мұндағы – жаңа техниканы енгізуден болатын жылдық экономикалық пайда;
– ескі және жаңа техниканы пайдалануға сәйкес жылдық келтірілген шығындар;
– ескі және жаңа техниканы пайдаланудың ағымдағы шығындары;
– ескі және жаңа техниканы сатып алуға кеткен капитал салымдары; Ежт– жаңа техниканың нормативтік тиімділік коэффициенті.
Жаңа техниканы енгізудің нормативтік өтелу мерзімі 5-7 жыл аралығында және тиімділік коэффициенті Ежт = 0.15 орнатылады.
Егер жаңа техника қолданыстағысынан өнімділігі немесе қуаты бойынша сапалы болатын болса, онда жылдық экономикалық пайда өндіріс көлемінің бірлігіне кететін меншікті шығындар бойынша жүргізіледі.
(84)
мұндағы – жаңа техниканы пайдалану кезінде қол жеткізген жылдық өнім көлемі.
Көріп тұрғанымыздай, егер жылдық экономикалық пайданың мәні теріс мәнге ие болса, онда жаңа техниканы енгізу тиімсіз болады, өйткені оның өтелу мерзімі нормативтіктен жоғары болады.
Мысалы, жаңа техниканы енгізу өндірістің еңбек сыйымдылығын төмендететін болса, онда ағымдағы шығындарды есептеу кезінде міндетті түрде әртүрлі техника түрлерінде жұмыскерлердің еңбек ақы шығындарын есепке алу қажет. Сондай-ақ негізгі қорлардың әртүрі бойынша амортизациялық аударылымдар сомасы әртүрлі болады. Егер енгізілген жаңа техника немесе технология материалдық шығындарды немесе шикі ресурстарды өзгертетін болса, онда қарастырылып отырған нұсқалар бойынша міндетті түрде есептелуі керек.
Жаңа техниканы енгізуге кететін қаржылық шығындар техниканың бағасынан Бжт, оған қажетті жинақтаушы бұйымдардың құнынан Бжинақ, орнату жұмыстарынан Қорнат, және транспорттық және техниканы енгізуге байланысты басқа да шығындардан Қбасқа тұрады.
Кжт = Бжт + Бжинақ + Қорнат + Қбасқа (85)
Егер ескі техниканы өндірістен шығарып тастағаннан кейін өткізілетін болса, онда қаржылық салымдарды есептеген кезде ескі техника бойынша оның ликвидациялық құны теріс не оң белгімен есепке алынады.
(86)
мұндағы Клик – ескі техниканың өндірістен шығарылғанан кейінгі қалған құны;
Бсат – сатып алынған ескі техниканы қалпына келтіру құны;
tқе –ескі техниканың нормативтік қызмет ету мерзімі;
tпайдал – ескі техниканың алмастыруға дейінгі нақты пайдаланған (қызмет еткен) уақыты.
Достарыңызбен бөлісу: |