тұратын топ құра алады.
4.Тақырыптық қенес. Ата-аналарды психолгиялық, педагогикалық білім және
тәжірибе жаңалықтарымен таныстыру, кеңес беру, ой қозғау, ой қорыту.
Ежелден бала тәрбиесіне ерекше мән берген халқымыз отбасын алтын діңгекке
балаған.. Өткені, адам ең алғаш шыр етіп дүниеге келген сәтінен бастап, осында ер
жетіп, отбасының тәрбиесін алады. Сондықтан да отбасы- адамзаттың аса қажетті, әрі
қасиетті алтын мектебі. Отбасының адамзат ұрпағына деген ықпалы мен әсер күшін
өмірдегі басқа еш нәрсенің күшімен салыстыруға болмайтындай. Өйткені, ата-ананың
балаға деген тәрбиесінің орнын еш нәрсе толтыра алар емес. « Ел болам десең, бесігіңді
түзе»- деген нақыл сөз отбасы тәрбиесінің маңызын айқындап тұр емес пе? Отбасы
мүшелерінің жас шамасы әр түрлі болса да, олардың арасында бір-бірімен рухани
501
жақындығы, мақсат ынтымақтастығы бар. Шынында, отбасы-ол да бір шағын мемлекет.
Әр мемлекеттің өзіне тән өндірісі мен өнім бөлісі, сыртқы және ішкі саясаты, кіріс-
шағыс бюджеті, қастерлеп ұстанатын рәміздері, т.б. болатыны сияқты, әр отбасы
болмыс-тіршілігінің де соған ұқсас жақтары бар, оның жаратылысы да басшылық пен
қосшылықты қажет етеді. Соған отбасының құрылымына зор маңыз беріліп, мәнін
қорғаған, отбасының ар-намысын сақтауға, сырын шашпауға, мүшелерін бір-біріне
қатысты адалдыққа тәрбиелеген. «Отан отбасынан басталады» деген сөздің мәнісі де
осында. Отбасы бүкіл ғасырлар бойы адам баласы тәрбиесінің құралы болып келеді.
Сондықтан ол - адам үшін ең үлкен мәнге ие орта. Отбасы - белгілі дәстүрлердің,
жағымды өнегелердің, мұралардың сақтаушысы. Онда бала алғашқы рет өмір жолымен
танысады, моральдық нормаларды игереді. Сондықтан отбасылық өмір жеке адамның
азамат болып өсуінің негізі. Отбасы-оқыту мен тәрбие жұмысындағы білім беру
мекемелерінің одақтасы. Ол бала тәрбиесі жөнінде тығыз байланысты болуды өте
жақсы түсінеді. Өйткені бала тәрбиесінің отбасында,балабақшада, мектепте нәтижелі
болуы осындай ынтымақтастыққа негізделері сөзсіз.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Таубаева Г.З. Мектепалды дайындығы оқу-тәрбие үдерісінде балалар әдебиетін
пайдалану.
2. Қазақ балабақшаларында тәрбиелеу, оқыту мазмұнын жаңарту тұжырымдамасы.
ҚР БҒ министрлігі. А.
3. Халилаева Э.Ж. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың қазіргі жағдайы.// РҒПК
материалдары. Ақтөбе.
4.. Дрыгина Т.А., Корчевская Г.Г., Татаурова Н.Л., Тирская И.А., Шелипова С.И.
Біз мектепке барамыз. Мектепке дейінгі ересек жастағы балаларды тәрбиелеу
бағдарламасы. Астана.
ЗНАЧЕНИЕ ПЕСОЧНОЙ ТЕРАПИИ ДЛЯ ДЕТЕЙ
С ЭМОЦИОНАЛЬНЫМИ НАРУШЕНИЯМИ
Жусупова Дана Сериковна
КГКП детский сад «Ертөстік»
Детский сад посещают дети с различными психологическими особенностями и
эмоциональными нарушениями. В эту категорию входят дети, которые чувствуют
дискомфорт при необходимости вступать в контакт со сверстниками и взрослыми, не
уверены в своих силах, застенчивы, замкнуты, испытывают разнообразные страхи. Это
дети, у которых наблюдается повышенная тревожность.
На сегодняшний день в связи увеличением количества детей с повышенной
тревожностью, немаловажное значение для их развития играет песочная терапия.
Именно посредством песочной терапии можно воздействовать на ребенка в
преодолении
его
внутренних
переживаний,
корригировать
эмоционально-
