Бағдарламасы 5В060800 «Экология» мамандығы бойынша жұмыс берушілердің сұранысы негізінде

1 

 

 

2 

 

1 БІЛІМ БАҒДАРЛАМАСЫНА СИПАТТАМА 

 

        1 Білім бағдарламасының мақсаты мен міндеттері 

            

     «Табиғатты  пайдалану»  білім  бағдарламасы    5В060800 – «Экология»  мамандығы  бойынша  жұмыс  берушілердің  сұранысы  негізінде 

құрастырылды. 

       Осы білім бағдарламасын өңдеу қоршаған ортаға антропогендік салмақтың артуымен, аграрлық секторға байланысты өңделген. 

Болашақ  мамандар  табиғи  ортаға  антропогендік  салмақты  азайту  мен  жоюдың  динамикалық  дамуын  қамтамасыз  ету  үшін  кешенді  білім 

қажет, ол осы білім бағдарламасында берілген. 

       Білім бағдарламасының негізгі мақсаты мыналар:  

1.  Қоршаған ортаны қорғау саласында болашақ мамандар негізгі кəсіби құзіреттілікті қалыптастыру. 

2.  Барлық кезеңде тəжірибе жүргізу аясында студенттердің ғылыми-ізденісті өз бетінше жүргізуге сілтемелер құрастыру. 

3.  Алынған ақпараттарды меңгеріп, жүйелендіру, сондай ақ кəсіби бағытта отандық жəне шетел тəжірибелерін пайдалана отырып, 

ғылыми – техникалық ақпараттармен жұмыс істей алулары қажет.  

            Бағдарламаның соңғы мақсаты- “Агроэкология” білім бағдарламасымен дайындалуға бағыттау. Ол жұмыс берушілердің талаптарына 

сай келеді. 

  2. Білім бағдарламасына жалпы сипаттама 

     «Табиғатты пайдалану» білім бағдарламасы Дублинск дескрипторы мен Еуропалық біліктілігімен келісілген Ұлттық біліктілік жəне 

кəсіби стандарттарына сəйкес өңделген.   Пəнді оқыту модульдік жүйе негізінде жобаланған, кəсіби жəне жалпы мəдени құзіреттілікті 

қамтитын 16 модульді құрайды. 

    Теориялыө оқытудың жалпы кредиті – 130, оның ішінде жалпы білім беру пəндері-33, базалық пəндер- 66 жəне кəсіптік пəндер циклы- 31 

кредит. Оөытудың қосымша түрлері – 22 кредит, соның ішінде 14 кредит- кəсіптік тəжірибе. 

3.Біліктілік сипаттамасы: 

3.1 Кəсіби қызмет сферасы 

05060800 – «Экология»  мамандығын  бітірушілердің  кəсіби  қызметтер  сферасы  болып  табылады:  өндірістік,  басқару,  ғылыми-зерттеу 

жəне білім беру, мониторингтің экологиялық қызметтері, табиғи орта сапасын бақылау жəне адам денсаулығы. 

3.2 Кəсіби қызмет обьектісі 

Бітірушілердің  кəсіби  қызмет  обьектісі  болып  табылады:  қоршаған  ортаны  аймақтық  басқару,  ұлттық  парктер,  қорықтар, 

заказниктер,  биосфералық  резерваттар,  өнеркəсіптік  кəсіпорындар,  агроөнеркəсіптік  кешендер,  полигондар,  энергетика 

обьектілері, ЖЭС, білім беру мекемелері, ғылыми – зерттеу институттары мен орталықтары. 

3.3 Кəсіби қызмет пəндері 

Кəсіби  қызмет  пəндері  болып  табылады:  табиғи  жəне  урбандалған  экожүйелер  мен  олардың  компоненттері,  биосфера  мен  оның 

компоненттері, экологиялық мониторинг жəне маркетинг, талдау, қоршаған орта жағдайын бақылау, болжамалы модельдер құру, 

экологиялық  білім беру мен тəрбие, технологиялық үдерістерде экологиялық талаптарды сақтау, табиғат қорғау шараларын іске 

асыру, экологиялық аудит жүргізу. 

3 

 

3.4  Кəсіби қызмет түрлері 

5В060008 – Экология мамандығының бакалавры кəсіби қызметтердің келесі түрлерін орындай алады: 

-  Ұйымдастыру- басқарушылық; 

-  Өндірістік- технологиялық; 

-  Сервисті-эксплуатациялық; 

-  Экспериментті-зерттеу; 

-  Білім берушілік; 

-  Жобалау; 

 

3.5 Кəсіби қызмет функциялары 

5В060800 – Экология мамандығын бітіруші келесі функционалдық міндеттерді орындауға дайын болулары керек: 

-  Қоршаған ортаны қорғау бөлімдерінің экономикалық салаларын дамытуда мемлекеттік бағдарламаларды өңдеуге ат салысы; 

-  Экологиялық сараптама мен аудит жүргізуге қатысу; 

-  Қоршаған орта ластану деңгейі бойынша зертханалық талдау жүргізу мен материалдар жинақтау; 

-  Өнеркəсіпте экологиялық паспорт құрастыруға қатысу; 

 

5В060800 – Экология мамандығының келесідей функцияналды міндеттерге дайын болу керек: 

-  экономика салалары  дауы қоршаған орта қорғау бағытында мемлекеттік бағдарламаларын өңдеуге қатысу; 

- қоршаған орта ластану деңгейін зерттеу мақсатында материалдарын жинап, зертханалық зерттеулер жасау; 

- мекеменің экологиялық паспортын құруына үлес қосу; 

- экологиялық сұрақтарға байланысты халыққа кеңес беру; 

- экологиялық мониторинг ұйымдастырып өткізу; 

- экология саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырып өткізу; 

- халыққа қоршаған ортаны қорғауға бағытында тəрбие жұмыстарын ұйымдастыру; 

- экологиялық жоба сараптамасына, жоба алды құжаттар, соның ішінде халықаралық стандарттарға сəйкестігі жөнінде жұмыстарға 

қатысу; 

- қоршаған ортаны қорғау саласы бойынша  ҚР халықаралық конвенция бұйрықтары міндеттерінің бұйрықтары міндеттерінің 

орындалуына атсалысу; 

- өндіріс орындарындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарының нəтижесін енгізуіне атсалысу, 

- жұмыс берушілерге,  ғылыми-зерттеулер жүргізу үшін серіктестер табуға шақыру; 

3.6. Кəсіптік қызметтің типтік міндеттері 

Кəсіптік қызметтің типтік міндеттері болып мыналар табылады: 

- халық шарыуашылығы бағытын дамыту мемлекеттік бағдарламасын өңдеу; 

• 

экология саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу; 

• 

қоршаған орта жағдайын индикация мен экологиялық мониторинг жүргізу; 

4 

 

-əр түрлі деңгейдегі экологиялық жүйе жағдайы жұмысын болжау жəне баға беру; 

-экологиялық білім мен тəрбие эффектілігінің деңгейін көтеру; 

• 

əр түрлі деңгейдегі қоршаған орта саласында басқару жүйесінің орындалуы; 

• 

экологиялық сараптама жүргізу; 

• 

экологиялық паспорт құрастыру; 

• 

экологиялық сұрақтар бойынша кеңес беру. 

3.7  Кəсіптік қызметтің бағыттары 

        Қоршаған  ортаға  зиян  келтіретін    ұйымдар  мен    қызмет  көрсету  орталығының  мекемелер    объектілерін  басқару;  табиғи  орта 

объектілеріне  экологиялық  баға  беру  үшін  анализ  жасау  жəне  материалдар  жинау;  экожүйенің  деградациясын  болдырмау  мақсатында, 

табиғи орта сапасын нормалау үшін тəжірибелік  нұсқаулар өңдеу; биологиялық алуантүрлілікті сақтау жəне шөлейттену; ғылыми-зерттеу 

жұмыстарын ұйымдастырып өткізу; қоршаған ортаны тиімді пайдалану технологиясы бойынша жаңа экологиялық əдістер енгізу; орта жəне 

кəсіптік  оқу  орындарында  оқу  процесстерін  ұйымдастыру;  экологиялық  тəрбие  жəне    əр  түрлі  халық  топтарын    ағарту  қызметті 

жоспарлаудың негізгі бағытының бірі болып табылады. 

3.8 Кəсіптік қызметтің құрылымы 

Кəсіптік қызметтің құрылымына кіретіндер: 

• 

экологиялық қызмет – экологиялық кадастр құру, биологиялық əртүрлілік оқыту, табиғи орта cараптама сапасы; 

• 

ғылыми-зерттеу қызметі – далалық жəне тəжірибе

 

зерттеу жұмыстарын ұйымдастырып жүргізу; 

• 

табиғи ортаны тиімді пайдалану технологиясы мен бұзылған экожүйені қалпына келтіру үшін жаңа экологиялық  əдістер мен 

технологиялар  өңдеу;  

• 

кеңес  беру  қызметі – жоба  құжаттары  жəне  экожобаны    технико-экономикалық  бағытта  қамсыздандыру,  аудит  жəне  ҚОƏБ 

жүргізу;  

• 

жоба қызметі – экожобаға қатысу, жоспарланған қызметті өңдеу; 

• 

қоршаған  ортаны  қорғау  қызметі - табиғи  орта  сапасын  нормалау  мақсатында  шаруашылық  қызметтің  зиянын 

залалсыздандыру, жаңа экологиялық əдістер мен табиғи ортаны тиімді пайдалану технологиясын енгізу; 

• 

экологиялық  білім  мен  тəрбие  қызметі - орта  жəне  кəсіптік  оқу  орындарында  экология  саласында  оқу  процесстерін 

ұйымдастыру, соның ішінде үштілдік бағытта, əр түрлі халық топтарының арасында  экологиялық тəрбие мен ағартушылықты үгіттеу; 

• 

сараптау  қызметі – өндірістегі  экологиялық  басқару  жүйесінің  жұмыста  іске  асырылуына;  экологиялық  есептің  өңдеуіне; 

экологиялық сараптамаға материалдарды жинау мен нəтижесі жəне   табиғи жəне өндіріс орындарын паспорттау жұмыстарына ат салысу;  

басқару – қоршаған  ортаны  қорғау  қызметі  орындарын  қадағалауын  жоспарлау  жəне  ұйымдастыруға  атсалысу;  басқа  кəсіпкерлермен 

ғылыми – əдістемелік  жəне  ұйымшыл  –технологиялық  базалар  құру  барысында  ат  салысу;  басқару  нəтижелерінің  тиімлігі;  өндірістегі 

экологиялық жүйелілікті құру жəне жұмыс орындалу деңгейінде ұстау, экологиялық есеп дайындау. 

 

4. Кəсіпкерлердің келешекте жұмысқа орналастыруы 

5 

 

         Болашақ  «Экология » мамандығының  түлектері  келесідей  жұмыстарда  маман  бола  алады:  өндіріс  саласындағы  эколог,  орта  жəне 

кəсіптік оқу орындарында оқытушы, қоршаған ортаны қорғау инспекторы, эколог-инженер, менеджер,ғылыми-зерттеу мекемелерде эколог-

лаборант жəне т.б. 

Жұмыс берушілер тізімі: 

1. Қоршаған ортаны қорғау министрлігі 

2. Экология Есіл департаменті 

3. МҰТС «Бурабай» 

4. МҰТС «Көкшетау» 

5. ММ «Баянауыл ұлттық мемлекеттік табиғи саябағы» 

6. РМК «Казгидромет» 

7. Астана қаласының гидрометеорологиялық мониторинг орталығы  

8. ЖШС «Лаборатория- Атмосфера» 

9. ЖШС «ЦентрЭКОпроект» 

10. ЖШС «TITECO» 

11. «Қазақстан мекемелері мен су шаруашылық кəсіпорын ассоциациясы» 

12. ЖШС филиалы «Атмосфералық ауа қорғау Республикалық ғылыми-зерттеу Орталығы»  

13. ШЖҚ РМК «Қоршаған ортаны қорғау Республикалық ғылыми-зерттеу Орталығы»  

14. ҚР ҒЯО экология жəне радиация қауіпсіздік институты  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6 

 

 

III Академиялық  күнтізбе  2014-2018 жж. 

 

Қыркүйек 

Казан 

Қараша 

Желтоқсан 

Қаңтар

Ақпан

Наурыз 

Сəуір

Мамыр

Маусым 

Шілде 

Тамыз 

27 

2  8  15 22 29

6 13

20 27  3  10 17 24  1

8

15 22 29

5 12 19 26

2

9 16 23

2

9

16 23 30

6 13 20 27

4

11 18 25

1

8

15

22

29

6 13 20  27  3 10 17 

1 

7  14  21 28  5 12 19

26

2  9  16 23 30  7 14

21 28

4

11 18 25

1

8 10 22

1

8 15

22 29 5 12 19 26

3 10

17 24 31

7

14

21

28

5

12 19 26  2  9 16 23 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Білім бағдарламасы -  «Табиғатты пайдалану» 

П .  .  .  . .

.

. ./АБ

. .  . . . .

. ./АБ С С

С Д Д

.

.

.

.

.

.

. ./АБ 

.

.

.

.

.

.

. ./АБ С С С У/Л У/Л Л/К Л/К Л/К

Д

Д  Д  Д  Д  Д 

Д .  .  .  . .

.

. ./АБ

. .  . . . .

. ./АБ С С

С Д Д

.

.

.

.

.

.

. ./АБ 

.

.

.

.

.

.

. ./АБ С С С У/Л У/Л Л/К Л/К Л/К

Д

Д  Д  Д  Д  Д 

Д .  .  .  . .

.

. ./АБ

. .  . . . .

. ./АБ С С

С Д Д

.

.

.

.

.

.

. ./АБ 

.

.

.

.

.

.

. ./АБ С С С Л/К Л/К Л/К

Ө

Ө

Ө

Ө  Ө  Д  Д  Д 

Д  П

п 

Пп  Пп . .

.

.

.

. . 

./АБ . . .

.

.

.

. ./АБ С С С К К Пр Пр Пр Пр Д

ж 

Д

ж 

Д

ж

О

/

/ Д Д

Д Д Д

//

//

//

Д

Д

Д

Д

Д  Д  Д  Д  Д 

 

 

  Дт – диплом алды тəжірибе / 

- 

Мемлекеттік емтихан 

О – Кіріспе дəрісі 

  Дж – дипломдық жобалау 

  // - дипломдық жобаларды қорғау 

У -   Оқу тəжірибесі 

  С -  емтихандық сессия 

Д - демалыс 

Е - емтихан 

  Ж - жазғы семестр 

АБ – аралық бақылау 

  П – презентациялық апта 

Ə – əскери жинақ  

Ө – Өндірістік тəжірибе 

   

 

 

 

       

     

         

     

           

 

 

 

 

               

       

 

 

 

 

 

 

 

       

  Мереке күндер:  

 

 

30 тамыз  - Конституция күні  

21,22,23 наурыз  - Наурыз 

   

 

 

 

       

     

    1 желтоқсан – Бірінші Президент күні  

1 мамыр – ҚР халықтардың бірлігікүні 

   

 

 

 

       

     

    16-17 желтоқсан – ҚР тəуелсіздік  

7 мамыр – Отан қорғаушылар күні  

   

 

 

 

       

     

    1, 2 қаңтар – Жаңа жыл 

9 мамыр – Жеңіс күні 

   

 

 

 

       

     

    7 қаңтар -  Рождество мерекесі 

6 шілде – Астана күні  

   

 

 

 

       

     

   

8 наурыз  - Халықаралық əйелдер күні