Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Шығыс Қазақстан облысы Семей қаласы Білім беру ұйымының аты: ШҚО ББ « Шәкәрім атындағы ОДБ ҮТО ММ » КММ - Инновациялық жоба тақырыбы:
- “Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудің экономикалық тиімділігі”
- Білім беру бағыты: “Әр түрлі сабақ, бірақ шебердің өз қолы...”
- Рахимжанова Мунира Маулетовна
- Технология пәнінің мұғалімі
АННОТАЦИЯ -
- -Есептей білгеннің есесі кетпейді,
- Есептей білмеген қыр басына жетпейді.
- Сан Цу
- Осы заманғы білім беру жүйесінің мақсаты мен әлеуметтік экономикалық жағдайларда, өз бетінше белсенді әрекет етуге жан-жақты жетілген тұлғаны дайындау болғандықтан, өскелең ұрпақты заманына сай білім құралдарымен жан-жақты қамтамасыз етіп отыруымыз қажет. Сондықтан қазіргі нарықтық, ақпараттық технологиялар мен көп тілді меңгеру заман болғандықтан,тек өз ұлтыңның мәдениеті мен салт-дәстүрі, өнерімен шектеліп қалмай ,өз еліңнің мәдениетін ,өнерін дамыта, дәріптей жүріп басқа халықтардың да өнерлерінен хабардар болып, жақсы жақтарын үйренгеніміз жөн.
- Ұсынылып отырған «қағаздан бұйымдар жасау технологиясы», яғни, «оригми»,оның ішінде оригамидің жаңа бетбұрысы « модульдік оригами», «квиллинг» оның тарихы мен жасалу жолдары берілген. Оригамимен жұмыс істеу экономикалық тұрғыдан тиімді ғана емес, экологиялық жақтанда , санитарлық-гигиеналық тұрғысынанда денсаулыққа пайдалы. Әрі көп уақытты, шығынды қажет етпейтіндіктен онымен жұмыс істеу өте тиімді. Кез келген жерде (мектепте,үйде,үйірмелерде, демалу кезіндеде, бизнес саласында да) шұғылдана беругеде болады. Өмірге қауіп тудыратындай өткір, қауіпті құралдар пайдаланылмайды. Қағазды да қолмен ұқыптап бүктеп, ұқыптылықпен кеседі.
- Оригамимен шұғылдану жас талғамайды.Төменгі сыныптан бастап, жоғарғы сынып оқушыларыда, жекелейде, топтаса да, ата-аналарымен біргеде құрастырып, жинай береді.Модульдік оригамимен жұмыс істеу ой-өрісті, ынтаны, зейінді қалыптастырып қана қоймайды шеберліктерін шыңдап, шығармашылық ізденістеріне жол ашып, эстетикалық мәдениеттерін қалыптастырады.
- Жалпы халықтың қол өнері – үлкен әңгіменің терең зертеудің тақырыбы. Соның ішінде «Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудің экономикалық тиімділігі»- халық өнерінің үлкен саласының бірі.
- Бұрын технология пәнінде бұйымдардың жасалу жолдарын, теория жүзінде түсіндіріп, тәжірибелік әдісте үйрететінбіз. Біз оқыту барысында қәзірге дейін, оқушыларға материалдық байлықты тұтынушы ретінде ғана білім бердік. Экономикалық білім беруге назар аудармайтынбыз. Оқушы өзі жасап жатқан бұйымдардың өмірге қажеттілігіне, жасауға кеткен материал шығынына, оны жасайтын еңбек құралдарының құнына мән бермейтін. Қазіргі өмір талабына сай, жас ұрпаққа экономикалық білім беру үшін, «Экономика негіздері » бөлімімен тығыз байланыста болуымыз керек. Бұл өмір –талабы, заман ағысы.
- Мысалы: (Вазадағы кактус гүлі) –үшін кеткен қағаз шығыны.
- Мақсаты:
- - оригами өнерінің тарихы мен денсаулыққа маңыздылығын ұғыну;
- - білім мен іскерліктерін жетілдіру;
- - оқушыларды еңбек етуге,мамандық таңдауға үйрету;
- эканомикалық білімі мен біліктіліктерін қалыптастыру;
- нарықтық заман талабына сай жобалау мен жоспарлай білуді үйрету;
- жаңа технологияны қысқа мерзімде,тез, игеру;
- ұқыптылыққа, үнемшілдікке ,қабілеттерін жетілдіре түсуге үйрету;
- бірнеше мамандықты игеруге,жылдам шешім қабылдай білуге үйрету.-
- танымдық және шығармашылық іс-әрекетін дамыту;
-
- Міндеттері:
- оқушылардың танымдық және шығармашылық іс-әрекеттерін дамыту;
- білімі мен іскерліктерін жетілдіру;
- жұмыс барысында еңбекті ғылыми ұйымдастыру элементерін енгізу;
- еңбек қәуіпсіздігі мен тазалық сақтау ережелері;
- дайындаған бұйымдары мен тапқан қаражаттарын есепке алу;
- Жаңалығы:
- экономикалық тұрғыдан өте тиімді;
- отбасына (үйде отырған аналарына) үйрене, отырып үйрету, қолғабыс болу.
- өз қолдарында бар нәрсені көбейте білу, табысқа кеңелу.
- Нәтижеге бағытталған білім:
- 1. Жеке тұлғаның өз мүмкіндігін ашу.
- 2.Қызығушылықты (мотивация) күшейту.
- 3.Экономикалық ой-өрісін қалыптастыру.
- 4.Шығармашылықпен жұмыс істейтін тұлғаны қалыптастыру.
- 5.Бағдарлы оқыту.
- 6.Кәсіптік бағдар.
- 7.Дифференциалды оқыту.
- 8.Технологизация.
- 9.Информатизация
Пәнаралық байланыс - 1.History - тарих
- 2.Geography - география
- 3.Biology - биология
- 4.Chemistry - химия
- 5.Mathematics - математика
- 6.Geometry - геометрия
- 7.Imps - сызу
- 8.Drawing бейнелеу
- 9.Musik - музыка
Зерттеу базасы - Оқушылар бұйым жасауда және пайдалануда әлеуметтік, экономикалық, экологиялық әсерін қарастыра отырып нақтылап талдап алды. Ұсынған идеяны өз бетінше ізденісітерін, практикада жүзеге асырды.Бұйым дайындаудың тұтас әдістері мен тәсілдерін пайдаланды.Процесі жаңа инновациялық өнімде ұсынылған идеяны талдау және дайындау, игеру, практикалық жүзеге асыру процесінде келесілерді қамтитын күрделі қызмет түрі: адамдардың сұранысына жауап беретін бұйымды талдау мен жасаудың мақсатын анықтай білді. Сұраныста бар ма,ие бола алама, зертеді. Бұйымның сапалық критерийлерін талдалды. Бұйымдарды жасау нақты жағдайда сынақтан өткізілді, талаптарға сәйкестіктері, дайын бұйым бағалан
- Пайда - дегеніміз сатудан түскен табыс пен өніріске шыққан шығынның арасындағы айырмашылық: Рr =TR-TC, мұндағы Рr
- ( profit- пайда ) ,TR ( total revenue- сатудан түскен табыс ) , TC (total costs-жалпы шығын).Бұнда еңбек уақыты есептелген жоқ.. Себебі, әр баланың бүктеу,жинау жылдамдығы әр түрлі.
- Қағаздан жасалатын бұйымдар немесе сувинерлер жасау, экономикалық жүйелердің 4-ші,түрінің ішіндегі,-дәстүрлі экономикаға жатса да, экономиканың қазіргі жүйесі-нарықтық экономиканың негізгі жалғасы болады. Бұйымдарды өндіріп , сату да – үлкен өнер.
- Табыс табудың екі жолы бар: біріншісі – жұмыс істеп, ақша табу, екіншісі қолда бар байлықты, өнімді пайдаланып табыс табу.
- Сөйтіп,оқушылар өз бұйымдарын тез өткізудің әдісі жарнама екенін де біледі. Жарнамалаудың да әдіс – тәсілдері үйретіледі.
- Мысалы: Қағаздан жасалатын бұйымдар немесе сувинерлер не үшін қажет?
- -балаларға қағаз заттары,экологиялық тұрғыдан таза,сәнді,
- -үй жиһаздардың түсіне қарай, түстерді таңдап,қоятын жердің ретіне қарай бұйымдар жасауға болады,
- -осы сияқты оқушылардың психологиялық көңіл-күйлерін байқаймыз
- -сыйлық, т.б.
- Технология пәнінің мақсаты – оқушыларды шығармашылықпен жұмыс жүргізуге ықпал жасау.Танымдық әрекеттің репродуктивті, продуктивті түрлері бар екенін білеміз.
- Репродуктивті-шығарамшылықты қажет етпейтін,берілген нұсқау бойынша орындалатын іс-әрекет.
- Продуктивті - шығармашылық ізденістер нәтижесінде іске асатын іс-әрекет.
- Оқушылармен шығармашылық жобанмен жұмыс жүргізгенде, осы танымдық әрекеттердің бәрі қолданылады. Продуктивті танымдық әрекет нәтижесінен игерген білімдерінің конструктивті және шығармашылық деңгейлерін байқаймыз. Конструктивті игеру деңгейі-стандарттан өзге, тыс алған,көрген,білген білімдерін пайдалану.
- Ал , шығармашылық игеру деңгейі-өз бетімен мақсатты түрде ізденіп, зерттеп, қортындылауы.
- Жоба мен жаттығудың өзара айырмашылықтары бар.Жаттығуда оқушылар белгілі практикалық біліктіліктерді меңгерді. Жоба – бұйымды кейінгі сынау мен қажеттіліккек сәйкестігіне бағалауымен талдау және дайындау процесі болғандықтан. Жобалау барысында белсенді оқыту әдістерін пайдаланып оқушыларға жаттығулар орындату барысында біліктіліктер мен дағдыларға қалыптасты.. Сұранысты қанағаттандыру үшін оқушылардың ойына келетін дайындалатын бұйым туралы алғашқы идеялары талқыланады.
- Мысалы: қағаздан бұйымдар жасағанда,оқушылар,. дизайн ,әдемілік пен түс үйлесімділіктерінеде мән берді
Денсаулыққа пайдалылығы - 1.Nerve system –Жүйке жүйесі
- 2.Blood circulation –Қан айналу жүйесі
- 3.Breathing –Тыныс алу жүйесі
- 4.Digestive track –Ас қортыу жүйесі
- 5.Excretory track-Зәр шығару жүйесі
Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудің экономикалық тиімділігі - Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудің экономикалық тиімділігі
- Мақсаты: Оригамидің не екендігін,олардың түрлерімен таныстыру.
- Жасалу жолдары,бүктеу тәсілдерімен таныстыру
- Қазіргі заман модульдік оригами жеңілдіктерін көрсету.
- Экономкалық тұрғыдан тиімділігін көрсету.
- Уақытты көп талап етпейтідігіне көз жеткізу.
- Денсаулыққа пайдалылығы,ойлауға гимнастиа.
- Топтасып жұмыс істеу мен икемділікті шыңдайды.
- Бойдағы жасырын жатқан қабілеттерді оятады.
- Білімділігі:Тек оригами жайлы біліп қана қаймайды,қағаз,қағаздың түрлері,сапасы мен жасалу жолдары жайлы толық мағлұматтар алады.Қағаз бүктеудің негізгі, базаларық формаларын меңгереді.
- Тәрбиелілігі: Жанұямен бірігіп отырып жасауға өте ыңғайлы.Береке бірліке,ынтымаққа шақырады.Іскерлікке
- Дамытушылдығы: Шығармашылық тұрғыда ізденулеріне жол ашу.
- Керекті құрал –жабдықтар:Дайын бұйымдар,схема-үлгілер,түрлі түсті қағаздар,слайд
- Пәнаралық байланыс:Тарих,биология,география,математика,сызу,геометрия.
- Барысы: -Ұйымдастыру кезеңі.
- Сіз білесіз бе оригами өнері қай елден тамыр алатынын?
- Оригами қанша ғасырдан келе жатқанын өнер екенін білеміз бе?
- Оригами символына не жататынын білеміз бе?
- Тырна құсы ненің белгісі екенін білеміз бе?
- Садако Сасаки арманы не болғанын білеміз бе?
- Қағаз бүктеудің негізгі неше тәсілі және әр тәсілдің аттары барын білеміз бе?.
- Модульдік оригами жайлы білеміз бе?
- Оригамист мамандығының бар екенін білеміз бе?
- Оригамимен шұғылданудың денсаулыққа пайдасы бар екенін білеміз бе?
- Оригами сақтау қабілетін шыңдайтынын білеміз бе?
- Слайдтар арқылы оригами жайлы,оның тарихы,түрлері,оригами мен модульдік оригамидің
- айырмашылығы жайлы баяндап көрсету.
- Су бомбасы – водяная
- бомбочка
Оригами дегеніміз не? - Оригами-қағазды бүктеу арқылы,әртүрлі фигуралар жасау өнері.Оргамидің алғашқы әліппісі,оны дұрыс бүктеуден басталады.Оргамиді бүктеудің базалық техникасы бар.Бүктелудің шарты аталуы қалыптасқан.
- 1.Оригами тарихы
- 2.Оригамиге қажетті қағаздар
- Классикалық оригами - тырналар
- Орига́ми (яп. 折り紙, букв.: «сложенная бумага») — ежелгі қағазды бүктеу өнері.Бұл өнердің тамыры –Қытай елінен басталады.Қағаздың пайда болған отанынан. Алғашында оригами діни рәміздерде қолданылған. Көп уақыттарға дейін,бұл өнерді тек ақсүйектер қоғамында,салт-дәстүр ретінде қолданылған.
- Екінші дүние жүзілік соғыстан кейін ғана әлемге, Шығыс, Америка,Европа елдеріне тарап, халықтың қызығушылығына кенелді. Классикалық оригами шаршы қағазды біктеуден басталады.Оригамиді орындаудың өзіндік заңдылықтары бар. Онда желім, қайшы қолданылмайды.Шартты белгілерді ХХ ғасырда жапон шебері Акира Есидзава(1911-2005) белгілеген. Қазіргі жаңа заман технологиясында оригамиде қайшы,желімді қолданады.Моделдік оригамиде де.
ОРИГАМИ - Оригами жанрының халықаралық символы болып - жапон тырналары есептеледі. Оригамимен қызыққан адамдардың кез келгені оны есте сақтау арқылы ғана бүктейді. Огигамидің шығу тарихына үңілсек , өте қызықты мәліметтер алуға болады. Жапон жазбаларының көне екі кітабы оригамиге арналған. Онда тырнаның жасалу
- жолдары, бүктелу жолдары айтылған. Қытай мен Жапондарда ұзын мойынды құстар ұзақ өмір сүру мен табысқа жетудің белгісі болып есептелген. Жапонарқағаздан тырналарды бүктеу өнерімен айналысқандарына 200 жылдан асты. 1797 жылы Киотода « Сембацуру ориката » кітабы жарық көрді.Онда 1000 тырнаны бүктеу, жасау жолдары жазылған. Тырнаны бір шаршы қағаздан бүктеп жасап шығу жолдары айтылған.
- Екінші дүние жүзілік соғыс оригами жанрына екінші жан бергендей болды. Әлемнің символына айналды. Бәріміз бала келден 1943 жылы туылған кішкентай жапон қызы Садако Сасаки жайлы білеміз. Хиросимадағы атом бомбасынан кейін жетім қалып,өзі атом сәлесінен ауырып госпитальда жатып ,ұзақемделген.Садака ескі ырымға қатты сенген,онда «Егер тырнадан 1000 тал жасасаң, аңсаған арманыңа жетесің делінген».
- Басында ырымға сенген , өмір сүруді жан тәнімен қалаған Садако 644 талын жасап 1955 25 қазанда қайтыс болды.Содан бері қағаз тырналар әлемнің бар еліндетыныштықтың символы ретінде сқталып. Америка,европа елдерінің балалары жасаған тырналар Хиросимадағы атом бомбасынан зардап шеккендердіңмұражайында күні бүгінге дейін сақталуда.Оригамимен айналыспастан бұрын,алдымен қағаздың сапсы мен сорттары жайлы жақсы білу керек. Қағазды дұрыс өте дәлдікпен ,таза бүктеп орындау қажет.Жапон оригамиінде бүктеудің ежелден келе жатқан ,тұрақты бірнеше формасы бар.Олалдың саны 11.Бұларды базалық деп атайды.Олардың өзаттары бар.Кезкелген бүктеу жолдары осылардан туындайды. Кез келген оригамист оларды жатқа біледі. Жапондықтар олардың әрқайсысына атқойған.Әйгілі Тырна оригами шаршы бүктеу жолымен бүктеледі. Бүктеудің 6 операциясынан соң тырнажасалып шығады..
- МОДУЛЬДІК ОРИГАМИ
- Модулдік оригамидің пайда болып,модаға кіруіне 20жылдан асты.Олар алғаш қарапайым, бірнеше бірдей модульдарды біріктіру арқылы шықтыОған жататын 16 бұрышты жұлдыз.
ОРИГАМИДІҢ ТҮРЛЕРІ - Киригами
- Мокрое складывание
- Бумажный самолёт
- Квиллинг
- Осибана
- Сэмбадзуру ориката
Киригами (яп. 切り紙?) - Киригами (яп. 切り紙?) —Оригамидің түрі .Бұнда қағаз кесуде қайшы қалданылады.Бұл киригамидің басқа қағаз бүктеудегі ерекшелігі: 切る (киру) — резать,кесу,紙 (ками) — бумага,қағаз.
- Дымқылдап бүктеу (мокрое складывание) — Акира Есидзава ойлап тапқан.Бұнда бүктеу техникасында су қолданылады.
- Қағазды дымқылдап бүктеп,біріктіргенде сызықтар бір-біріне сіңе,әдемі болып шығады. Сондай ақ бүктеу сызықтары тура және анық болу керек бұл жаңа әдіске жиырма жылдай болды.
Квиллинг - Қағазды домалақтата айландру (бумагокручение , квиллинг ағыл.. quilling —түбірі quill (птичье перо)) – қағазды тілшіктеп кесіп, айландырып, көлемді бұйымдар дайындалады. Қағаз тілшіктерінен сыйлық қораптар, открыткалар, альбом, фота суреттерді көркемдеу үшін гүлдер, өрнектер жасайды.Бұл өнер түрі-Корея елінен келген. Қазір Германия, Англия, Америка елдерінде кеңінен тарауда.Квиллинг –«қағаз филиграня» депте атайды. Көп шығынды керек етпейді.Бұл әдіспен паннолар, сондай-ақ бижутерияда жасауға болады.
- Сондай-ақ бұл өнер орта ғасырда европада(кейбір деректерде Таяу Шығыста,Египетте)болған делінген.Онда шіркеудегі монахтар иканаларды,кітаптың сыртын,қауырсынға ширатып алып,безендірілген делінген.ХYI -ғасырда квиллинг үлкен өнер түрі болып саналды.ХІХ-ғғасырда ақсүйек ханымдарының сүйікті ермегі болған.ХХ ғасырда ұмыт бола бастап,ғасыр аяғында қайта жанданды. Англия ханшайымы Елизавета бұл өнермен өте қызығушылықпен шұғылданды.Онын көптеген туындылары Лондондағы Витария-Альберта мұражайында сақталуда.Карея әдісі Европа әдісі –тәсілдерінде айырмашылықтары бар. Европалықтардың туындылары қарапайым болып келеді, біірнеше детальдан тұрады. Корея әдісі өте күрделі болып келеді.
Осибана (яп. 押し花?), - Осибана (яп. 押し花?), немесе прессованная флористика —флористиканың әр жақтылығи, Бұнда картиналарды табиғи материалдарды қолданады: жапырақтар,гүлдерді,пухтарды.
- Техникасы
- Өсімдіктерден алынған табиғи материалдар (гүлдер, жапырақтар
- тұқымдар,пух,шөптер,ағаштардың қабықтары). гербари әдісімен,престеп кептіреді.
- Кейде арнай әдіспен қоспалар қосып кептіреді,кей жағдайда түсін өзгертеді. Арнайы қағаз немесе матаға желімдеу арқылы жабыстырылады. Кей жағдайларда қағазды арнайы акварель бояуымен бояйды. (отмывке акварельными красками.)Осибана өнері Жапон елінде 6 ғасырдан тамыр алып келеді.жапондықтар осибана-картиналарға кепкен,гербари өсімдіктерді пайдаланады. Өсімдіктерді кептіргенде табиғи түсі сақталуы тиіс.
-
Сэмбадзуру ориката - Сэмбадзуру ориката (яп. 秘傳千羽鶴折形 или 秘傳
- 千羽鸖折形 Хидэн сэмбадзуру ориката?,
- «Тайна сворачивания тысячи журавлей») —
- (Мың тырнаны бүктеу құпиялары) оригами жайлы ертеден сақталып жеткен кітап.Ол1797 жылы Киотада жарық көрген.Бұнда тырнаны бүктеудің көптеген әдіс-тәсілдері жазылған.Жасу үшін ,қағазымыз бірнеше шаршыларға бөлінеді де,қағаздың бұрыштары бір-бірімен жалғасады.Шаршылардан тырналар жасағанда,аяғында бірнеше тырналар өз -ара жалғасып, жабысып тұрады.
1. Үшбұрыш – треугольник - 1. Үшбұрыш – треугольник
- 2. Әуе жыланы(батпырауық)-
- воздушный змея
- 3. Есік – есік
- 4. Блинчик
- 5. Үй- дом
- 6. Су бомбасы – водяная
- бомбочка
- 7. Балық(ромба) –Рыба
- 8. Шаршы – квадрат
- 9. Құс – птица
- 10. Қайық –катамаран
- 11. Бақа - лягушка
Оригами тұрмыста Жапон тырналары Модульдік оригамиі жинау жолдары Сіз білесіз бе? - Сіз білесіз бе оригами өнері қай елден тамыр алатынын?
- Оригами қанша ғасырдан келе жатқанын өнер екенін білеміз бе?
- Оригами символына не жататынын білеміз бе?
- Тырна құсы ненің белгісі екенін білеміз бе?
- Садако Сасаки арманы не болғанын білеміз бе?
- Қағаз бүктеудің негізгі неше тәсілі және әр тәсілдің аттары барын білеміз бе?.
- Модульдік оригами жайлы білеміз бе?
- Оригамист мамандығының бар екенін білеміз бе?
- Оригамимен шұғылданудың денсаулыққа пайдасы бар екенін білеміз бе?
- Оригами сақтау қабілетін шыңдайтынын білеміз бе?
- МОДУЛЬДІК ОРИГАМИ
- Модульдік оригамиде ,бір бұйымды бірдей бөлшектерден құрап жинайды.Әр бөлшекті немесе модульдерді бір біріне кигізіп отырады,дұрыс кигізілген бөлшектер шашылмайды.Көбіне шар тәріздес форма шығады, оны –кусудама деп атайды.
- БҮКТЕЛУ, ЖИНАУ, ЖАСАЛУ ЖОЛДАРЫ - ТЕХНИКАСЫ
- А4 форматты 16-а бірдей қылып бөлеміз.(8,16,32,64-де бөлуге боладды)
- Мысалы:Шыршаны жасайық
- 1. Қағазды бүктеу жолдары
-
- 2.Шыршаның бұтағын жинаймыз,2 үшбұрышты
- қатар алып,
- үшінші үшбұрыштың екі қалташасына кигіземіз
- 3.Екі ұшбұрыштан,4қалташа,ортаңғы екі қалташаға
- келесі үшбұрышты кигіземіз
- 4.Ұшбұрыштарды кигізу қайталанып отырады.
-
- 5.Бұтақтың басынан 3инен тастап,екі жағынан бұтақтар шығарамыз.
- Екі бұтақты бір-біріне келесі үшбұрыш арқылы жалғаймыз.
-
- 6.Дайын болған бес бұтақты бір-біріне қосып жалғаймыз.
- Осындай Әр көлемде бес бұтақты даярлаймыз
- 7.Бұтақтардың арасында тұратын,белдемшелер,оныңсаны төрту болады,
- көлемдері әртүрлі болады.
Вазадағы кактус гүлі - 3.Кактустың гүл сауытының жиналу жолы
- 4.Дайын гүлдеп тұрған кактус
- 1.Гүлдеп тұрған кактустың жасалу жолы
Оригами түрлері
Достарыңызбен бөлісу: |
