10.4 Тапсырма
10.4.1 Алюминий және мыс негізді қорытпалардың микроқұрылымдарының суреттерін микроскоптан салу.
10.4.2 Алюминий-мыс диаграммасын салып, қорытпаның құрылымын анықтау.
10.4.3 Алюминий–кремний диаграммасын салып, қорытпаның құрылымын анықтау.
10.4.4 Мыс-қалайы диаграммасы бойынша қорытпаның құрылымын анықтау.
10.4.5 Алюминий және мыс негізді қорытпалардың таңбалары бойынша құрамын табыңыз
10.4.6 Алюминий және мыс негізді қорытпалардың термиялық өңдеу түрлерін анықтаңыз
10.4.7 Мыс негізді қорытпалардың механикалық қасиеттерінің өзгеру графиктерін салу, қорытынды беру.
10.5 Бақылау сұрақтары
10.5.1 Қандай металдар түсті металдар тобына жатады?
10.5.2 Алюминий негізді қорытпалардың аттары және анықтамалары
10.5.3 Алюминий негізді қорытпаларды таңбалау принциптері
10.5.4 Алюминий негізді қорытпаларды класқа бөлу
10.5.4 Мыс негізді қорытпалардың аттары және анықтамалары
10.5.5 Мыс негізді қорытпаларды класқа бөлу
10.5.6 Мыс негізді қорытпаларды таңбалау принциптері
10.5.7 Мыс негізді қорытпалардың құрылымдарының қалыптасу жолы
ӘДЕБИЕТТЕР
Негізгі
1. Смағұлов Д.Ұ. Металлография. – Алматы, 2007. - 375 б.
2. Туленденова Н.Қ. – Материалтану, Лекциялар конспектісі – Өскемен, 2013. – 117 б.
3. Туленденова Н.Қ. Материалтану. Электрондық оқулық, Өскемен, ШҚМТУ, 2009.
Қосымша
4. Самохоцкий А.И.,Кунявский М.Н. Лабораторные работы по
материаловедению и термической обработке металлов, –М. Машиностроение, 1981г.
5.Фетисов Г.П., Гарифуллин Ф.А.Материаловедение и технология металлов. – 2008.-617с
6. Лахтин Ю.М., Леонтьева В.П. Материаловедение. – М.: Машиностроение, 1990.- 527 с.
7. Геллер Ю. А. Материаловедение /Ю.А.Геллер, А.Г. Рахштадт. -М:
Металлургия, 1989. 455 с.
8. Оханов Е.Л.,Самсаев М.Б. Материалтану және конструкциялық
материалдар технологиясы. Алматы, 2009, 229б.
9. Фридман Я.Б. Механические свойства металлов. - Оборонгиз, 1980
10. Никифоров В.М. Технология металлов и других конструкционных
материалов. -Санкт- Петербург: Политехника, 2003г.-383с.
11. Шадричев Е.В., Сивенков А.В., Горшкова Т.П. Материаловедение и технология конструкционных материалов, изд-во СЗТУ, 2008.
12. Орысша - қазақша сөздік. -1,2 т. Қазақ совет энциклопедиясының бас редакциясы / Жалпы редакциясын басқарған Ғ.Ғ.Мұсабаев. – Алматы, 1978, 1 т. -575 б., 2 т. – 588 б.
13. Казахско-русский - русско-казахский терминологический
словарь.Машиностроение, т.7; Горное дело, т. 19. - М.: Респуб. гос. изд-во
Рауан.- Алматы, 2000.
14. Анықтама сөздігі / Құраст. М.Қасымбеков т.б. – Алматы: Қазақстан, 1992. 134 б.
15. Седов Ю.Е., Справочник молодого термиста / Ю.Е.Седов, А.М.Адаскин. М.: Высшая школа, 1986. - 238 с.
16. Туленденова Н.Қ – Материалтанудан қысқаша терминологиялық
түсініктеме -сөздік, Өскемен, 1993ж.
17. Брандон Д., Каплан У., Мир материалов и технологий. Микростуктура
материалов.Методы исследования и контроля, - М: Техносфера, 2006, 375с.
18. Металловедение и термическая обработка стали и чугуна. Справочник под редакцией А.Г. Рахштадта – М.: «Интермет Инжиниринг», т.3, 2007.- 919с
Қосымша А
Бринелль және Роквелл бойынша қаттылықтардың ара қатынасы
Бринелль бойы нша қаттылық *
|
Роквелл бойынша қаттылық
|
|
Бринелль бойы нша қаттылық *
|
Роквелл бойынша қаттылық, HR
|
ойықтың диаметрі мм
|
НВ
|
HRC
|
HRA
|
HRB
|
ойықтың диаметрі мм
|
НВ
|
HRC
|
HRA
|
HRB
|
2,20
|
7800
|
72
|
84
|
-
|
|
4,00
|
2290
|
20
|
61
|
100
|
2,25
|
7450
|
70
|
83
|
-
|
|
4,05
|
2230
|
19
|
60
|
99
|
2,30
|
7120
|
68
|
82
|
-
|
|
4,10
|
2110
|
17
|
60
|
98
|
2,35
|
6820
|
66
|
81
|
-
|
|
4,15
|
2120
|
15
|
59
|
97
|
2,40
|
6530
|
64
|
80
|
-
|
|
4,20
|
2070
|
14
|
59
|
95
|
2,45
|
6270
|
62
|
79
|
-
|
|
4,25
|
2010
|
13
|
58
|
94
|
2,50
|
6010
|
60
|
78
|
-
|
|
4,30
|
1970
|
12
|
58
|
93
|
2,55
|
5780
|
58
|
78
|
-
|
|
4,35
|
1920
|
11
|
57
|
92
|
2,60
|
5550
|
56
|
77
|
-
|
|
4,40
|
1870
|
9
|
57
|
91
|
2,65
|
5340
|
54
|
76
|
-
|
|
4,45
|
1830
|
8
|
56
|
90
|
2,70
|
5140
|
52
|
75
|
-
|
|
4,50
|
1790
|
7
|
56
|
90
|
2,75
|
4950
|
50
|
74
|
-
|
|
4,55
|
1740
|
6
|
55
|
89
|
2,80
|
4770
|
49
|
74
|
-
|
|
4,60
|
1700
|
4
|
55
|
88
|
2,85
|
4610
|
48
|
73
|
-
|
|
4,65
|
1670
|
3
|
54
|
87
|
2,90
|
4440
|
46
|
73
|
-
|
|
4,70
|
1630
|
2
|
53
|
86
|
2,95
|
4290
|
45
|
72
|
-
|
|
4,75
|
1590
|
1
|
53
|
85
|
3,00
|
4150
|
43
|
72
|
-
|
|
4,80
|
1560
|
0
|
52
|
84
|
3,05
|
4010
|
42
|
71
|
-
|
|
4,85
|
1520
|
-
|
-
|
83
|
3,10
|
3880
|
41
|
71
|
-
|
|
4,90
|
1490
|
-
|
-
|
82
|
3,15
|
3750
|
40
|
70
|
-
|
|
4,95
|
1460
|
-
|
-
|
81
|
3,20
|
3630
|
39
|
70
|
-
|
|
5,00
|
1430
|
-
|
-
|
80
|
3,25
|
3520
|
38
|
69
|
-
|
|
5,05
|
1400
|
-
|
-
|
79
|
3,30
|
3410
|
36
|
68
|
-
|
|
5,10
|
1370
|
-
|
-
|
78
|
3,35
|
3310
|
35
|
67
|
-
|
|
5,15
|
1340
|
-
|
-
|
77
|
3,40
|
3210
|
33
|
67
|
-
|
|
5,20
|
1310
|
-
|
-
|
76
|
3,45
|
3110
|
32
|
66
|
-
|
|
5,25
|
1280
|
-
|
-
|
75
|
3,50
|
3020
|
31
|
66
|
-
|
|
5,30
|
1260
|
-
|
-
|
74
|
3,55
|
2930
|
30
|
65
|
-
|
|
5,35
|
1230
|
-
|
-
|
73
|
3,60
|
2850
|
29
|
65
|
-
|
|
5,40
|
1210
|
-
|
-
|
72
|
3,65
|
2770
|
28
|
64
|
-
|
|
5,45
|
1180
|
-
|
-
|
71
|
3,70
|
2690
|
27
|
64
|
-
|
|
5,50
|
1160
|
-
|
-
|
70
|
3,75
|
2620
|
26
|
63
|
-
|
|
5,55
|
1140
|
-
|
-
|
68
|
3,80
|
2550
|
25
|
63
|
-
|
|
5,60
|
1110
|
-
|
-
|
67
|
3,85
|
2480
|
24
|
62
|
-
|
|
5,65
|
1090
|
-
|
-
|
66
|
3,90
|
2410
|
23
|
62
|
102
|
|
5,70
|
1070
|
-
|
-
|
65
|
3,95
|
2350
|
21
|
61
|
101
|
|
5,75
|
1050
|
-
|
-
|
64
|
* Шариктің диаметрі 10 мм; жүктеменің салмағы 30 000 Н; қаттылықтың өлшем бірлігі - МПа.
Қосымша Б
Жездің кейбір маркасы, механикалық қасиеті, қолданылуы.
-
Маркасы
|
Механикалық қасиеті
|
 В,МПа
|
δ %
|
Деформацияланатын жез
|
Л 90
ЛАЖ60-1-1
ЛЖМц50-1-1
ЛС59
|
260
450
450
400
|
44
45
50
45
|
Құйылмалы жез
|
ЛК80-3Л
ЛАЖМц66-6-3-2
ЛКС80-3-3
|
250
600
250
|
10
7
7
|
Достарыңызбен бөлісу: |
