ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



жүктеу 2,22 Mb.
Pdf просмотр
бет321/660
Дата19.04.2022
өлшемі2,22 Mb.
#38219
1   ...   317   318   319   320   321   322   323   324   ...   660
ғылым тарихы мен философиясы

6.5. Фейербахтың материализмі. 

сүйіспеншілік философиясы

людвиг Фейербах

 (1804-1872) – неміс классикалық философиясының 

оқшау  тұрған  өкілі.  Негізгі  еңбегі  – 

«Христиандықтың  мәні». 

Германияның одан бұрынғы философтарынан айырмашылығы: Фейер-

бах  –  материалист  және,  оған  қоса,  «жүрек  қанымен»,  құлшыныспен 

және шабытпен жазатындығы. 

Кезінде сұңғыла ойшыл Гегельдің дәрістерін тыңдағанмен, бәрібір 

гегельші болмады. Оның үстіне, ол Гегельдің философиялық жүйесін 

күйрете  соққы  беріп  сынады.  Фейербах  бойынша,  кез  келген  идеа-

лизм,  –  оның  ішінде  гегельдік  те  бар,  –  бар-жоғы  шындыққа 

(болмысқа) деген нәзік діни көзқарас қана болып табылады. Гегельдің 

философиялық жүйесіндегі Табиғаттан бұрын бар болып келе жатқан 

логикалық санаттар – Жаратушының басқа сөздермен білдірілген идея-

лары. Дүниеде материалдық әлемнен ажырап өмір сүретін таза ойлау 




205

жоқ, ойлау қабілетіне ие тіршілік иелері – адамдар ғана бар. Материяны 

рух тудырмайды, керісінше, материя тарихи тұрғыда рухты жаратады. 

Адамның  ойлау  қабілеті  қаншалықты  ғажап  болса  да,  оның  миының 

қызметі  ғана  болып  табылады.  Адам  тәнінен  ажыратылып  алынған, 

оның  шектеулі  және  ақырғы  өмірінен  азат  етілген  рух  Құдайға  ай-

налады.  Мән  –  бар-жоғы  ұғым  ғана.  Оны  адамның  денесінің  тұрқын 

құрайтын  сүйектерімен  салыстыруға  болады.  Алайда  тірі  адамның 

тәні, миы, қан айналысы мен жүйке жүйесі бар. Бірақ гегельдік фило-

софияны  сүйектермен  ғана  қоректеніп  жүре  беретін  қорқау  қасқырға 

теңеп,  Фейербах  өзінің  ұстазының  философиялық  жүйесін  келеке, 

мазақ етті.

Егер осылай болса, онда философия сондай болып табылатын 


жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   317   318   319   320   321   322   323   324   ...   660




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау