Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қожа аxмeт ясауи атындағы xалықаралық Қазақ-ТҮрiк унивeрситeтi

3.5 Қoлдaнылғaн құpылғылap

Инфрақызыл сәуле - бұл кортекстің қызыл бөлігінің (0,74 мкм) және қысқа толқындық радиотолқындардың (1-2 мм) спектрлік аймағында орналасқан электромагниттік өріс. Инфрақызыл лампалар қыздыру лампаларынан жарықтың көп бөлігін қамтымайды, кез келген жылы зат 19-ға көбейтілген инфрақызыл сәуле шығармайды.

Инфрақызыл сәуле - бұл толқын ұзындығы 760 нм-ден 2 мм-ге (λ = 0.74 мкм) және (λ ~ 1-2 мм) дейінгі электромагниттік сәуле. Инфрақызыл шамдар жарық шамдарының көп бөлігін газ шамдарымен жабады. Инфрақызыл сәуле электромагниттік толқындар шкаласында радиотолқындар тарататын ішкі фазаның бір бөлігін алады. Инфрақызыл сәулені 1800 жылы ағылшын ғалымы В.Хепсель ашқан.

Инфрақызыл сәуленің табиғаты бөлмедегідей. Инфрақызыл сәулелердің спектрі жеке сызықтардан, жолақтардан немесе сәулелерден болуы мүмкін. Қоздырылған атом немесе ион сызықты спектр шығарса, қозған молекула сызықты спектр шығармайды. Қатты қатты немесе сұйық дене қатты спектрі бар инфрақызыл сәулелер шығарады. Күн сәулесінің елу пайызы инфрақызыл түске енеді. Шамдар шығаратын энергияның 80 пайызы инфрақызыл.

19-cypeт – Инфpaқызыл дaтчик
Инфрақызыл сәуленің екі маңызды сипаттамасы бар:

• толқын ұзындығы (тербеліс жиілігі)

• процестің қарқындылығы.

• Инфрақызыл сәулелер толқын ұзындығына байланысты үшке бөлінеді:

• жақын (0,75-1,5 мкм);

• талшық (1,5 - 5,6 мкм);

• Алиса (5,6-100 мкм).

Кeйбip зaттap инфpaқызыл cәyлeлep түcкeндe өзiнiң мөлдipлiгiнiң cынy жәнe шaғылy кoэффициeнттepiн өзгepтeдi. Көpiнeтiн жapық түcкeндe мөлдip бoлaтын кeйбip зaттap инфpaқызыл cәyлe түcкeндe мөлдip бoлмaйды. Инфpaқызыл cәyлeлep ғылыми-зepттey жұмыcтapындa, кpиминaлиcтикaдa, жepдeгi жәнe ғapыштaғы бaйлaныc жұмыcындa, мeдицинa caлacындa, фoтoгpaфиядa, жeмic-жидeктepдi құpғaтyдa, мaшинaлapды тeз кeптipy iciндe, биoлoгия жәнe мaл дәpiгepлiгiндe пaйдaлaнылaды.

Инфрақызыл қабылдағыш (ақпарат қабылдағыш) - жарық энергиясын алу және оны электр энергиясына (сигналға) айналдыру үшін қолданылады. Сипаттарына сәйкес, инфрақызыл сәулелену қабылдағыш екі топқа бөлінеді: фотоэлектрлік және жылулық. Инфрақызыл қабылдағыш - бұл инфрақызыл сәулелерді қолданатын қабылдағыштың ажырамас бөлігі.

Инфрақызыл жарық көзі (жұқпалы жарық көзі) - табиғаттағы және абсолютті нөлден (-273 ° C) жоғары температурада бүкіл дене. Физикалық процеске байланысты техникалық инфрақызыл сәулелену 3 негізгі түрге бөлінеді: жылу сәулесі, электромагниттік және ұялы (жасушалық) сәулелену. Инфрақызыл көздерге түспейтін денелер тіпті қараңғыда: жылы электр пештері, пештер, металлургиялық зауыттар, кемелер, ұшақтар, ұшақтар және т.б. кіреді.