Тақырыбы: «Программалау тілдері» тақырыбын оқыту әдістемесі

«Программалау тілдері» тақырыбы мектептегі информатиканың базалық курсының 9 сыныпта қарастырылады. Күнтізбелік жоспар бойынша 9 сыныпта 6-18-ші сабақ болып I -ІI-III оқу тоқсанында өтіледі.

1. 
   Тілдің алфавиті
   
2. 
   Тілдің ерекшеліктеріне қарай символдардың жіктелуі
   
3. 
   Символдарды жазу ережесі.
   

1. 
   Паскаль тіліндегі программаның құрылымы.
   
2. 
   Паскаль программасының жазылу ерекшеліктері.
   
3. 
   Бақылау сұрақтары.
   

1. 
   Мәліметтердің типтері
   
2. 
   Стандартты типтердің сипатталуы
   
3. 
   Стандартты типтерге қолданылатын амалдарға сипаттама
   
4. 
   Бақылау сұрақтары, жаттығулар
   

1. 
   Арифметикалық өрнектер
   
2. 
   Логикалық өрнектер
   
3. 
   Стандартты функциялар
   
4. 
   Өрнектерді Паскаль тілінде жазу мысалдары.
   
5. 
   Бақылау сұрақтары мен жаттығулар
   

1. 
   Мәліметтерді енгізу, шығару операторлары
   
2. 
   Сызықтық алгоритмді программалау.
   

1. 
   Тармақталу операторы
   
2. 
   Таңдау операторы
   
3. 
   Өту операторы
   

1. 
   Циклдік алгоритмдерді пограммалау.
   
2. 
   Циклдік операторлар
   
3. 
   Циклдік операторлардың жазылу ережесі, мысалдар
   

Мектеп оқулығы мен дидактикалық материалдар жинағын пайдалана отырып, келесі тапсырмаларды орында.

1. 
   «Программалау тілдері» тақырыбы бойынша сабақ жоспарының үлгісін дайында.
   
2. 
   Көрнекі – дидактикалық материалдарын дайында.
   
3. 
   Оқушының дайындық деңгейіне қойылатын талаптарды анықта.
   

1. 
   Программалау тілдері тақырыбы мектептің қай сыныбында оқытылады?
   
2. 
   Осы тақырыпқа бөлінген сағат көлемі қандай?
   
3. 
   «Программалау тілдері» тақырыбының мақсаты?
   
4. 
   Осы сабақты қандай программалық және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуге болады?
   
5. 
   Сабақ қандай типте өтеді?
   
6. 
   Оқушылардың білімі мен біліктіліктеріне қойылатын
   

№11 өздік жұмыс

«Модельдеу» тақырыбы мектептегі информатиканың базалық курсының 9 сыныпта қарастырылады. Күнтізбелік жоспар бойынша 9 сыныпта 19-22-ші сабақ болып ІII-IV оқу тоқсанында өтіледі.

1. 
   «Модель», «модельдеу» ұғымдарының анықтамасы. Мысал келтіру.
   
2. 
   Модельдің берілу түрлері.
   
3. 
   Түпнұсқа мен модельдің айырмашылықтары.
   

Әрбір адамның күнделікті іс әрекетінде белгілі бір мәселені шешу немесе кез келген жұмыс орындалмас бұрын оның сана - сезімінде алдын ала орындалу моделі жасалады. Мысалы, жолдан өту немесе дүкенге бару, сабақ оқу, т.с.с. әрекеттерді орындау алдында өз ойымызша жолдан қалай өту, қандай жолмен бару, қай сабақтан бастап дайындалу сияқты іс - әрекеттер тізбегінің моделі жасалады.

Модель көрнекі түрде жазбаша жоспар, сызба ретінде жасалуы мүмкін. Мұндай модель барлық уақытта біздің ойымызда бейнелетін прототип пайда болғанға дейін жасалады. Бір объект (процесс, құбылыс) үшін әр түрлі модельдер жасалуы мүмкін. Модельдің жасалуы зерттеу мақсатына және прототип жөнінде жинақталған мәліметтердің көлеміне тәуелді болады.

2. Модель түрлері.

Мақсаты: оқушыларды модель түрлерімен таныстыру. Статистикалық және динамикалық модельдер жөнінде түсінік беру.

Оқушылардың біліміне қойылатын талаптар: оқушылар модельдің түрлерін ажырата біліп, оларға мысал келтіре білуі қажет.

Жоспары:

1. 
   Статистикалық және динамикалық модельдің анықтамаларын беру. Мысал келтіру.
   
2. 
   Модельдің түрлері.
   
3. 
   Модельді ортақ қасиеттеріне қарай топтау.
   
4. 
   Модельдің әр түріне анықтама беріп, мысал келтіру.
   
5. 
   Модельді көрсету әдісіне қарай топтау.
   
6. 
   Ақпараттық модель. Оның түрлері.
   

Қолданылу аймағына қарай модель не үшін, қандай мақсатқа қолданылады деген сұраққа жауап беру мақсатында: оқу, тәжірибелік, ғылыми – техникалық, ойын, имитациялық (1-сурет) сияқты топтарға жіктеледі.

1-сурет. Модельдердің жіктелуі

2-сурет. Модельдерді көрсету әдісіне қарай топтау.

1. 
   Ақпараттық модель. Мысал келтіру.
   
2. 
   Компьютерлік және компьютерлік емес модельдер.
   

Ақпараттық модель вербальдық және таңбалық болып бөлінеді.

Вербальдық модель дегеніміз – ойша немесе әңгіме түрінде жасалған ақпараттық модель.Таңбалық модель дегеніміз – арнайы таңбалармен, яғни кез келген жасанды тіл құралымен көрсетілген ақпараттық модель.Тарату тәсіліне қарай модельдер компьютерлік және компьютерлік емес болып бөлінеді.Компьютерлік модель деп программалық орта көмегімен іске асатын модельдерді айтады.
4. Модельдеу кезеңдері.

Мақсаты: Оқушыларды модельдеу кезеңдерімен таныстыру.

Оқушы біліміне қойылатын талаптар: оқушылар модель құру кезеңдерін, құрылған модельді талдап, кезеңдерге бөліп, нәтижесін талқылай білуі қажет.

Оқушы білігі мен дағдысына қойылатын талаптар: модель құрудағы мақсатты анықтап, нәтижесін талдау дағдысын қалыптастыру.

Жоспары:

1. 
   Модельдеудің негізгі кезеңдері. Оларға сипаттама беру.
   
2. 
   Модельдеудің жалпы кезеңдері.
   
3. 
   Модельдеудің әрбір кезеңіне жеке-жеке тоқталып, мысал арқылы түсіндіру.
   

Модельдеудің негізгі кезеңдері есептің қойылу шарты мен мақсатына қарай анықталады (3-сурет).

3-сурет. Модельдеудің кезеңдері.

4-сурет. Модельдеу кезеңдері.