-сынып «Нeміс тілі»

Пәндер бойыншa әр тоқсaндa 1 рeт бөлім (БЖБ) бойынша жәнe тоқсaн (ТЖБ) бойынша жиынтық бaғaлaу жүргізіледі. 1-сыныптa жиынтық бaғaлaу жүргізілмeйді.

2-4-сыныптaрдa БЖБ үшін eң жоғaры бaлл кeміндe 7 жәнe 15 бaлдaн aспaуы тиіс. Төмeндe бөлім/өтпeлі тaқырып үшін жиынтық бaғaлaу процeдурaлaрының сaны бeрілгeн (17-кeстe).

17-кeстe. «Нeміс тілі», «Француз тілі» пәндері бөлім бойыншa жиынтық бaғaлaу сaны

«Шетел тілі» пәні бойынша білім алушылардың біліміндегі олқылықтардың орнын толықтыру жұмыстарын ұйымдастыру

Білім алушылардың «Шетел тілі» пәні бойынша білімдегі олқылықтарының орнын толтыру бойынша жүйелі жұмыс төмендегідей міндеттерді шешуге бағытталған:

• 
  «Шетел тілі» пәні бойынша білім алушылардың үлгерімі мен білім сапасын арттыруға бағытталған кешенді шаралар қабылдау;
  
• 
  өзін-өзі бақылауға үйрету;
  
• 
  өзін-өзі бақылау қажеттілігін қалыптастыру;
  
• 
  орындалған жұмысқа жауапкершілік танытуға тәрбиелеу; • білім алушылардың жеке шығармашылық қабілеттерін дамыту.
  

І кезең. Жалпы қателіктерді анықтау

II кезең. Қателерді түзету

ІІІ кезең. Жіберілген қателіктерді талдау

4. 
   кезең. Кемшіліктерді жоюды жоспарлау
   
5. 
   кезең. Кемшіліктерді жою. Сыныпта талдау жұмысын жүргізу
   
6. 
   кезең. Алдын алу шаралары
   

Жазбаша жұмыстарды тексеру, ауызша жауап беру, өзіндік және өзара бақылау барысында жүзеге асады.

Жазбаша жұмыстарды жүйелі түрде жүргізу және өзі дербес орындауын қатаң бақылау ұсынылады. Қателерді анықтауға арналған жазбаша жұмыстың тиімді түрлері:

• 
  оқу жылының басында және соңында қателіктерді талдау үшін жеке өзіндік жұмыс үшін әр кестеге мәліметтер матрицасын және оған сәйкес
  

• 
  оқу жылында пән бойынша дәстүрлі бақылау, кесінді бақылау жұмысы, теориялық материалды жазбаша зерттеу.
  

Білім алушылардың бойында өзін-өзі бақылау дағдылары мен қабілеттерін қалыптастыру олардың қателіктерін өз бетінше табуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар ол тәрбиелік, психологиялық, педагогикалық тұрғыдан тиімді. Мысалы, мынадай формаларды пайдалануға болады: «Қатені тауып, түсіндіріңіз» (өзіңіздің сыныптасыңыз жасаған, педагог жоспарлаған), «Жауабын тексеріп, қатесін түсініңіз», «Жауабыңызды бағалаңыз».

Білім алушылардың оқу іс-әрекетінің сапасы мен тиімділігін өзара бақылау педагогке олардың білімін тексеруге көмектеседі және адалдық пен әділеттілік, ұжымшылдық сияқты жеке қасиеттерінің дамуына ықпал етеді. Білімді өзара тексеру білім алушылардың белсенділігін дамытады, білімге қызығушылығын арттырады. Өзара бақылау барысында білім алушылардың жеке ерекшеліктері ашылады, білімге қызығушылығы артады.

II кезең. Қателерді түзету

Қателерді түзету қателерді анықтаумен қатар жүреді. Әрбір білім алушы өзінің «проблемалық» тақырыптарын бірнеше рет қайталауы арқылы шет тілін меңгеруде оң нәтижеге қол жеткізе алады.

Қателіктерді есепке алу (барлық жазбаша жұмыстарда «меңгере алуын» бақылау). Бұл белгілі бір тақырыпты немесе ережені меңгере алмаған әр білім алушының қандай проблемалары бар екенін анықтауға мүмкіндік береді. Нақты қателіктер туралы ақпарат әрбір білім алушының мәліметтеріне енгізіледі (18кесте)

Білімдегі олқылықтардың орнын толтыру бойынша жұмыс формалары әр түрлі болуы мүмкін. Жеке жоспарда топтық сабақтарды - жасыл түспен, сараланған тәсіл - күлгін, жеке сабақтар - көк түстермен бөліп көрсету ұсынылады.

Жеке жоспар парағы олқылықтарды қалпына келтіруге, нақты бір білім алушының білімін толықтыруға арналған және оның жеке қабілеттерін дамытуға бағытталған.

ІІІ кезең. Жіберілген қателіктерді талдау

Қателіктерді талдау жұмыс түріне байланысты. Әр жұмыс түрінен кейін ауызша немесе жазбаша, сапалық және сандық талдау жүргізіледі. Мұқият талдау жеке білім алушылардың кемшіліктері мен жетістіктерін терең зерттеуге, білім алушылардың қателері мен негізгі қиындықтарын бөлуге, олардың пайда болу себептерін зерттеуге және оларды жою жолдарын белгілеуге мүмкіндік береді.

Бұл жұмыс талдауға негізделген және оның нәтижелері білім алушыларға айтылады.

• 
  Педагог сабақты қашан, кімнен, қандай мақсатпен сұрау керектігін және бұл үшін қандай құрал қолдануды жоспарлайды.
  
• 
  Қателер бойынша жұмыс әрбір жазбаша жұмыстан кейін, ал қайта бағалау - «қанағаттанарлықсыз» бағадан кейін жүргізіледі.
  
• 
  Қатаң бақылау әр білім алушының барлық тесттер мен сынақтарды орындағанына көз жеткізу үшін жүзеге асырылады.
  

• 
  алынған нәтижелер туралы сынып пікірін сұрау;
  
• 
  жазбаша тексеру (жақсы баға алынғанға дейін) жеке және фронтальды қателер бойынша жұмыс;
  
• 
  жеке және фронтальды зерттеу кезінде қайталауға арналған тапсырмалар (жақсы бағаға дейін).
  

Келесі алдын алу шаралары білім алушылардың қателіктерін азайтуға ықпал етеді:

• 
  жазбаша тапсырмалардың мәтіндері оңай оқылуы керек;
  
• 
  білім, білік, дағдыны арттыруға арналған белсенді ауызша
  

• 
  жаңа материалды түсіндіру кезінде қатені болжап, материалды дұрыс меңгеруге арналған тапсырмалар жүйесін таңдау;
  
• 
  қызығушылық тудыратын, тұрақты зейінді қалыптастыратын тапсырмаларды таңдау;
  
• 
  өзін-өзі басқаруға жүйелі түрде дағдыландыру.
  

«Қарым-қатынас мәселесін шешу» критерийі бойынша «Жазылым» дағдысы кезінде білім деңгейінің төмендеуі мүмкін топтағы білім алушының қателіктерін анықтау:

• 
  қарым-қатынастағы қателігі (досына);
  
• 
  жазылым дағдысындағы қойылған сұраққа толық және нақты жауап бере алмауы (негізгі бөлімде тапсырманың барлық аспектілері ашылмаған); - жазылым дағдысындағы жеткіліксіз көлемі.
  

• 
  абзацтарға дұрыс мән бермеу;
  
• 
  лексикалық тұрғыда логикалық байланыстың болмауы.
  

• 
  грамматикалық қателер (мәтіннің болмауы, үш шақтағы етістіктердің дұрыс қолданылмауы, сөйлемдердің дұрыс құрылмауы);
  
• 
  жеке сөздердің дұрыс жазылмауы; - тыныс белгілердің дұрыс қолданылмауы; - лексикалық қателер.
  

Академияның http://nao.kz сайтында орналастырылған.

Пандемия мен шектеу шаралары кезінде «Шетел тілі» пәні бойынша барлық тілдік дағдылар қамтылмауы мүмкін. Сондықтан «Шет тілі» пәні мұғалімдеріне білім алушылардың тілдік қажеттіліктерін ескере отырып, лексикалық немесе грамматикалық тақырыпты таңдау құқығы беріледі. Мысалы, 19-кестеде білім алушылардың білімін толықтыру мен олқылықтарды жою үшін сынып бойынша ұсынылатын күрделі тақырыптар берілген.

19-кесте. 3-4-сыныптардағы «Шетел тілі» оқыту пәнінің күрделі тақырыптарының мысалы

Педагог бақылау құралдарын оңтайлы қолдану арқылы білім алушылардың біліміндегі олқылықтардың орнын толтырады және әрбір білім алушының белсенді жұмысын қамтамасыз етеді. Педагогтерге:

• 
  сыни ойлауды дамытуға бағытталған жағдаяттық тапсырмаларды
  

• 
  функционалдық сауаттылықты қалыптастыру;
  
• 
  оқытудың интерактивті әдістерін қолдану (жоба әдісі, пікірталас, ойын, ізденіс әдістері);
  
• 
  жеке кеңес, қосымша сабақтар ұйымдастыру;
  
• 
  «жексенбілік мектеп», «демалыс мектебі», «жазғы мектепті» саны 15 баладан асырмай ұйымдастыру ұсынылады.
  

Қосымша сабақтарға дайындықты педагогтер де, білім алушылар да бірлесе жүзеге асырады. Педагог оқылатын материалдың мазмұнын логикалықдидактикалық талдаумен бірге қиындықтарды, кемшіліктерді, білім алушылардың ауызша жауаптарындағы қателіктерін және оқылатын тілдегі жазбаша жұмыстарды жүйелейді. Осы негізде ол қосымша сабақ кезінде қайта оқытылуы мүмкін тақырыптардың тізімін нақтылайды. Білім алушылар өз кезегінде қосымша сабақтарға дайындалуды үйренеді, оның шарттары алдынала өзара келісіледі.