Есеп мысал:
Болат стерженнің жоғарғы ұшы қозғалмайтындай етіп бекітілген де, төменгі ұшына массасы m=2000 кг жүк ілінген. Стерженнің ұзындығы l=5 м, қимасы . Стержень материалының қалыпты кернеуін, стерженнің абсолют және салыстырмалы ұзаруын, созылған стерженнің потенциялық энергиялық энергиясын анықтаңыз.
Берілгені:
Шешуі:
Созылған стерженнің қалыпты кернеуі:
Біздің жағдайымызда F жүктің салмағына тең, яғни , ендеше (1) өрнек мына түрде жазылады:
(2) өрнекке сан мәнін қоямыз
Стерженнің абсолют ұзаруын Гук заңы арқылы анықтаймыз:
Мұндағы Е юнг модулі.
(3) өрнекке сан мәнін қоямыз:
Стерженнің салыстырмалы қзаруы:
Созылған стерженнің потенциялық энергиясы:
Мұндағы V - дененің көлемі. Ол . Ендеше
(5) өрнекке сан мәнін қоямыз:
Есеп: :№ 13.1, 13.4, 13.5 Қ.Ә [2]
Бағалау критерийлері
Күштік центріндегі бөлшектердің шашырауын білу және түсіну. μ – бөлшектің шашырауының эффективті қимасы мен Резерфорд формуласын есеп шығаруда қолдану.
1.
|
Күштік центріндегі бөлшектердің шашырауы заңдары негізгі тұжырымдары мен заңдылықтарын білу;
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы:
|
Күштік центріндегі бөлшектердің шашырауын заңдары негізгі тұжырымдары мен заңдылықтарын біледі;
|
10
|
2.
|
μ – бөлшектің шашырауының эффективті қимасы мен Резерфорд формуласын есептер шешу кезінде динамикалық қозғалыстың өлшемдерін түсіну;
|
μ – бөлшектің шашырауының эффективті қимасы мен Резерфорд формуласын есептер шешу кезінде динамикалық қозғалыстың өлшемдерін түсінеді;
|
10
|
3.
|
жаңа тәсілдерді тиімді қолдану;
|
жаңа тәсілдерді тиімді қолданады;
|
20
|
4.
|
Классикалық механиканың есептерінің ұғымының мәнін саралау;
|
Классикалық механиканың есептерінің ұғымының мәнін саралайды;
|
20
|
5.
|
Классикалық механиканың негізгі ұғымдары мен принциптері негізін тұжырымдау;
|
Классикалық механиканың негізгі ұғымдары мен принциптері негізін тұжырымдайды;
|
20
|
6.
|
Теорияны тәжірибеде қолданып білімді бағалау.
|
Теорияны тәжірибеде қолданып білімді бағалайды.
|
20
|
|
Барлығы
|
100
|
№8 тәжірибелік сабақтың тақырыбы: Байланыстар және олардың классификациясы
Оқу нәтижелері
Теориялық физиканың маңызды бөлігінің бірі - байланыстар және олардың классификациясы жайлы негізгі тұжырымдары мен заңдылықтары біледі және түсінеді; Негізгі механиканың есептерін шешу кезінде Байланысқан бөлшектер жүйесін, байланысқан бөлшектер жүйесі массасын және байланыс энергиясын, Резерфорд формуласын, инерция моментін, айналыстың кинетикалық энергиясын, Ньютонныңі заңдылықтарын, динамикалық қозғалыстың өлшемдері: қозғалыс мөлшері (импульс), қозғалыс мөлшерінің моменті, кинетикалық энергия, күш импульсі, жұмыс дейтін ұғымдарының теориялық мәселелерін жинақтайды және тәжірибеде қолданады, бағалайды.
Практикалық сабақтың тапсырмасы
-
Байланысқан бөлшектер жүйесі
-
Байланысқан бөлшектер жүйесі массасы
-
Байланыс энергиясы.
Достарыңызбен бөлісу: |