ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

 деп 

мандап, кенеттен шын берілген антимарксистер болып шыға келді.

Алайда Әлемді тура мағынасында төңкеріп тастаған ілімді ұмытуға, 

әсте,  бола  ма?  Бұл  жерде  салмақты  және,  ең  бастысы,  тиянақты 

көзқарас қажет.

Сонымен, марксизмнің негізін салушылар – XIX ғасырдың ұлы ой-

шылдары 

карл  маркс

  (1818-1883)  пен 

  (1820-1895) 

болды.

Бұл ілімнің пайда болуының тарихи алғышарттары еуропалық мем-

XIX  ғасырдың  ортасындағы  әлеуметтік-экономикалық,  саяси  және 

ғылыми жаратылыстану факторларының жиынтығы болып табылады. 

Ол кезде капиталистік қатынастардың жедел дамуы жүріп жатқан, еңбек 

пен капиталдың қарама-қайшылығы үлкен дәрежеде ашыла бастаған-

ды.  Қайта  өндіру  дағдарысы  мыңдаған  жұмысшыларды  фабрикалар 

мен  зауыттардың  қақпасының  сыртына  лақтырып  тастауға  жеткізіп, 

жұмыссыздық  өсті,  ал  ол  жалдамалы  жұмысшылардың  әлеуметтік 

жағдайын  күрт  төмендетіп  жіберді.  Буржуазиялық  идеологтардың 

«Еркіндік,  теңдік  және  бауырластық»  деген  ұраны  өзінің  бұрынғы 

тартымдылығын  жоғалтып,  зиялы  топтар  ортасында  түңілу  орын 

алды. Осының бәрі ойшылдардың буржуазиялық тұжырымдамалардан 

шегініп, революциялық демократия жолын қабылдауына себеп болды. 

Еуропа елдерін шарпып өткен 1848 жылғы революциялар терең таптық 

қайшылықтарды  жалаңаштап,  Маркс  пен  Энгельстің  революциялық-

демократиялық бағдарын нығайтты. Тарихи үдерісті жаңаша ойласты-

ру қажеттігі айқын көрінді.

Марксизм  философиясы  сонымен  қатар  өз  заманының  ғылыми 

жаратылыстану  жетістіктерінің  ықпалымен  де  қалыптасты.  XIX 

ғасырдың  ортасына  қарай  ғылым  елеулі  жетістіктерге  қол  жеткізді, 

соның нәтижесінде материалистік диалектика қағидаларын теориялық 

негіздеуге  мүмкіндік  туды.  Сол  уақыттың  саны  көп  ғылыми 

жетістіктерінің ішінен неміс биологтары –