Бағдарламасы алматы, 016 ж. 6М071700 «Жылу энергетикасы»

12 

 

Бу қазандарының құрылымы. 

Энергетикалық  бу  қазандары.  Энергоблоктарға  арналған  табиғи 

айналмалы  бар  қазандары.  Екібастұз  көмірін  жағуга  арналған  қазандық 

қондырғылар.  Ықшамды  бу  қазандары.  Арнайы  қазандык  қондырғылар.  Бу 

қазандарының даму болашағы. Қазан құрылымына койылатын технологиялық 

талаптар.  Бу  қазандары  элементтерінің  бepiктiri  және  металдары.  Беріктікті 

есептеу. Қазандықтық қаңқасы, қаптамасы және жылулық окшаулануы. 

Тұйық гидравликалық жүйенің гидродинамикасы. 

Табиғи  циркуляцияның  заңдылықтары.  Қозғаушы  және  кажетті 

тегеуріндер.  Контурдын  буқұрамдас  бөлігінің  және  кайнау  нүктесінің  биікттн 

анықтау.  Табиғи  айналымды  есептеудің  мақсаты.  Қарапайым  айналым 

контурын  есептеудің  әдістемесі.  Контурдың  сенімділігін  бағалау.  Сенімділік 

белгілері.  Айналымның  толық  диаграммасы.  Айналымның  токтауы  және  кepi 

жүруі. 

Табиғи 

айналымды 

контурдың 

сенімді 

жұмысын 

қамтамасыздандыратын шарттар. 

Ашық  гидравликалық  жүйенің  гидродинамикасы.  Бу  қазандарының  су 

тәртібі. 

Ашық 

гидравликалық 

жүйелердің 

жіктелуі. 

Көлбеу 

жәнетікқұбырлардағы  ағынның  гидравликалық  тұрақтылығы.  Жылулық 

жайма,  гидродинамикалық  жайма.  Иіртүтік  сипаттамасы.  Жұмыстық  орта 

қозғалысының  тұрақтылығы.  Ағынның  толкуы.  Параллель  қосылған 

құбырлардың жылугидравликалық жаймасы. Жайма коэффициенттерін есептеп 

анықтау.  Жылулық  және  гидравликалық  жайманың  тура  ағындык 

қазандыктардың 

сенімділігіне 

әcepi. 

Жұмыстык 

ортаның 

epiкciз 

қозғалысындағы  бу  қазаныңыд  гидравликалық  есептеулері.  Тура  ағынды 

қазандардың сенімділігін бағалау. 

Бұрқылдау процесінің заңдылықтары.  

Бутазалағыш  қондырғылар.  Қоректік  судың  ластануы  және  олардың 

қондырғылар жұмысына әcepi.  

Қоспалардың  ерігіштігі.  Қоспаларды  циклден  шығару  жолдары.  Тура 

ағынды қазандардың сулық режимі. Дағыралы қазандардың сулық режимі. Таза 

бу алу жолдары. 

Отынды жағудың экологиялық мәселелері 

Түтін газдарының улы заттары және сыртқы ортаны зиянды тозаңданған 

газ  шығуларынан  қорғау.  Түтін  газдарындағы  шекті  рұқсат  етілген 

концентрациялар (ШРК және ШРШ). Түтін газдарындағы NO

x

 және SO

x

. Түтін 

газдарындағы  улы  компонентгердің  концентрациясын  едәуір  төмендеуін 

қамтамасыздандыратын ошақтық және жану қондырғыларының құрылымы. 

 

ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 

 

Негiзгi: 

1. 

Нүрекен  Е.  Жылу  электр  стансалардың  қазандық  кондырғылары: 

Оқу құралы. - Алматы: АЭжБИ, 2007 - 270 б. 

13 

 

2. 

Нұрекен  Е.  Жылу  электр  стансалардың  қазандық  кондырғылары: 

Мысалдар мен есептер. - Алматы: АЭжБИ, 2008 - 113 б. 

3. 

Нұрекен  Е.  Қазандық  қондырғылары  және  бу  өндіргіштер.  Пәндік 

жобаға әдістемелк нұсқаулар. 1-бөлім.- Алматы: АЭжБИ, 1999.-32 б. 

4. 

Нұрекен  Е.  Қазандық  қондырғылары  және  бу  өндіргіштер.  Пәндік 

жобаға әдістемелк нұсқаулар. 2-бөлім.- Алматы: АЭжБИ,2004.-50 б. 

5. 

Энергетикалық,  қазандық,  қондырғылардың  сипатгамалары  мен 

сызбалары. Пәндік жобаға әдістемелк нұсқаулар. - Алматы: АЭЖБИ. 2004- 246. 

6. 

Жылу  электр  стансалардың  қазандық  кондырғылары.  Зерттеулік 

жұмыстарды  орындауға  арналған  әдістемелк  нұсқаулар,-  Алматы:  АЭЖБИ, 

2005.-26 б. 

7. 

Резников  М.И.,  Липов  Ю.М.  Паровые  котлы  тепловых 

электростанций: Учебник для вузов.-М.: Энергоиздат, 1981.-240с, 

8. 

Ковалев  А.П  и  др.  Парогенераторы.-М.:  Энергоатомиздат,1985.-

376с. 

9. 

Сидельковский  JI.H.,  Юренев  В.Н.  Котельные  установки 

промышленных предприятий.-М.: Энергоатомиздат, 1988.-528 с. 

10. 

Липов  Ю.М.,  Третьяков  Ю.М.  Котельные  установки  и 

парогенераторы.-Москва-Ижевск:  НИЦ  “Регулярная  и хаотическая динамика”, 

2003, 592 стр. 

Қосымша: 

1. 

Основы  современной  энергетики.  Часть  1.  Современная 

теплоэнергетика: -М.: Изд-во МЭИ, 2002. -368 с. 

2. 

Дукенбаев  К.Д.,  Нурекен  Е.  Энергетика  Казахстана  (технический 

аспект). Алматы, 2001. -312 с. 

3. 

Тепловой  расчет  котельных  агрегатов  (Нормативный  метод).  - 

М.:Энергия, 1973 .-296 с. 

4. 

Липов Ю.М. и др. Компоновка и тепловой расчет парового котла. - 

М.:Энергоатомиздат, 1988.-208 с. 

5. 

Безгрепгнов  А.Н.  и  др.  Расчет  паровых  котлов  в  примерах  и 

задачах. - М: Энергоатомиздат, 1991. -240 с. 

6. 

Липов  Ю.М,  Тепловой  расчет  парового  котла.  -Ижевск:  НИЦ: 

“Регулярная и хаотичекая динамика” 2001. 

7. 

Тепловые схемы котлов/А.А. Паршин и др.-М.: Машиностроение, 

1987,-224с. 

8. 

Проектирование топок с твердым шлакоудалением/Под ред. Ю.Л. 

Маршака и В.В.Митора.-М.-Л.:ВТИ-ЦКТИ, 1981.-115 с. 

9. 

Назмеев Ю.Г., Мингалева Г.Р. Системы тогтливоподачи и 

пылеприготовления ТЭС. Справочное пособие. - М.МЭИ, 480с. 

 

 

 

 

 

14 

 

4. 

«СЫҒЫМДАҒЫШТАР 

МЕН 

ЖЫЛУЛЫҚ 

ҚОЗҒАЛТҚЫШТАР» ПӘНІ

 

 

ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ 

 

Сорғылар,  желдеткіштер,  сығымдаушы  қондырғылар,  бу  және  газ 

турбиналары  туралы  жалпы  мәліметтер  және  олардың  жылу  мен  электр 

энергетика  өнеркәсібі  және  өндірістік  орындарындагы  мәні.  Сығымдағыштар 

мен  жылулык  қозғалткыштардың  техникалық  деңгейі  және  оларга  койылатын 

талаптар.  Сыгымдағыштар  мен  жылулық  қозғалтқыштардың  қысқаша  даму 

тарихы. 

Сығымдағыштар. 

Сығымдағыштардың  түрлері.  Көлемдік  және  кинетикалық  әрекерттегі 

машиналар.  Машинаның  сұйықты  және  газды  беруте  арналған  негізгі 

параметрлері  (беру,  тегеурін,  қысым,  қуат).  Көлемдік  түрдегі  қысымдагыш 

(поршенді,  диафрагмалы,  роторлы).  Көлемдік  түрдегі  сыгымдағыштардың 

артьщшылықтары  мен  кемшіліктері,  негізгі  сипаттамалары,  қүрылысы  және 

жұмыс  істеу  қағидасы.  Динамикалық  түрдегі  сығымдағыштар  (қалақшалы, 

құйынды, дискті). Динамикальщ түрдегі сығымдағыштардың артықшылықтары 

мен  кемшіліктері,  негізгі  сипаттамалары,  құрылысы  және  жұмыс  істеу 

қағидасы.  Ортадан  тепкіш  машиналардың  негізгі  тендеулері.  Ортадан  тепкіш 

машиналардьщ  әмбебап  сипаттамалары.  Жүйедегі  жұмысы,  берудің  реттелуі. 

Ағыншалы  құрылғылар.  Ағыншалы  құрылғылардың  артықшылықтары  мен 

кемшіліктері, негізгі сипаттамалары, құрылымы мен жұмыс істеу қағидалары . 

Көлемдік  түрдегі  сығымдагыштар.  Кинетикалық  түрдегі  сығымдағыштар. 

Қалақшалы  машиналармен  салыстырганда  бөлек  турдегі  машиналардьщ 

артықшылықтары  мен  кемшіліктері.  Көлемдік  турдегі  машиналар  мен 

турбосынымдағыштардың  сұлбасы.  Сығымдағыштардың  жүйедегі  жұмысы. 

Помпаждардың әсері. Помпаждарға қарсы әдістер. 

Жылулық қозғалтқыштар.  

Жылуқозғалтқыштардың  түрлері.  Іштей  және  сырттай  жанатын 

қозғалтқьнптардың  диклі.  Ротациялық  жылулық  қозғалтқыштардың  түрлері. 

Машиналардың негізгі типтерінің құрылымдық ерекшеліктері және физикалық 

әрекет қагидасы. Өндірістік орындарында технологиялық жүйелерде жылульщ 

қозғалтқыштарды пайдалану аймагы. Бу және газ турбиналары. Газ турбиналы 

қондырғылары  менбу  турбинақондырғыларының  циклдерін  салыстыру. 

Олардың бірге қолданылу мүмкіндіктері. 

Турбомашиналардың теориясы мен құрылымы. 

Турбомашиналардың  жұмыстық  дене  ағындарының  теңдеуі.  Дыбыс 

жылдамдығының  теңдеулері.  Ажырамас  теңдеулері.  Энергия  мен  импульстің 

сақталу  теңдеулері.  Шығындары  мен  жылдамдықгардың  теңдеулері. 

Турбинадағы  энергияны  түрлендіру  теңдеулері.  Турбиналардың  жылулық 

процестерінің  сатылары.  Сүлбелері,  осьтік  турбина  сатыларының  жұмыс істеу 

принциптерімен  құрылымымен танысу. Қалақты машиналардың ағындарының