318
файл жүйесін бір компьютерден екіншісіне ауыстыру. Әдетте бұл
иілгіш дискілерді пайдаланумен жасалады. Бірақ олардың сыйымдылығы
кішкентай, және ақпарат үлкен көлемін ауыстыру үшін көптеген дискеттер
қажет. Алдын-ала мұрағаттау ауыстырылатын ақпараттың көлемін
бірнеше рет (және кейде ондаған рет) және тиісінше, бұл үшін қажетті
дискеттер санын азайтуға мүмкіндік береді;
компьютерлік желі бойынша деректерді жіберу. Мұрағаттық файл
айтарлықтай тезірек тасымалданады, яғни
байланыс уақытын немесе
трафикті төлеуге қарамастан, ол арзанырақ дегенді білдіреді.
Бағдарламалық, қызметтік және мәтіндік және кез келген басқа
файлдарды мұрағаттауға болады. Бірақ түрлі файлдар әртүрлі дәрежеде
қысылатынын есте сақтау керек. Бәрінен үздік мәтіндік файлдар, ал нашар
*.JPG және *.GIF
пішіміндегі графикалық файлдар қысылады.
Мысалы, егер Word редакторымен жасалған мәтіндік файлды
мұрағаттасақ, оның өлшемі бірнеше рет төмендейді (бұл әртүрлі
факторларға байланысты болады, атап айтқанда, мәтіннің тығыздығы,
суреттердің бар болуы және т.б.). Мұрағаттаудан кейінгі графикалық
файлдардың көлемі тек бірнеше пайызға ғана төмендейді. Оған қоса,
оларды мұрағаттау уақыты әлдеқайда ұзағырақ, сондықтан олардың
мұрағаты үнемі орынды емес. Бұған қоса, барлық файлдарды қысуға
келмейтін кейбір түрлері бар – олар *.EXE файлдары, бағдарламалық
пакеттердің
дистрибутиві
және
өздігінен
арнайы
құралдармен
мұрағатталған файлдар. Егер біз Word редакторымен құрылған мәтіндік
файлдарды мұрағаттайтын болсақ, сонымен қатар *.BMP пішіміндегі
суреттер бар болса, онда қысу коэффициенті 20 есеге дейін жетуі мүмкін
!
Мұрағаттық
бағдарламаларды
пайдаланудың
басқа
да
артықшылықтары бар. Біз бірден бір файл емес, бір мезгілде бірнеше
файлды мұрағаттай аламыз, және олар бір мұрағат файлына біріктіріледі.
Егер біз бір типті бірнеше файлдарды немесе бір директорияға тиесілі
файлдарды мұрағаттасақ, бұл өте ыңғайлы.
Осылайша, қатты дискідегі BOOK ішкі каталогында кітаптың
қолжазбасының мәтінін қамтитын бес файл бар: GLAVA1, GLAVA2 -
GLAVA5, барлығы 164 кбайт дискілік кеңістікті алады. Қолжазба
бойынша жұмыстарды аяқтағаннан кейін және оны баспа үйіне
тапсырғаннан кейін оны мұрағаттау керек. Мұрағаттаудан кейін бес файл
көлемі тек 30 Кбайт құрайтын бір - BOOK.RAR мұрағатына біріктіріледі,
бұл кітаптың барлық қолжазбалық файлдарының жалпы көлемінен бес есе
аз.
Енді қажет болған жағдайда, бұл мұрағат файлын дискетада қайтадан
жазып, оны шкафта немесе сейфте сақтауға болады. Егер мұрағаттық
файлдың мөлшері дискінің сыйымдылығынан артық болса, онда қазіргі
заманғы мұрағатшылар файлды бірнеше дискеттерге шашыратуға
мүмкіндіктері бар, содан кейін қажет болған жағдайда қайтадан бір файлға
жинап, оны қалыпты форматқа мұрағаттан шығару.
319
Мұндай технология сирек қолданылатын бағдарламалар үшін де
қолданылады. Бірнеше ондаған файлды және тіпті ішкі қосалқы
каталогтарды қамтитын бүкіл каталог бір мұрағат файлына қысылады.
Соңғысы, егер қажет болса, қосалқы каталогтардың бастапқы жүйесіне
орналастырылады.
Мұрағаттау бағдарламаларды және деректерді бір компьютерден
екіншісіне ауыстыру кезінде жиі пайдаланылады. Барлық бағдарлама
файлдарын дискеттерде қайта жазудың орнына, олар алдын-ала
мұрағатталады және бір үлкен файлға біріктіріледі, бұл бағдарламаларды
және деректерді ауыстыру үшін әлдеқайда аз дискілерді пайдалануға
мүмкіндік береді.
Көптеген
әртүрлі
мұрағатшы
бағдарламалар
бар.
Мұндай
бағдарламалардың тиімділігі екі негізгі сипаттамалармен бағаланады:
деректерді қысу дәрежесі және мұрағаттау уақыты. Маңызды мүмкіндіктер
– қосымша функциялар мен параметрлердің болуы, пайдаланушыға
ыңғайлы интерфейс болып табылады. Бүгінгі күні, ең ірі «өмірлік
кеңістікті» WinZip және WinRar мұрағаттықтар жеңіп алды. Олардың
сипаттамалары, мүмкіндіктері мен пайдаланушылық интерфейстері бір-
біріне жақын, екеуінде де ыңғайлы графикалық интерфейс бар және
Windows-дағы барлық бағдарламалар сияқты, мәзір элементтерін,
құралдар тақтасының түймелері немесе пернелерін таңдау арқылы
реттеледі. Бұдан басқа, олар қажетті файлдың атауын тінтуірмен
мұрағатшы аты бар пиктограммаға апаруға мүмкіндік береді және
мұрағаттау үрдісі автоматты түрде іске қосылатын,
drag-and-drop
режимін
қолдайды.
Бұдан әрі тк бір мұрағатшы — WinRar меңгерумен шектелеміз, себебі
ол тек өзінің ғана мұрағаттарымен емес, сондай-ақ WinZip мұрағатшымен
және басқа бірқатар мұрағатшылармен құрылған мұрағаттармен жұмыс
істей алады.
WinRar мұрағатшы шартты тегін бағдарлама (ShareWare) болып
табылады.
Бұл дегеніміз, оны компьютерге тегін орнатуға болады
(мысалы, Интернеттен жүктеп) және 40 күн аралығында немесе 100 рет
іске қосумен жұмыс жасауға болады. Осы уақыттан кейін бағдарламаны
әрбір іске қосқан сайын тіркеу терезесі пайда болады (7.16-сурет). Ең
қарапайым тәсілі – Жабу (
Close
) тармағын таңдау арқылы бағдарламаны
тіркеуден немесе сатып алудан бас тарту. Содан кейін бағдарлама дұрыс
жұмыс істейтін болады.
Бағдарламаны орнату барысында оны іске қосу нұсқаларын -
Бағдарламалар мәзірінің WinRar тобынан немесе тікелей Жұмыс үстелінен
таңдауға болады. Іске қосқаннан кейін бағдарламаның негізгі терезесі
ашылады (7.17-сурет). Мұрағаттың негізгі функцияларын Құралдар
панелінен, қосымша функциялары мен параметрлерін – жоғарғы мәзірден
іске қосыуға болады
.
Достарыңызбен бөлісу: |
