Тапсырманы орындаудың шартты бағалануы (балдары)
Теориялық шешімі
а) нұсқа бойынша 2
б) нұсқа бойынша 1
Үйкеліс коэффициентін бір тәжірибеде бір тәсілмен өлшеу 1
Тәжірибелерді бірнеше рет жүргізілуі және орташа мәнінің табылуы 1
Үйкеліс коэффициентін екінші тәсілмен бір тәжірибеде өлшеу 1
Тәжірибелер сериясының жүргізілуі және орташа мәнінің табылуы 1
Өлшеу әдісін суретпен түсіндіру 1
Өлшеу қатесінің шекарасын бағалау 1
Әртүрлі экспериментерде алынған нәтижелерді салыстыру 1.
Халықаралық физикалық олимпиадалардағы тапсырмаларды іріктеу және шығару әдістемесі
Экспериментальдық турдағы тапсырмалар шарттары
(9 сынып)
1. Геометриялық бұрыс пішінді дененің ауырлық центрін табыңыздардар
Құрал-жабдықтар: геометриялық бұрыс пішінді дене, ұзындығы 20см жіп.
2. Пластилиннің тығыздығын анықтаңыздар
Құрал-жабдықтар: пластилин кесегі, цилиндр пішінді ыдысқа құйылған су (), сызғыш.
3. Жүктің максимал массасын көтеретіндей етіп парақ қағаздан көпірдің моделін жасаңыздар. Жүкті көпір моделінің центріне орналастыру қажет. Жүктің массасын анықтаңыздар.
Құрал-жабдықтар: қағаздың парағы, сызғыш, екі бірдей білеу, түрлі кірлер,
Ескерту. Арақашықтығы 25 см екі білеуге модельді орнатамыз; әр түрлі кірлер орналастыратын көпірдің енін 2 см-ге тең етіп алу керек.
4.Тиынның жылу өткізгіштігін анықтаңыздар.
Құрал-жабдықтар: құны бірдей тиындар (3-5 дана), екі термометр, ыстық және суық суы бар пенопласт стакандары, таразы, жіптер (судың меншікті жылу сыйымдылығы 4200Дж/кгК).
5.Жұмыс үстелінің бетімен сырғанаған ағаштың үйкеліс коэффициентін анықтаңыздар
Құрал-жабдықтар: әр түрлі ұзындықтағы екі сызғыш
Назар аударыңыздар! Үстелді еңкейтуге болмайды.
6. Екі серіппенің қатаңдықтарының қатынасын табыңыздар.
Құрал-жабдықтар: екі серіппе, қағаз парақ.
7. Егер кейбір материалдың үлгісінің жазық бетінде белгілі бір механикалық кернеуде жарық пайда болса, бұл жарық үлгінің бұзылуына дейін үлкейе береді. Күштің әсерінен үлкеймейтін жарық ұзындығы -ны кризистік жарықтың ұзындығы деп аталады.
Қағаз лентаның жарығының кризистік ұзындығының қосымша жүкке тәуелділігін анықтаңыздар. Лентаның ортасына көлденең қиық жасаңыздар.
Құрал-жабдықтар: ені 10 см қағаз орамы, динамометр, ұзындығы 12см металл түтік, өлшемі білеуше, алмаз, сызғыш, кнопка, капронды шнур жіп, струбцина.
8. Түйреуіштердің диаметрлерінің қатынасын табыңыздар.
Құрал-жабдықтар: Бөліксіз екі сызғыш, екі түйреуіш (немесе ине), фольга.
9. Ас тұзы мен қарды (немесе ұсақталған мұзды) араластырғандағы минимал температураны анықтаңыздар.
Құрал-жабдықтар: екі калориметр түрлі кірлер мен таразы, жылу сыйымдылығы Сд белгілі (жіпке ілінген) калориметрлік дене, спиртті зертханалық термометр, суы бар ыдыс, бөліктері бар мензурка.
10. Картоптың тығыздығын анықтаңыздар.
Құрал-жабдықтар: Орташа өлшемді картоп, суы бар ыдыс, өлшегіш цилиндр, шыны таяқша, 5 г бірнеше бөлік ас тұзы,
11. Түйреуіштердің ұзындығымен олардың диаметрлерінің қатынасын табыңыздар.
Құрал-жабдықтар: түйреуіш, фольга кесегі, А4 форматы ақ қағаз.
12. Бір метр сымның массасын анықтаңыздар
Назар аударыңыздар! Қарастырылатын сымды түзетуге болмайды.
Құрал-жабдықтар: сым бөлігі, сызғыш, гайка, суы бар ыдыс, жіп.
13. Штативке жіппен ілінген стерженнің, тербеліс периодының оның массалық центрінен ілінген нүктеге дейінгі ара-қашықтығы -қа тәуелділігін табыңыздар. Тербеліс периоды минимал болғандағы арақашықтығын анықтаңыздар.
Ескерту. Ілінген нүктеге қатысты стержен симметриялы орналасады. Ілінген нүкте мен стерженнің ұштары стерженнің тербеліс жазықтығында жатады.
Құрал-жабдықтар: біртекті стержень, штатив, жіп, секундомер, сызғыш, миллиметрлік қағаз.
14. Тұзды ерітіндінің тығыздығын анықтаңыздар.
Құрал-жабдықтар: дистирляциаланған су және тұз ерітіндісі құйылған ыдыстар, пластилин кесегі, қарандаш сызғыш, жіп.
15. Белгісіз жүктің массасын анықтаңыздар.
Құрал-жабдықтар: екі жүк (бірінің массасы белгілі), жіп, миллиметрлік қағаз, кнопка.
16. Түкті үстелдің үстіне тауықтың жұмыртқасынан орнықты пирамида тұрғызуға болады, яғни жұмыртқалардың қабықтарының арасында тыныштық үйкеліс күші ырғалу туғызбайды. Екі жұмыртқа қабығының арасындағы тыныштық үйкеліс коэффциентінің мәінін анықтаңыздар. Эксперименттің аяғына дейін жұмыртқаны жаруға болмайды.
Құрал-жабдықар: сызғыш, вертикал тірек, үстел үстіне жайылатын салфетка, тік бұрыш.
Қосымша-жабдықтар: піскен екі тауықтың жұмыртқасы, олардың өлшемдері мен салмақтары бірдей деп есептеу керек, тұз, нан.
Достарыңызбен бөлісу: |