Есеп мысал:
Болат стерженнің жоғарғы ұшы қозғалмайтындай етіп бекітілген де, төменгі ұшына массасы m=2000 кг жүк ілінген. Стерженнің ұзындығы l=5 м, қимасы . Стержень материалының қалыпты кернеуін, стерженнің абсолют және салыстырмалы ұзаруын, созылған стерженнің потенциялық энергиялық энергиясын анықтаңыз.
Берілгені:
Шешуі:
Созылған стерженнің қалыпты кернеуі:
Біздің жағдайымызда F жүктің салмағына тең, яғни , ендеше (1) өрнек мына түрде жазылады:
(2) өрнекке сан мәнін қоямыз
Стерженнің абсолют ұзаруын Гук заңы арқылы анықтаймыз:
Мұндағы Е юнг модулі.
(3) өрнекке сан мәнін қоямыз:
Стерженнің салыстырмалы қзаруы:
Созылған стерженнің потенциялық энергиясы:
Мұндағы V - дененің көлемі. Ол . Ендеше
(5) өрнекке сан мәнін қоямыз:
Есеп: :№ 13.1, 13.4, 13.5 Қ.Ә [2]
Бағалау критерийлері
Күштік центріндегі бөлшектердің шашырауын білу және түсіну. μ – бөлшектің шашырауының эффективті қимасы мен Резерфорд формуласын есеп шығаруда қолдану.
1.
|
Күштік центріндегі бөлшектердің шашырауы заңдары негізгі тұжырымдары мен заңдылықтарын білу;
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы:
|
Күштік центріндегі бөлшектердің шашырауын заңдары негізгі тұжырымдары мен заңдылықтарын біледі;
|
10
|
2.
|
μ – бөлшектің шашырауының эффективті қимасы мен Резерфорд формуласын есептер шешу кезінде динамикалық қозғалыстың өлшемдерін түсіну;
|
μ – бөлшектің шашырауының эффективті қимасы мен Резерфорд формуласын есептер шешу кезінде динамикалық қозғалыстың өлшемдерін түсінеді;
|
10
|
3.
|
жаңа тәсілдерді тиімді қолдану;
|
жаңа тәсілдерді тиімді қолданады;
|
20
|
4.
|
Классикалық механиканың есептерінің ұғымының мәнін саралау;
|
Классикалық механиканың есептерінің ұғымының мәнін саралайды;
|
20
|
5.
|
Классикалық механиканың негізгі ұғымдары мен принциптері негізін тұжырымдау;
|
Классикалық механиканың негізгі ұғымдары мен принциптері негізін тұжырымдайды;
|
20
|
6.
|
Теорияны тәжірибеде қолданып білімді бағалау.
|
Теорияны тәжірибеде қолданып білімді бағалайды.
|
20
|
|
Барлығы
|
100
|
№8 тәжірибелік сабақтың тақырыбы: Байланыстар және олардың классификациясы
Оқу нәтижелері
Теориялық физиканың маңызды бөлігінің бірі - байланыстар және олардың классификациясы жайлы негізгі тұжырымдары мен заңдылықтары біледі және түсінеді; Негізгі механиканың есептерін шешу кезінде Байланысқан бөлшектер жүйесін, байланысқан бөлшектер жүйесі массасын және байланыс энергиясын, Резерфорд формуласын, инерция моментін, айналыстың кинетикалық энергиясын, Ньютонныңі заңдылықтарын, динамикалық қозғалыстың өлшемдері: қозғалыс мөлшері (импульс), қозғалыс мөлшерінің моменті, кинетикалық энергия, күш импульсі, жұмыс дейтін ұғымдарының теориялық мәселелерін жинақтайды және тәжірибеде қолданады, бағалайды.
Практикалық сабақтың тапсырмасы
Байланысқан бөлшектер жүйесі
Байланысқан бөлшектер жүйесі массасы
Байланыс энергиясы.
Достарыңызбен бөлісу: |