Пəннің негізгі міндеттері

Пəннің негізгі міндеттері:

• 
  критериалды бағалаудың моделі, жиынтық жəне қалыптастырушы бағалаудың мəн-мағынасымен таныстырып, критериалды бағалауды əдістемелік қамтамасыздандыруды дайындай алу білігін қалыптастыру;
  
• 
  критерийлік бағалауды жоспарлау, оны жүзеге асыру, басқару жəне рефлексиядағы білім, білік жəне дағдыларды біріктіретін пəндік құзыреттіліктерді қалыптастыру;
  
• 
  оқыту нəтижелерін рефлексиялауға, шығармашылық ізденісті ұйымдастыруға, тəжірибені оқып үйрену жəне жалпылауға, бастауыш сынып тəжірибесінде критерийлік бағалау жүйесін тиімді жүзеге асыруға негіз болатын біліммен қаруландыру болып табылады.
  

1960-жылдардың аяғы – 1970-жылдардың басында америкалық мамандар білім беру облысында білім берудегі бағалаудың нəтижесінде алынған ақпаратты қолданудағы маңызды бағыттарды айқындауға кірісті. Бенджамин Блум өзінің дайындаған шеберлікке оқыту моделі (Guskey, 2003)арқылы танымдық нəтижелерді жақсарту мақсатында бағалау нəтижелерін қолданудың маңыздылығын көрсеттті. Блум моделіне сəйкес мұғалімдер оқушылардың таным үдерістерін тұрақты түрде бағалай алды. Осындай бағалаудың нəтижесінде алынған ақпараттың танымдық нəтижелердің жеткілікті деңгейін көрсетпеген кезде мұғалім сол материалға қайта оралып, оқытудың басқа стратегияларын қолдану арқылы жаңалап беруге мүмкіндігі бар.

Дəл сол кезеңде Майкл Скривен (Скривен, 1967) бағалаудың екі түрін ұсынды: жиынтық бағалау жəне қалыптастырушы бағалау. Қалыптастырушы бағалау оқушылардың қоршаған ортаны тану үдерісінің ілгерілеуін өлшеу үшін аналитикалық аспаптар мен тəсілдерді қолдануды көздейді.

П.Блэк пен Д.Уильям(Блэк жəне Уильям, 1998) бойыншабағалау мұғалімнің, сондай-ақ оқушының өз əрекетін бағалауда қолданатын оқыту мен оқуды түзету үшін кері байланыс ретінде қолданылатын барлық əрекеттерін білдіреді. Өздерінің талдау нəтижелерінде Блэк пен Уильям « ... қалыптастырушы бағалау тəжірибесінің берік болуына себепші болатын инновациялар оқыту үдерісіндегі байқалатын жəне көпшілік жағдайда жоғары нəтижелерге жетуге көмектеседі. Бұл зерттеулер 5 жастағы балалардан бастап, университеттердің студенттеріне дейінгі жастар топтарында, қандай да бір пəндер бойынша жəне белгілі бір елдерде жүргізілетіні» жайлы қорытынды жасаған. Бұған қоса, оқытудың басқа стратегияларын (Стефанек, 2002) қолданудан алынған нəтижелерге қарағанда қалыптастырушы бағалауды қолдану барысындағы танымдық нəтижелер əлдеқайда маңыздырақ болған. Блэк пен Уильям (1998) «зерттеулердің көпшілігі тағы бір маңызды қорытынды жасауға мүмкіндік береді: жетілдірілген қалыптастырушы бағалау өзгелерге қарағанда əсіресе танымдық нəтижелері төменірек оқушыларға көмектеседі, соның негізінде жалпы жетістік деңгейлерін көтеруде

оқушылардың білім деңгейлері арасындағы айырмашылықтың едəуір қысқаруына себепші болады». Кейбір елдерде (Австралия, Канада, Дания, Англия, Финляндия) білім беру жүйесіндегі табысты реформа мұғалімдердің тəжірибесіне қалыптастырушы бағалауды ендірудің нəтижесінде жасалды.

Бағалау жүйесінің маңыздылығын ескергендіктен, 2012 жылдан бастап,

«Назарбаев Зияткерлік мектебі»дербес білім беру ұйымы оқушылардың оқу жетістіктерін критериалды бағалау жүйесін ендіру Тұжырымдамасын жүзеге асыруда.