Бағдарламасы 2013 ж №1 басылым 5В072400 «Технологиялық машиналар және жабдықтар» мамандықтары үшін



жүктеу 5,16 Mb.
бет121/385
Дата30.12.2019
өлшемі5,16 Mb.
#25462
түріБағдарламасы
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   385
1.8.3 Сұйықтардағы және газдардағы денелердің қозғалысы.

Көтеруші күш

Сұйықтар мен газдардың ішінде қозғалған денелерге екі күш әсер етеді. Біреуі дене қозғалысына қарсы бағытталған маңдайлық кедергі күші, екіншісі- қозғалысқа перпендикуляр болатын көтеруші күш.

Мандайлық кедергі күші дененің геометриялык мөлшеріне, формасына, жылдамдығы мен сұйықтардың физикалық қасиеттеріне байланысты болады.

Дене жұқпайтын идеал сұйық ішінде қозғалса маңдайлық кедергі күші болмайды.

Дене жүғатын сұйық ішінде қозғалғанда дене бетінің маңында шекаралық қабат пайда болады. Бұл қабаттың жылдамдығы өте аз. Дене аққыш формалы болмаса шекаралық қабат дене бетінен үзіліп шығып дене артында ағысқа қарсы болатын ағыс тудырады да құйын пайда болады.

Маңдайлық кедергі күші



(1.8.3.1)

мұнда Сх - маңдайлық кедергі коэффициенті; - ортаның тығыздығы; - дененің жылдамдығы; S- маңдайлық қимасының ауданы.

Сх - мандайлық кедергі коэффициенті төжірибе арқылы анықталады. Көтеруші күш

(1.8.3.2)

мұнда Сy - көтеруші күш коэффициенті.



Ұшақ қанатын қаптай аққан ауадан пайда болатын көтеруші күштің туу себебін қарастырайық.. (1.8.3.1) - суретте қанаттың көлденең қимасы көрсетілген.

І.8.3.1- сурет. Ұшақ қанатының көтеруші күші
Қанаттың үстіңгі бөлігін қаптай аққан ауа ағыны оның ұшында сағат тіліне қарсы бағытталған құйын (А) тудырады. Импульс моментінің сақталу заңы бойынша қарсы бағыттағы циркуляция (В) қанатты қоршай ағады. Осы циркуляция канаттың үстіндегі ауа ағынының жылдамдығын азайтады. Ендеше Бернулли заңы бойынша қанаттың астындағы қысым, қанаттың үстіндегі қысымнан үлкен болады. Осы қысымдар айырмасы көтеруші күшті тудырады.

1.8.3.2-сурет. Жуковский тәжірибесі


Жылдамдықтар айырмасынан туатын қысымды байқау үшін Жуковский тәжірибесін көрсетуге болады. Жеңіл цилиндрді (қағаздан жасалған) көлбеу жазықтықтан домалатып жіберейік (1.8.3.2- сурет). Сонда цилиндр суретте көрсетілген үзік сызықтың бойымен түспейді, көлбеу жазықтықтың астына қарай түседі.

1.8.3.3- сурет. Жылдамдықтар айырмасының нәтижесінде



қысымдар айырмасының пайда болуы
Бернулли заңы бойынша жылдамдықтар айырмасы қысымдар айырмасын тудырады. Бұл жағдай Магнус эффектісі делінеді. Осы эффект бойынша цилиндр 1.8.3.2- суретте көрсетілгендей көлбеу жазықтықтың астына қарай түседі.
жүктеу 5,16 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   385




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау