ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

 Кант теориялық емес, практикалық парасат-

тың  басымдығы  санайды.  Солай  деп  ол  парасаттың  мораль  сала-

сында  ұстанымдар  мен  нормалар  беру  қабілетін  түсінеді.  Адамның 

еркіндігінің  негізінде  мүмкін  болатынның  барлығы  практикалық 

парасат  саласына  жатады.  Мораль  саласын  Кант  ғылымнан  жоғары 

қояды, өйткені мораль адамды 

бар

 нәрседен 

 нәрсеге бағыттап, 

оны  қалған  дүниеден  биікке  көтереді.  Адамның  сезімдері  мен  жан 

толқыныстарынан  шығатын  барлық  тілек-ниеттері,  оның  өз-өзін 

сүйетіндігінен  болатын  іс-әрекеттері,  пайда  табуға  ұмтылу  және 

басқалары мораль саласында ескерілмеуге тиіс.

Іс  жүзіндегі  парасат  моральдық  қағидаларды  априорлық  жолмен 

алға шығарады. Біз өздеріміздің іс-әрекеттерімізде нақты өмірден емес, 

таза  мораль  талаптарынан  келіп  шығатын  нормаларды  басшылыққа 

алуға  тиіспіз.  Бұндай  ұстанымды,  сөз  жоқ, 

  деп 

Адамды  белгілі  бір  әрекеттерге  итермелейтін  мінез-құлық  ереже-

лерін  И.Кант 

ұйғарым

  деп  атайды.  Ойшыл  оларды  екі  топқа  ажыра-

тады.  Алғашқылары  –  ережелері