ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



жүктеу 2,22 Mb.
Pdf просмотр
бет585/660
Дата19.04.2022
өлшемі2,22 Mb.
#38219
1   ...   581   582   583   584   585   586   587   588   ...   660
ғылым тарихы мен философиясы

«биоло

-

гия» 

деген терминнің өзін ғылымға осы ғалым енгізген.

Ж.Ламарктың идеяларын қабылдап, ары қарай дамытқан ағылшын 

ғалымы,  сэр 



Чарльз  спенсер  Дарвин

  болды.  Ол  «Бигль»  деген  ке-

меге  мініп,  жер  шарын  айнала  саяхат  жасап,  планетадағы  әртүрлі 

жан-жануарлар  мен  өсімдіктердің  саны  туралы  орасан  көп  факт 

жинақтаудың негізінде биологияға эволюциялық теория енгізді. Оның 

1859  жылы  жарық  көрген 



«түрлердің  пайда  болуы»

  деп  аталатын 

кітабы  сол  замандағы  қоғамдық  пікірге  «жарылған  бомбадай»  әсер 

етті, өйткені ол 



адамның маймылдан шыққанын

 дәлелдеуге әрекет 




384

етіп, сол арқылы діннің «адамды Құдай өзіне ұқсатып жаратты» дейтін 

негізгі постулатын терістеді.

Әлбетте,  өмірдің  әртүрлі,  әлі  де  көп  құпияны  сақтап  отырған 

формаларының  күрделілігі  эволюциялық  теорияға  сенімсіздікпен 

қарайтын  ғалымдардың  болуына  келтіреді.  Кезінде  М.Лютер  атап 

көрсеткендей,  «егер  Құдайды  білгің  келсе,  жай  ғана  бір  биттің 

ішін  ашып  көр».  Алайда  бүгінгі  таңда  жер  бетіндегі  өмірдің  осын-

дай  әртүрлілігін  түсіндіріп  бере  алатын  балама  теория  туған  жоқ. 

Керісінше, биологияда терең тамырланған эволюция идеясы ғылымның 

басқа салаларына да кең тарап жатыр.

Қазіргі  заманғы  физика  әлемнің  «Үлкен  жарылыс»  нәтижесінде 

пайда  болғанына  және  миллиардтаған  жылдар  бойы  қалыптасудың, 

күрделенудің  әртүрлі  сатыларынан  өте  келе,  химиялық  үдерістерді 

және  соларға  байланысты  химиялық  қосылыстарды  туғыза  отырып, 

өмірдің өзінің пайда болуының алғышарттарын құрғанына сендіреді. 

Ч.Дарвиннің эволюциялық теориясы биологияның түрлі-түрлі салала-

рында  ашылған  жаңалықтарды  қорыта  және  жүйеге  келтіре  отырып, 

өмірдің әртүрлі формаларын түсіндірудің теориялық негізі болады.

Эволюциялық  теория  жанды  табиғаттың  әртүрлілігін  екі  фактор-

мен: 

өзгергіштікпен

  және  жаңадан  ие  болған  қасиеттердің 




жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   581   582   583   584   585   586   587   588   ...   660




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау