Қазақстан республикасының Ғылым және білім министрлігі ш. Есенов атындағы каспий мемлекеттік технологиялар

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 91

Толеугалиева Г.Б.ӨЗАРА АУЫСТЫРЫМДЫЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Бұйымның сапасы – қолданылуына байланысты белгілі бір қажеттілікті

қанағаттыратын бҧйымның біріккен қасиеті.

Стандарттау мен бҧйымның сапасын басқаруда қоланылатын сапаның

сандық мәнін бағалайтын әдістерді біріктіретін шешімдерді дәлелдеу ҥшін

қоланылатын ғылыми саланы квалиметрия деп атайды.

Машина жасау ӛндірісін дамыту ӛзара ауыстырымдылық теориясы

негізінде прогрессивті әдістер мен қҧралдарды енгізу және бақылау арқылы

жҥзеге асады.

Қазіргі кезде ӛзара ауыстырымдылық тек қана бір бҧйымды жасауда ғана

емес, ол бҥкіл машинаны конструкциялау, ӛндіру, жӛндеу, бақылау және

қолдану принциптерімен байланысты.

Арнаулы

мекемелерде

шығарылатын

бірдей

бҧйымдар

мен

тетікбӛлшектердің сапасын арттыру ҥшін бҧйымның жасалу дәлдігіне, бетінің

сапасына және басқа да параметрлеріне қойылатын талаптарды заңдастыру

ҥшін стандарттау пәні дамыды.

Тетікбӛлшектердің ӛзара ауыстырымдылығын қамтамасыз ету ҥшін

олардың ӛңдеу дәлдігін арттыру керек. Ал ӛңдеу дәлдігін арттыру ҥшін оларды

ӛңдейтін жабдықтар мен бейімді қҧралдардың дәлдігіне, технологиялық

ҥрдістер дәлдігіне қойылатын талаптарды арттыру қажет. Сонымен бірге

оларды бақылайтын аспаптар мен қҧралдардың дәлдігін арттыру қажет. Сӛйтіп,

метрология ғылымы дамыды.

Машиналарды және олардың бӛлшектерiн белгiлi бiр дәлдiктi сақтап

жасайды. Дәлдiк деп дайын тетiкбӛлшек ӛлшемдерiнiң оның сызбаларында

кӛрсетiлген ӛлшемдерiне жақындығын айтады. Аталған ӛлшемдер бiр-бiрiне

жақын болған сайын дәлдiк жоғары болады.

Тетiкбӛлшектердi бiр-бiрiмен бiрiктiргенде ӛзара жанасатын беттер дәлдiгi

жағынан ҧқыптылықты талап етедi, ал жанаспайтын беттерге аса жоғары

дәлдiктiң керегi жоқ.

Машинаның бiр тетiкбӛлшегi тозса немесе сынып қалса, оны дәл сондай

тетiкбӛлшекпен алмастырады, ал жаңа тетiкбӛлшек бҧрынғының орнына дәл

келедi. Осындай бiр-бiрiне пара-пар тетiкбӛлшектердi, қҧрастырылған

бҧйымдарды жасап, кең тҥрде пайдалануда ӛзара ауыстырымдылық

принциптерiн сақтау қажет.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 91