Бағдарламалу технологиясы

5.2 Массив ұғымы

Массив дегеніміз – бір айнымалы арқылы бір типтегі айнымалылар тобын сипаттау формасы. Массивке біріктірілетін барлық айнымалылар 0-ден n-ге дейін нөмірленеді және әрбір айнымалыға өз нөмірі - индекс сәйкес қойылған. Нақты бір массив айнымалысын қолдану үшін массив аты мен айнымалы индексін көрсету керек. Сондықтан массив айнымалысын индексті айнымалы деп жиі атайды.

Бір өлшемді массивтер (векторлар) болады, мысалы, атаулар массиві, бір емтихан бағаларының массиві, туған күндер массиві және т.б.

Екі өлшемді массивтер (матрицалар немесе кестелер) болады, мысалы, футбол бойынша чемпионат ойынының нәтижелері, студенттердің емтихандар нәтижелері бойынша қорытынды кестесі және т.б.

Көп өлшемді массивтерге барлық қалған массивтер жатады.

Бағдарламада массивті сипаттау екі кезеңнен тұрады: массивті жариялау және массивтің жұмысын бастау.

массивті жариялауда айнымалы типі мен аты анықталады, мысалы:

int[ ] masi;

double[ ] masf; ,

мұнда бірінші жолда біз аты masi болатын бүтін айнымалылар массивін қолданамыз, ал екінші жолда аты masf болатын нақты айнымалылар массивін жариялаймыз.

Бұл орайда бағдарлама компиляциясы барысында бағдарлама стегіне сілтемелік типті массивтердің аттары жазылады. Массив айнымалыларына компьютер жадысы массив жұмысын сипаттағаннан бастап бөлінеді, мысалы,

masi = new int[10];

masf = new double[20] ; ,

мұнда квадрат жақша ішіндегі мәндер массив өлшемін анықтайды (0 . элементтер саны -1 – массив элементтерінде қолдануға болатын индекстер мәндерінің ауқымы).

Массивті инициализациялау кезеңінде үйіндіде массив объектісі құрылады және оның барлық айнымалыларына «нөлдік» мәндер меншіктеледі (оның инициализациясы орындалады).

Айнымалылардың «нөлдік» мәндері сәйкес:

– сандық айнымалылар үшін нөл болады;

– жолдық айнымалылар үшін бос жолдар болады;

– символдық айнымалыларда символ болмайды.

Массивті инициализациялаудан кейін оның айнымалыларын бағдарламада қолдануға болады.

Массивтерді инициализациялау мен жариялаудың әр түрлі нұсқаларын түрлі есептерді шешу мысалдарында қарастырайық.