Қазақстан республикасының Ғылым және білім министрлігі ш. Есенов атындағы каспий мемлекеттік технологиялар


Сурет 15 – Шабақтық (а) және қапталдық (б) соғу



жүктеу 0,87 Mb.
Pdf просмотр
бет40/91
Дата05.09.2020
өлшемі0,87 Mb.
#31353
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   91
Толеугалиева Г.Б.ӨЗАРА АУЫСТЫРЫМДЫЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Сурет 15 – Шабақтық (а) және қапталдық (б) соғу 

 

  Пішін  мен  орналасудың  шақтамаларының  белгілерін  1-  кестеде 



кӛрсетеміз. 

Кесте 1 - Пішін мен орналасудың шақтамаларының белгілері 

 

Шақтаманың түрi 

Белгiсi 

Ауытқу 

 

1. Пiшiннiң шақтамасы 

 

 

Түзусызықтың шақтамасы 

 

    

 

Жазықтықтың шақтамасы 

 

  

Ойыстық, 

Дөңестiк 

Дөңгелектiктiң шақтамасы 

 

    

Сопақтық, 

Көп бедерлiлiк 

Цилиндрлiктiң шақтамасы 

 

        

 

 

Бойлық қима кескiнiнiң шақтамасы 

 

 

 

Бөшкетәрiздестiк, 



ертәрiздестiк, 

конустәрiздестiк 

2. Орналасудың шақтамасы 

 

 



Параллельдiктiң шақтамасы 

 

 


 

32 


 

Перпендикулярлықтың шақтамасы 

 

 

 

Көлбеулiктiң шақтамасы 

 

 

 

 

Өстестiктiң шақтамасы 

 

  

 

 

Симметрияның шақтамасы 

 

 

 

 

Өстiң ығысуының шақтамасы 

 

    

 

Өстiң қиылысуының шақтамасы 

 

 

 

 

3. Пiшiн мен орналасудың шақтамасы 

 

 

Шабақтық соғудың шақтамасы 

Қапталдық соғудың шақтамасы 

Берiлген бағытта соғудың шақтамасы 

 

 

Толық шабақтық соғудың шақтамасы 

Толық қапталдық соғудың шақтамасы 

 

 

 

Пiшiн мен орналасудан қоса ауытқу (шақтама) 

 

     Цилиндрлiк  беттiң  толық  шабақтық  соғуы  базалық  ӛске  қарағанда 

тексерiлетiн  беттiң  цилиндрлiктен  ауытқуы  мен  ӛстестiктен  ауытқуының 

нәтижесiнде пайда болады. 

     Қапталдық  соғу  (толық)  –  нақты  беттiң  (тҥгел  қапталдық  беттiң) 

нҥктелерiнен  базалық  ӛске  перпендикуляр  жазықтыққа  дейiнгi  ара 

қашықтықтың ең ҥлкен және ең кiшi ауытқуларының айырмасы. 

Қапталдық  соғу  қарастырылатын  беттiң  жазықтықтан  ауытқуы  мен 

базалық  ӛспен  салыстырғандағы  перпендикулярлықтан  ауытқудың  бiрiккен 

нәтижесi болып табылады. 

 

4.3  Беттердiң пiшiнiнен ауытқуын, орналасуын, кедір-бұдырлығын 



сызбаларда белгілеу 

Пiшiн мен орналасудың дәлдiк шектерiнiң әрбiр тҥрiнiң ӛзiндiк белгiсi бар 

(сурет 16). 



 

33 


 

Сурет 16 – Сызбада беттің пішіні мен орналасуының шақтамаларының 

белгіленуі 

 

 Шақтаманың  шартты  белгiсi  ӛзiндiк  таңбадан,  сандық  мәннен,  керек 



жағдайда ӛлшеу базасының әрiп белгiсiнен қҧралады. Бҧл берiлгендердi белгiлi 

тәртiппен екi немесе ҥш бӛлiктен  тҧратын жиекке енгiзедi (сурет 16а). Жиектi 

бағыты бар тҧтас сызықпен жалғайды (сурет 16б).          

Белгiленудiң тҥрлерi: 

1.  Егер шақтама ӛске (а) немесе беттеспе (симметрия) жазықтығына (б) жатса, 

онда қосылу сызығы ӛлшем сызығының жалғасы болуы керек (сурет 16в). 

2.  Егер  шақтама  ортақ  ӛске  (в)  (беттеспе  жазықтығына)  жатса,  онда  қосылу 

сызығын ортақ ӛске жҥргiзiледi (сурет 16г). 

3. Егер шақтама диаметрмен берiлсе, онда шақтаманың сандық мәнiнiң алдына 

диаметр  белгiсi  қойылады  (сурет  16д),    егер  шақтама  радиуспен  берiлсе,  онда 

шақтаманың сандық мәнiнiң алдына R белгiсi қойылады  (сурет 16е). 

4. Егер ӛстiң қиылысуы, берiлген беттiң пiшiнi, беттеспе дәлдiктерi,   сонымен 

бiрге шақтама диаметрмен берiлсе, онда Т белгiсi қойылады (сурет 16ж),  егер 

осы шақтамалар радиуспен берiлсе, онда Т/2 белгiсi қойылады (сурет 16з). 

5.   Егер шақтама беттiң берiлген ҧзындығының (ауданының) аймағында жатса, 

онда  оның мәнiн  шақтаманың мәнімен  бiрге  кӛлбеу  сызықпен  бӛлiп кӛрсетедi 

(сурет 16к). 

6.  Егер  шақтаманы  беттiң  барлық  ҧзындығына  және  берiлген  ҧзындыққа 

белгiлеу  керек  болса,  онда  берiлген  ҧзындықтың  шақтамасын  барлық 

ҧзындықтың шақтамасының астында кӛрсетедi (сурет 16и). 

7.  Егер  беттiң  пiшiнi  мен  орналасуының  қосылған  дәлдiк  шектерiнiң  бӛлек 

сызбалық таңбасы кӛрсетiлмеген болса, онда бiрiншi орналасудың дәлдiк шегi, 

сосын пiшiннiң дәлдiк шектерiнiң таңбалары белгiленедi (сурет 16м). 

8.  Базаны  қараланған  ҥшбҧрышпен  белгiлеп,  дәлдiк  шек  белгiленген  жиекпен 

қосады.  Кӛбiне  базаны  әрiппен  белгiлейдi  де,  қараланған  ҥшбҧрышпен 

жалғайды (сурет 17). 

 



 

34 


 

 


жүктеу 0,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   91




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау