ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы


  ж.  салыстырмалылықтың  жалпы  теория



жүктеу 2,22 Mb.
Pdf просмотр
бет564/660
Дата19.04.2022
өлшемі2,22 Mb.
#38219
1   ...   560   561   562   563   564   565   566   567   ...   660
ғылым тарихы мен философиясы

1916  ж.  салыстырмалылықтың  жалпы  теория

-

сын

  құрды.  Ол  жұлдыздар  сияқты  орасан  үлкен  ғарыш  денелерінің 

өздерінің  бүкіләлемдік  тартылыс  (гравитация)  күшінің  көмегімен 

қоршаған  кеңістікті 



қисайтатынына

  сендіреді.  Сөйтіп,  кеңістік 

пен  уақыттың  қасиеттері  ғарыш  денелерінің  жиынына  байланыс-

ты  өзгеріп  отырады.  Осы  көзқарас  бойынша,  2000  жыл  өмір  сүрген 

белгілі  Евклидов  геометриясының  постулаттары  әлі  күнге  дейін 

біздің  үй  құрылысы,  бау-бақшаны  белгілеу  және  тағы  басқадай  іс-

тәжірибеміздегі  қажеттіліктерімізді  қамтамасыз  ететін  жер  бетіндегі 

қарапайым кеңістік теориясы болып табылады.

Салыстырмалылықтың  жалпы  теорясына  сәйкес,  әлемде  бар-жоғы 

екі: 


зат

 және 


өріс

 шындығы бар. Олардың арасында түбегейлі сапалық 

айырмашылық жоқ. Зат – ол өрістің ұйыған күйі. Олай болса, 

әлемді 

өрістің біртұтас теориясын

 құру арқылы түсінгіміз келетін ниет пай-

да болады. Алайда ғылымда ондай теория әлі туған жоқ.

А.Эйнштейннің  аталған  идеялары  Б.Риман  мен  Н.Лобачевскийдің 

геометрияларында математикалық негіздемеге ие болды. Б.Риманның 

пікірі  бойынша,  үшбұрыш  бұрыштарының  сала  бетіндегі  жиынтығы 

180  градустан  асады  және  жүргізілген  сызыққа  басқа  парал-

лель  сызық  жүргізуге  болмайды,  олар  әрқашан  түйісетін  болады. 

Н.Лобачевский және Я.Больяй геометрияны «жалған сала», яғни ішке 

қарай  майыстырылған  геометрия  деп  зерттей  отырып,  кері  нәтижені 

дәлелдеді. 



371

Сөйтіп, қазіргі заманғы жаратылыстанудың өркендеуі 




жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   560   561   562   563   564   565   566   567   ...   660




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау