Қазақстан республикасы білім және ғылым

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ 

МИНИСТРЛІГІ 

Қ.ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТТӚБЕ  ӚҢІРЛІК МЕМЛЕКЕТТІК 

УНИВЕРСИТЕТІ

 

 

 

                                                    «БЕКІТЕМІН»  

                                                  Қ.Жұбанов атындағы Ақтӛбе ӛңірлік  

                                               мемлекеттік университеті  

                                               ректоры Б.А.Ердембеков 

                                              ______________________ 

                                               «___» ___________2018 ж 

  

 

                                                                        

ДОКТОРЛЫҚ ДИССЕРТАЦИЯ ТУРАЛЫ  

ЕРЕЖЕ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қызмет бабында пайдалануға арналған басылым 

 

 

Ақтӛбе, 2018 

 

1. ОСЫ ЕРЕЖЕ ӘЗІРЛЕНДІ      

Ғылым 

және 

инновациялар 

жӛніндегі 

проректор_____________________________________ Бекназаров Р.А. 

Жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім  беру  бӛліміне  жауапты 

_____________________________ Такишева Г.А. 

 

БЕКІТІЛГЕН ЖӘНЕ ЕНГІЗІЛДІ 

Ғылыми  кеңестің  шешімі  негізінде  Қ.Жұбанов  атындағы  Ақтӛбе 

ӛңірлік  мемлекеттік  университетінің  ректоры  («___»  _________  2018 

___хаттама) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Осы  Ережені  Қ.Жұбанов  атындағы  АӚМУ  ректорының  ресми 

рұқсатынсыз  басылым  ретінде  толық  немесе  ішінара  қайта  шығаруға, 

тираждауға және таратуға болмайды.  

 

Осы  Ереже  Қ.Жұбанов  атындағы  АӚМУ  ректорының  ресми 

рұқсатымен үшінші тұлғаларға берілуі мүмкін. 

 

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 

Мазмұны  бойынша  докторлық  диссертация  ӛз  бетінше  зерттеу  (ғылыми 

жұмыс)  болып  табылады,  онда  теориялық  ережелер  әзірленген,  олардың 

жиынтығын  жаңа  ірі  ғылыми  жетістік  ретінде  саралауға  болады  немесе 

маңызды  әлеуметтік-мәдени  немесе  экономикалық  маңызы  бар  ірі  ғылыми 

мәселе  шешілген,  не  енгізілуі  ел  экономикасының  дамуына  елеулі  үлес 

қосатын 

ғылыми 

негізделген 

техникалық, 

экономикалық 

немесе 

технологиялық шешімдер жазылған.      

Докторлық  диссертация  докторанттың  кәсіби  біліктілік  деңгейін  және 

тиісті  мамандық  бойынша  ҚР  МЖБС  талаптарына  сәйкес  ғылыми  таным 

әдіснамасын меңгеру дәрежесін анықтайды. 

Докторлық  диссертация  ғылым  докторлары  мен  кандидаттарынан, 

философия  PhD  докторларынан  тағайындалатын,  осы  ғылым  саласында 

(мамандық  бейіні  бойынша)  ғылыми  зерттеулермен  белсенді  айналысатын 

және  ғылыми  басшылық  тәжірибесі  бар  кемінде  2  адамнан  тұратын 

консультациялық  комиссияның  басшылығымен  орындалады,  оның  біреуі, 

әдетте, шетелдік ЖОО-ның жетекші ғалымы.  

Докторанттардың  консультациялық  комиссияларының  құрамын  жоғары 

оқу 

орнының/ғылыми 

ұйымның 

Ғылыми 

Кеңесі 

қарайды 

және 

қабылданғаннан  кейін  алғашқы  үш  ай  ішінде  бірінші  курста  ЖОО/ғылыми 

ұйым басшысының бұйрығымен бекітіледі. 

Докторлық  диссертация  бітірушіге  философия  докторы  (PhD)  дәрежесін 

беруге негіз болып  табылады. Докторлық диссертация келесі талаптарға сай 

болуы тиіс: 

 

теориялық  немесе  қолданбалы  міндеттерді  шешуге  мүмкіндік  беретін 

немесе  нақты  ғылыми  бағыттарды  дамытуда  ірі  жетістік  болып 

табылатын  жаңа  ғылыми  негізделген  теориялық  және  (немесе) 

эксперименттік нәтижелерді қамтуы;  

 

докторлық диссертация қорғалатын мамандықтың негізгі мәселелеріне 

сәйкес келу; 

 

ӛзекті болу, ғылыми жаңашылдық және практикалық маңыздылығы; 

 

ғылымның,  техника  мен  ӛндірістің  заманауи  теориялық,  әдістемелік 

және технологиялық жетістіктеріне негізделіп,;  

 

кешенді, функционалдық сипаттағы басқарушылық міндеттерді дербес 

шешу, нақты практикалық ұсынымдар; 

 

компьютерлік  технологияларды  қолдану  арқылы  деректерді  ӛңдеу 

және интерпретациялаудың заманауи әдістеріне негізделген; 

 

ғылыми  зерттеулердің  заманауи  әдістерін  және  озық  ақпараттық 

технологияларды пайдалана отырып орындалады.; 

 

негізгі 

қорғалатын 

ережелер 

бойынша 

ғылыми-

зерттеу/Эксперименталды-зерттеу 

(әдістемелік, 

практикалық) 

бӛлімдерін қамтуы; 

 

тиісті білім саласындағы озық халықаралық тәжірибеге негізделген. 

 

Докторлық диссертациялардың тақырыбын шығарушы кафедра әзірлейді, 

университеттің Ғылыми кеңесі қарайды және бекітеді.  

Докторлық диссертацияның тақырыбы университеттің Ғылыми кеңесінің 

шешімімен  қабылданғаннан кейін екі ай  ішінде докторантқа бекітіледі  және 

ректордың бұйрығымен бекітіледі. 

Бітіруші курста сараптамалық кеңестердің жұмысы басталғанға дейін бір 

ай  бұрын  шығарушы  кафедраның  дәлелді  қорытындысы  негізінде 

докторанттың диссертациясының тақырыбын түзетуге жол беріледі. 

Негіздемесі  және  құрылымы  бар  докторлық  диссертацияның  тақырыбы, 

диссертациямен 

жұмысты 

аяқтау 

мерзімі 

кӛрсетілген 

докторлық 

диссертацияның 

орындалу 

жоспары, 

ғылыми 

жарияланымдардың, 

тағылымдамалардың  жоспары  (қажет  болған  жағдайда)  докторанттың  жеке 

жұмыс жоспарында кӛрсетіледі. 

Докторлық диссертация бойынша кеңес беру комиссиясы: 

 

докторлық диссертацияны орындау үшін тапсырма береді; 

 

докторлық  диссертацияны  орындау  кезеңінде  жұмыстың  күнтізбелік 

кестесін әзірлеуге кӛмек кӛрсетеді; 

 

докторанттың  ғылыми-зерттеу/  эксперименттік-зерттеу  жұмысының 

бағдарламасын қалыптастырады; 

 

докторантқа қажетті негізгі әдебиеттерді, анықтамалық және мұрағаттық 

материалдарды,  үлгі  жобаларды  және  тақырып  бойынша  басқа  да 

кӛздерді ұсынады; 

 

докторанттың  докторлық  диссертацияны  орындаудың  күнтізбелік 

кестесін 

сақтауына 

ағымдағы 

бақылауды 

жүзеге 

асыратын 

консультациялар кестесін белгілейді; 

 

докторлық диссертацияның барлық бӛлімдерінің кӛлемін белгілейді және 

докторанттың жұмысын үйлестіреді; 

 

докторанттың  ғылыми  тағылымдамаларын  (соның  ішінде  шетелдік) 

жоспарлайды. 

 

Қорғауға  шығарылатын  докторлық  диссертацияның  негізгі  нәтижелері 

диссертация  тақырыбы  бойынша  кемінде  7  (жеті)  ғылыми  жарияланған 

еңбектер,  оның  ішінде  Комитет  ұсынған  басылымдарда  кемінде  3  (үш) 

шетелдік басылымда кемінде 1 (бір) жариялануы тиіс.,  

Thomson  Reuters  компаниясының  ғылыми  журналдары  базасының 

деректері  бойынша  нӛлдік  емес  импакт  –  факторы  бар  немесе  Skopus 

деректер  базасына  кіретін  және  3  (үш)  халықаралық  конференция 

материалдарында, 

оның 

ішінде 

1 

(бір) 

шетелдік 

конференция 

материалдарында)  университеттің  ғылыми  хатшысы  қол  қойған  және 

жарияланымдардың 

кӛшірмелері. 

Жарияланымдарға 

аймақтық, 

республикалық,  халықаралық  конференциялардың,  симпозиумдардың, 

кеңестердің  тезистері,  шолу  ақпараттық  баяндамалар,  талдамалық  шолулар, 

кӛлемі  кемінде  0,3  б.б.  ақпараттық  парақтар  және  патенттер  (патенттер) 

теңестірілуі мүмкін. 

     2 ДОКТОРЛЫҚ ДИССЕРТАЦИЯНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ, МАЗМҰНЫ 

ЖӘНЕ РЕСІМДЕУ ЕРЕЖЕСІ 

Докторлық  диссертацияның  кӛлемі  әдетте  150  бетті  құрайды. 

Мамандықтардың жекелеген топтары бойынша диссертация кӛлемі 200 бетке 

дейін  жетуі  мүмкін.  Докторлық  диссертацияның  кӛрсетілген  кӛлеміне 

қосымшалар енгізілмейді. 

  Диссертация мемлекеттік немесе орыс тілінде орындалады. 

  Докторлық диссертацияның құрылымдық элементтері: 

-   титул парағы; 

-   мазмұны; 

-   нормативтік сілтемелер; 

-   анықтамалар; 

-   белгілер мен қысқартулар; 

-   кіріспе; 

-   негізгі бӛлім; 

-   қорытынды; 

-   пайдаланылған әдебиеттер тізімі; 

-   қосымшалар. 

Сонымен қатар, докторлық диссертацияның мазмұнына сәйкес докторант 

1-1,5  б.т.  реферат  жазады.  Реферат  қазақ,  орыс  және  ағылшын  тілдерінде 

жасалады  (қажет  болған  жағдайда  реферат  басқа  шет  тілінде  жазылуы 

мүмкін) және диссертацияға қол қойылады. 

    Докторлық диссертацияның рефераты келесі мәліметтерді қамтуы тиіс:: 

- диссертацияның кӛлемі мен құрылымы; 

- иллюстрациялар, кестелер, қолданылған әдебиеттер саны; 

- негізгі сӛздер тізімі (15-20 сӛз); 

- зерттеудің ӛзектілігі; 

- зерттеу мақсаты; 

- зерттеу объектісі; 

- зерттеу әдістері; 

- алынған нәтижелер, олардың жаңашылдығы, ғылыми және практикалық 

маңыздылығы; 

- жарияланымдар туралы мәліметтер. 

Диссертацияның  тақырыптық  беті  диссертацияның  бірінші  беті  және 

құжатты ӛңдеуге және іздеуге қажетті ақпарат кӛзі болып табылады. 

Титулдық парақта келесі мәліметтер келтіріледі:  

- диссертация орындалған ұйымның атауы; 

- шектеулі гриф (қажет болған жағдайда); 

- диссертанттың Тегі, Аты, Әкесінің аты; 

- жұмыстың атауы; 

-  мамандықтың  коды  және  атауы  (Жоғары  және  жоғары  оқу  орнынан 

кейінгі білім мамандықтарының жіктеуіші бойынша)); 

- іздестірілетін академиялық дәреже; 

- 

консультациялық 

комиссия 

мүшелерінің 

тегі, 

аты-жӛні, 

ғылыми/академиялық дәрежесі және атағы; 

- диссертацияның орындалу орны және аяқталу жылы.  

Титулдық  Парақ  диссертация  беттерінің  жалпы  нӛмірленуіне  енгізіледі. 

Бет нӛмірі титул бетіне қойылмайды. 

Екі және одан да кӛп бӛліктен тұратын диссертацияны дайындау кезінде 

әрбір  бӛлімде  бірінші  бӛліктің  титулдық  парағына  сәйкес  келетін  және  осы 

бӛлімге қатысты мәліметтер бар ӛзінің титулдық парағы болуы тиіс. 

Титулдық бетте қара сиямен немесе тушьпен орындалған диссертанттың 

жеке қолы болуы тиіс. 

Диссертацияның мазмұнына кіріспе, барлық бӛлімдердің, бӛлімшелердің, 

тармақтардың реттік нӛмірлері мен атаулары (егер олардың атаулары болса), 

Қорытынды,  Пайдаланылған  әдебиеттер  тізімі  және  диссертацияның  осы 

элементтері  басталатын  беттердің  нӛмірлері  кӛрсетілген  қосымшалардың 

атауы кіреді. 

Екі және одан да кӛп бӛліктен тұратын диссертацияны дайындау кезінде 

олардың әрқайсысында ӛзінің мазмұны болуы тиіс. Бұл ретте бірінші бӛлімде 

барлық  диссертацияның  мазмұнын  бӛлімдердің  нӛмірлері  кӛрсетіліп,  одан 

кейінгілерде - тиісті бӛлімнің мазмұны  ғана орналастырады. Бірінші бӛлікте 

келесі  бӛліктердің  мазмұнының  орнына  олардың  атауларын  ғана  кӛрсетуге 

жол беріледі. 

«Нормативтік  сілтемелер»  құрылымдық  элементі  диссертация  мәтінінде 

сілтеме берілген стандарттар тізбесін қамтиды. 

Сілтемелік  стандарттар  тізімі  "осы  диссертацияда  келесі  стандарттарға 

сілтемелер пайдаланылды"деген сӛздерден басталады. 

Тізбеге  стандарттардың  белгілері  және  белгілердің  тіркеу  нӛмірлерінің 

ӛсу тәртібінде олардың атаулары кіреді. 

«Анықтамалар»  құрылымдық  элементі  диссертацияда  қолданылатын 

терминдерді анықтау немесе анықтау үшін қажетті анықтамалардан тұрады. 

Анықтамалар  тізімі  мынадай  сӛздерден  басталады:  «осы  диссертацияда 

тиісті анықтамалары бар мынадай терминдер қолданылады». 

«Белгілеулер  мен  қысқартулар»  құрылымдық  элементі  диссертацияда 

қолданылатын Белгілеулер мен қысқартулар тізбесін қамтиды. 

Белгілеулер  мен  қысқартуларды  жазу  оларды  диссертация  мәтінінде 

келтіру  тәртібімен  немесе  алфавиттік  тәртіппен  қажетті  түсіндірмемен  және 

түсіндірмемен келтіріледі. 

Анықтамалар,  белгілеулер  және  қысқартулар  «анықтамалар,  белгілеулер 

және қысқартулар» бір құрылымдық элементте келтіріледі. 

Кіріспе  ғылыми  және/немесе  инновациялық  сипатқа  ие  шешілетін 

ғылыми, 

ғылыми-техникалық 

немесе 

технологиялық 

проблеманың 

(міндеттердің)  қазіргі  жай-күйін  бағалауды,  тақырыпты  әзірлеу  үшін 

негіздеме мен бастапқы деректерді, осы ғылыми-зерттеу (Эксперименталды-

зерттеу)  жұмысын  жүргізу  қажеттілігінің  негіздемесін,  әзірлеудің 

жоспарланған  ғылыми-техникалық  деңгейі  туралы,  патенттік  зерттеулер 

туралы 

мәліметтерді 

және 

олардан 

алынған 

қорытындыларды, 

диссертацияның  метрологиялық  қамтамасыз  етілуі  туралы  мәліметтерді 

қамтуы тиіс. Кіріспеде тақырыптың ӛзектілігі мен жаңалығы, осы жұмыстың 

басқа  ғылыми-зерттеу/Эксперименталды-зерттеу  жұмыстарымен  байланысы 

кӛрсетілуі  тиіс,  сондай-ақ  зерттеудің  мақсаттары,  объектісі  мен  мәні, 

міндеттері,  олардың  ғылыми-зерттеу  (Эксперименталды-зерттеу)  жұмысын 

тұтастай  орындаудағы  орны  кӛрсетілуі  тиіс,  әдістемелік  база,  қорғауға 

шығарылатын ережелер кӛрсетілуі тиіс. 

Диссертацияның негізгі бӛлімінде орындалған жұмыстың мәнін, әдістемесін 

және негізгі нәтижелерін кӛрсететін деректер келтіріледі. 

Негізгі бӛлімде болуы тиіс:  

 -  зерттеу  бағытын  негіздеу,  міндеттерді  шешу  әдістері  және  оларды 

салыстырмалы  бағалау,  ғылыми-зерттеу  жұмыстарын  жүргізудің  таңдалған 

жалпы әдістемесін сипаттау кіретін зерттеу бағытын таңдау; 

 -  теориялық  зерттеулердің  сипаты  мен  мазмұнын  анықтауды,  зерттеу 

әдістерін,  есептеу  әдістерін,  эксперименттік  жұмыстарды  жүргізу 

қажеттілігін  негіздеуді,  әзірленген  объектілердің  әрекет  ету  принциптерін, 

олардың  сипаттамаларын  қоса  алғанда,  теориялық  және  (немесе) 

эксперименттік зерттеулер процесі; 

 -  алға  қойылған  міндеттер  мен  жұмыстың  одан  әрі  бағыттары  бойынша 

ұсыныстарды  толық  шешуді,  алынған  нәтижелердің  дұрыстығын  бағалауды 

және  оларды  отандық  және  шетелдік  жұмыстардың  ұқсас  нәтижелерімен 

салыстыруды  қамтитын  зерттеу  нәтижелерін  қорытындылау  және  бағалау.     

Есепте: 

- диссертациялық зерттеудің нәтижелері туралы қысқаша тұжырымдар; 

- қойылған міндеттерді шешудің толықтығын бағалау; 

- нәтижелерді нақты пайдалану бойынша ұсыныстар мен бастапқы деректерді 

әзірлеу; 

- іске асырудың техникалық-экономикалық тиімділігін бағалау; 

-  осы  саладағы  ең  жақсы  жетістіктермен  салыстырғанда  орындалған 

жұмыстың ғылыми деңгейін бағалау. 

Пайдаланылған  әдебиеттер  тізімінде  диссертация  жазу  кезінде 

пайдаланылған деректер туралы мәліметтер болуы тиіс.  

Тізім Б қосымшасына сәйкес ресімделеді. 

Қосымшаға  қандай  да  бір  себептермен  негізгі  бӛлімге  енгізілуі  мүмкін 

болмайтын  орындалған  диссертациямен  байланысты  материалдарды  қосу 

ұсынылады. 

Қосымшаларға енгізілуі мүмкін: 

- аралық математикалық дәлелдер, формулалар және есептер; 

- қосалқы сандық деректер кестесі; 

- сынақ хаттамалары; 

-  эксперимент,  ӛлшеу  және  сынау  кезінде  қолданылатын  аппаратуралар 

мен аспаптардың сипаттамасы; 

- диссертациялық жұмысты орындау барысында әзірленген компьютерлік 

техника 

кӛмегімен 

шешілетін 

алгоритмдер 

мен 

тапсырмалар 

бағдарламаларының нұсқаулықтары, әдістемелері, сипаттамасы; 

- кӛмекші сипаттағы иллюстрациялар (фотосуреттер) ; 

-ғылыми-техникалық  кеңесте  диссертациялық  жұмысты  (немесе  оның 

бӛлігін) қарау хаттамасы; 

Диссертациялық  жұмыс  мәтінінің  беттері  және  диссертацияға  енгізілген 

суреттер мен кестелер А4 форматына сәйкес болуы тиіс. 

Диссертация  А4  форматындағы  ақ  қағаз  парағының  бір  жағында  бір 

интервал  арқылы  компьютерді  және  принтерді  пайдалана  отырып  баспа 

тәсілімен орындалуы тиіс. Қаріп - Times New Roman, 14 кегль. 

Диссертацияның  мәтінін  келесі  ӛрістердің  ӛлшемдерін  сақтай  отырып 

басу керек: оң жағы - 10мм, жоғарғы жағы - 20 мм, сол жағы - 30 мм, тӛменгі 

жағы - 20 мм. 

Түрлі  гарнитура  қаріптерін  қолдана  отырып,  белгілі  бір  терминдерге, 

формулаларға,  Теоремаларға  назар  аударудың  компьютерлік  мүмкіндіктерін 

пайдалануға рұқсат етіледі. 

Диссертацияны  орындау  тәсіліне  қарамастан  басылған  мәтіннің  сапасы 

және  иллюстрацияларды,  кестелерді,  басып  шығаруды  ресімдеу  олардың 

нақты ойнату талаптарын қанағаттандыруы тиіс. 

Диссертацияны  орындау  кезінде  барлық  диссертация  бойынша  бейненің 

біркелкі  тығыздығын,  қарама-қайшылығын  және  айқындылығын  сақтау 

қажет.  Диссертацияда  анық,  шашырамаған  сызықтар,  әріптер,  сандар  мен 

белгілер болуы тиіс. 

Диссертацияны дайындау процесінде табылған жаңылыс, жаңылыс және 

графикалық дәлсіздіктер ақ бояумен немесе бояумен түзетуге және сол жерде 

түзетілген  мәтінді  (графиканы)  машинкамен  басу  тәсілімен  немесе  қара 

сиямен,  пастамен  немесе  қара  тушьпен  -  қолжазба  тәсілімен  жазуға  жол 

беріледі. 

Мәтін  парақтарын  зақымдауға,  бұрынғы  мәтіннің  (графиктің)  толық 

жойылмаған іздері мен іздеріне жол берілмейді. 

      Аты-жӛні,  ұйымның  атауы,  бұйымның  атауы  және  басқа  да  ӛз  аттары 

диссертацияда түпнұсқа тілінде келтіріледі. 

Ӛз  аттарын  транслитерациялауға  және  ұйымдардың  атауларын 

диссертация  тіліне  аударуда  түпнұсқалық  атауын  қосып  (бірінші  рет  айтқан 

кезде) келтіруге рұқсат етіледі. 

Диссертацияның  құрылымдық  элементтерінің  атауы  «мазмұны», 

«Нормативтік  сілтемелер»,  «анықтамалар»,  «Белгілеулер  мен  қысқартулар», 

«Кіріспе», 

«Қорытынды», 

«Пайдаланылған 

әдебиеттер 

тізімі» 

диссертацияның құрылымдық элементтерінің тақырыптары болып табылады. 

Диссертацияның  негізгі  бӛлігін  бӛлімдерге,  бӛлімшелерге  және 

тармақтарға  бӛлу  керек.  Қажет  болған  жағдайда  тармақтар  тармақшаларға 

бӛлінуі  мүмкін.  Диссертация  мәтінін  тармақтар  мен  тармақшаларға  бӛлу 

кезінде әрбір тармақ аяқталған ақпаратты қамтуы қажет. 

Бӛлімдер,  бӛлімшелер  тақырыптары  болуы  тиіс.  Тармақтардың,  әдетте, 

тақырыбы  жоқ.  Тақырыптар  бӛлімдердің,  бӛлімшелердің  мазмұнын  анық 

және қысқаша кӛрсетуі тиіс. 

Бӛлімдердің,  бӛлімшелердің  және  тармақтардың  тақырыптары  бас 

әріптен азат жолдан соңында нүктесіз, астын сызбай басу керек. 

Егер тақырып екі сӛйлемнен тұрса, оларды нүктемен бӛледі. 

Диссертацияның беттері диссертацияның бүкіл мәтіні бойынша толассыз 

нӛмірлеуді сақтай отырып, араб цифрларымен нӛмірленуі тиіс. Беттің нӛмірі 

беттің тӛменгі бӛлігінің ортасында нүктесіз қойылады. 

Титул  парағы  беттердің  жалпы  нӛмірленуіне  кіреді.  Бет  нӛмірі  титул 

бетіне қойылмайды.  

Жеке  парақтарда  орналасқан  иллюстрациялар  мен  кестелер  диссертация 

беттерінің жалпы нӛмірленуіне енгізіледі. 

А3  форматындағы  иллюстрациялар,  кестелер  Бір  бет  ретінде  есепке 

алынады. 

Диссертацияның  бӛлімдері  барлық  жұмыс  шегінде  нүктесіз  араб 

цифрларымен  белгіленген  және  абзац  шегіне  жазылған  реттік  нӛмірлері 

болуы  тиіс.  Бӛлімшелер  әрбір бӛлімнің  шегінде  нӛмірленуі  тиіс.  Кіші  бӛлім 

нӛмірі  нүктемен  бӛлінген  бӛлім  мен  кіші  бӛлім  нӛмірлерінен  тұрады. 

Бӛлімше  нӛмірінің  соңында  нүкте  қойылмайды.  Бӛлімдер,  бӛлімшелер 

сияқты, бір немесе бірнеше тармақтардан тұруы мүмкін. 

Егер диссертацияның кіші бӛлімдері болмаса, онда ондағы тармақтардың 

нӛмірленуі  әрбір  бӛлім  шегінде  болуы  тиіс  және  тармақ  нӛмірі  нүктемен 

бӛлінген  бӛлім  мен  тармақ  нӛмірлерінен  тұруы  тиіс.  Тармақ  нӛмірінің 

соңында нүкте қойылмайды. 

Мысалы 

1 түрлері және негізгі өлшемдері 

1.1. 

1.2-диссертацияның бірінші бөлімі тармақтарының нөмірленуі 

1.3. 

2 Техникалық талаптар 

2.1. 

2.2-диссертацияның екінші бөлімі тармақтарының нөмірленуі 

2.3. 

Егер  диссертацияда  кіші  бӛлімдер  болса,  онда  тармақтардың  нӛмірленуі 

кіші  бӛлім  шегінде  болуы  және  тармақ  нӛмірі  нүктелермен  бӛлінген  бӛлім, 

кіші бӛлім және тармақ нӛмірлерінен тұруы тиіс, мысалы: 

3 сынау әдістері 

3.1 аппараттар, материалдар және реактивтер 

3.1.1. 

3.1.2-диссертацияның 

үшінші 

бөлімінің 

бірінші 

кіші 

бөлімі 

тармақтарының нөмірленуі 

3.1.3 

3.2 сынаққа дайындық 

3.2.1. 

3.2.2-диссертацияның  үшінші  бөлімінің  екінші  бөлімі  тармақтарының 

нөмірленуі 

3.2.3 

Егер  бӛлім  бір  бӛлімшеден  тұрса,  онда  бӛлімше  нӛмірленбейді.  Егер 

бӛлімше бір пункттен тұрса, онда тармақ нӛмірленбейді. 

Егер  мәтін  тек  тармақтарға  бӛлінсе,  онда  олар  барлық  диссертациялық 

жұмыс шегінде реттік нӛмірлермен нӛмірленеді. 

Қажет болған жағдайда тармақтар әрбір тармақ шегінде реттік нӛмірленуі 

тиіс тармақшаларға бӛлінуі мүмкін, мысалы: 4.2.1.1, 4.2.1.2 және т. б. 

Тармақтардың  немесе  тармақшалардың  ішінде  аударулар  келтірілуі 

мүмкін. 

Әрбір  тізімнің  алдында  сызықша  немесе  қажет  болған  жағдайда 

құжаттың  мәтінінде  тізімнің  біреуіне,  жол  әрпін  (е,  з,  й,  о,  ч,  ь,  ы,  ъ 

қоспағанда) қою керек, одан кейін қапшық қойылады. 

Тізімдерді  одан  әрі  нақтылау  үшін  араб  цифрларын  қолдану  қажет,  одан 

кейін  жақша  қойылады,  ал  жазба  мысалда  кӛрсетілгендей  абзацтық 

шегіністен жасалады. 

Мысалы 

а) __________ 

б) __________ 

1)  _____ 

2)  _____ 

в) __________ 

 

Диссертацияның әрбір құрылымдық элементін жаңа парақтан (парақтан) 

бастау керек. 

Диссертацияның 

құрамына 

кіретін 

диссертация 

беттері 

мен 

қосымшалардың нӛмірленуі тура болуы тиіс. 

Иллюстрацияларды 

(сызбалар, 

графиктер, 

карталар, 

схемалар, 

компьютерлік  баспалар,  диаграммалар,  фотосуреттер)  диссертацияда  алғаш 

рет немесе келесі бетте айтылған мәтіннен кейін тікелей орналастыру керек. 

Иллюстрациялар компьютерлік, соның ішінде түрлі-түсті болуы мүмкін. 

Барлық иллюстрацияларға диссертацияға сілтемелер берілуі тиіс. 

Диссертацияда  орналастырылған  сызбалар,  кестелер,  диаграммалар, 

схемалар,  иллюстрациялар  конструкторлық  құжаттаманың  бірыңғай 

жүйесінің мемлекеттік стандарттарының талаптарына сәйкес болуы тиіс. 

Сызбаларды,  графиктерді,  диаграммаларды,  схемаларды  компьютерлік 

баспаны пайдалану арқылы орындауға жол беріледі. 

А4  форматынан  аз  мӛлшердегі  фотосурет  ақ  қағаздың  стандартты 

парақтарына жапсырылуы тиіс. 

Қосымшалардың  иллюстрацияларынан  басқа,  иллюстрацияларды  араб 

цифрларымен тура нӛмірлеу арқылы нӛмірлеу керек. 

Егер сурет бір болса, онда ол "1 сурет" деп белгіленеді, "сурет" сӛзі және 

оның атауы жолдың ортасында, сызықша арқылы орналасады.  

 Бӛлім шегінде иллюстрацияларды нӛмірлеуге жол беріледі. Бұл жағдайда 

иллюстрацияның  нӛмірі  бӛлім  нӛмірінен  және  нүктемен  бӛлінген 

иллюстрацияның реттік нӛмірінен тұрады. Мысалы: 1.1 Сурет. 

Әрбір  қосымшаның  иллюстрациясы  араб  цифрларымен  жеке  сандармен, 

суреттің алдына қосымшаның белгісімен бірге кӛрсетіледі. 

Мысалы: A.З сурет 

Суреттер В қосымшасына сәйкес жасалады. 

Суреттерге  сілтеме  жасау  кезінде  бӛлімді  нӛмірлеу  үшін  «...  2-суретке 

сәйкес»  және  бӛлімнің  нӛмірленуі  үшін  «...  1.2-суретке  сәйкес»  деп  жазу 

керек. 

Кестелер  жақсы  кӛріну  және  кӛрсеткіштерді  салыстырудың  жеңілдігі 

үшін қолданылады. Кестенің атауы оның мазмұнын кӛрсетуі керек, дәл  және 

қысқа  болуы  керек  және  кестенің  үстінде  сол  жақта  шегініссіз,  нӛмірімен 

сызықша  арқылы  жазылуы  керек.  Кестенің  бір  бӛлігін  басқа  параққа 

ауыстырған  кезде,  бірінші  парақтағы  тӛменгі  кӛлденең  сызық  жабылмаған, 

сол жақта қалған бӛлімдердің үстінен «Жалғасы» сӛзі жазылып, кесте нӛмірі 

кӛрсетілген, мысалы: «1-кестенің жалғасы». 

Кестені диссертацияда алғаш рет айтылған мәтіннен кейін немесе келесі 

бетте орналастыру керек. Барлық кестелерге диссертацияда сілтемелер болуы 

тиіс.  Сілтемеде  оның  нӛмірін  кӛрсете  отырып,  «кесте"  жазу  керек. 

Қосымшалардың  кестелерін  қоспағанда,  кестелерді  араб  цифрларымен  тура 

нӛмірлеу  арқылы  нӛмірлеу  қажет.  Кестелерді  бӛлім  шегінде  нӛмірлеуге 

рұқсат  етіледі.  Бұл  жағдайда  кесте  нӛмірі  бӛлім  нӛмірінен  және  нүктемен 

бӛлінген  кестенің  реттік  нӛмірінен  тұрады.  Әрбір  қосымшаның  кестелері 

цифрдың  алдында  қосымшаны  белгілеу  қосыла  отырып,  жеке  араб 

цифрларымен нӛмірленеді. 

Кестелер, әдетте, сол, оң және тӛменгі сызықтармен шектеледі. Кестедегі 

қаріптің  ӛлшемін  мәтінде(12)  кем  қолдануға  рұқсат  етіледі.  Кестенің 

жолдарын  шектейтін  кӛлденең  және  тік  сызықтарды,  егер  олардың  болмауы 

кестені (г қосымшасы) пайдалануды қиындатпаса, жүргізбеуге болады. 

Кестенің тӛменгі кесігі мен мәтіннің арасындағы қашықтық 2  «бос» жол 

болуы тиіс. 

Кестелерді рәсімдеу Толығырақ 2.105 ГОСТ-та сипатталған. 

Ескертулерді абзацтан бас әріппен қателеспеу және баса кӛрсетпеу керек. 

Егер  мәтіннің,  кестелердің  немесе  графикалық  материалдың  мазмұнына 

түсіндірме  немесе  анықтамалық  деректер  қажет  болса,  ескертулер 

диссертацияда  келтіріледі.  Ескертпелерді  тікелей  мәтіндік,  графикалық 

материалнан  кейін  немесе  осы  ескертпелер  жататын  кестеде  орналастыру 

керек.  Егер  ескерту  біреу  болса,онда  "ескерту"  сӛзінен  кейін  сызықша 

қойылады  және  ескерту  бас  әріппен  жазылады.  Бір  ескерту  нӛмірленбейді. 

Бірнеше  ескертуді  нүктесін  қоюсыз  ретімен  араб  цифрларымен  нӛмірлейді. 

Кестеге  ескерту  кестенің  соңында  кестенің  аяқталуын  білдіретін  сызықтың 

үстінен орналастырылады. 

Формулалар мен теңдеулерді мәтіннен бӛлек жолға бӛлу керек. 

Әрбір  формуланың  немесе  теңдеу  жоғары  және  тӛмен  дегенде  бір  бос 

жол  қалдырылуы  тиіс.  Егер  теңдеу  бір  жолға  сыймаса,  онда  ол  (=)  белгіден 

кейін немесе (+), минус (-), кӛбейту (х), бӛлу (:) немесе басқа математикалық 

белгілерден  кейін  кӛшірілуі  тиіс,  бұл  ретте  келесі  жолдың  басында  белгі 

қайталанады.  Кӛбейту  операциясын  білдіретін  белгіде  формуланы 

ауыстырған кезде «х» белгісі қолданылады. 

Символдар  мен  сандық  коэффициенттердің  мәндерін  түсіндіруді 

формулада берілген бірізділікпен тікелей формуланың астында келтіру керек. 

Формулаларды  барлық  диссертация  шегінде  реттік  нӛмірлеу  арқылы  араб 

цифрларымен  дӛңгелек  жақшада  соңғы  оң  жақтағы  жолда  нӛмірлеу  қажет. 

Формулаларды  бӛлім  шегінде  нӛмірлеуге  жол  беріледі,  онда  формуланың 

нӛмірі  нүктемен  бӛлінген  бӛлім  нӛмірінен  және  формуланың  реттік 

нӛмірінен тұрады. 

Қосымшаларда  орналастырылған  формулалар  әрбір  қосымшаның 

шегінде  араб  цифрларымен  жеке  нӛмірленуі  тиіс,  мысалы  (В1)  формуласы. 

Формулалар  мен  теңдеулерді  қолжазба  тәсілмен  қара  сиямен  орындауға 

рұқсат етіледі. 

Пайдаланылған  дереккӛздерге  сілтемелерді  шаршы  жақшада  келтіру 

керек. Құжатқа тұтастай немесе оның бӛлімдері мен қосымшаларына сілтеме 

жасау  керек.  Кіші  бӛлімдерге,  тармақтарға,  кестелер  мен  иллюстрацияларға 

сілтемелер  жіберілмейді.  Стандарттар  мен  техникалық  шарттарға  сілтеме 

жасалған кезде олардың белгіленуі ғана кӛрсетіледі, бұл ретте пайдаланылған 

кӛздер  тізімінде  стандартты  толық  сипаттау  шартымен  олардың  бекітілген 

жылын кӛрсетпеуге жол беріледі. 

Белгілеулер  мен  қысқартулар  бағанамен  орналастырылады  және  оларды 

мәтінде  қажетті  түсіндірмемен  және  түсіндірмемен  келтіру  тәртібімен 

келтіріледі. 

Анықтамалар,  белгілеулер  және  қысқартулар  "анықтамалар,  белгілеулер 

және қысқартулар"бір құрылымдық элементте келтіріледі. 

Пайдаланылған  әдебиеттер  тізімі  диссертация  мәтініндегі  дереккӛздерге 

сілтеме  жасау  тәртібімен  орналасқан  және  нүктесіз  араб  цифрларымен 

нӛмірленген деректер туралы мәліметтерден тұрады. Абзацсыз басу керек. 

Қосымшалар диссертацияның жалғасы ретінде оның келесі парақтарында 

ресімделеді немесе жеке құжат түрінде шығарылады. 

Қосымшаның  құжаттың  қалған  бӛлігімен  беттердің  тура  нӛмірленуі 

жалпы болуы тиіс. 

Диссертация  мәтінінде  барлық  қосымшаларға  сілтемелер  берілуі  тиіс. 

Қосымшалар 

диссертация 

мәтінінде 

оларға 

сілтеме 

ретінде 

орналастырылады. 

Әрбір қосымшаны жаңа беттен бастау керек, жолдың ортасында жоғарғы 

жағында  "қосымша"  деген  сӛз,  оның  белгісі  мен  дәрежесі  кӛрсетіледі. 

Қолданба бас әріппен жеке жолмен мәтінге қатысты симметриялы жазылатын 

тақырып болуы тиіс. Қосымшалар Е, З, Й, О, Ч, Ь, Ы, Ъ әріптерін қоспағанда, 

А  әрпінен  бастап  орыс  алфавитінің  бас  әріптерімен  белгіленеді.  "Қосымша" 

деген сӛзден кейін оның дәйектілігін білдіретін әріп болады. Орыс алфавитін 

толық  пайдаланған  жағдайда  I,  O  әріптерінен,  одан  әрі  араб  цифрларынан 

басқа латын әліпбиін пайдалануға жол беріледі. 

 

3 ДОКТОРЛЫҚ ДИССЕРТАЦИЯНЫҢ ЖІКТЕУ БЕЛГІЛЕРІ 

Диссертация  жеке-дара  жазылуы,  автордың  кӛпшілік  алдында  қорғау 

үшін  ұсынатын  жаңа  және  сенімді  ғылыми  нәтижелері  мен  ережелерінің 

жиынтығын  қамтуы,  әзірленген  немесе  зерттелген  теориялық  немесе 

қолданбалы  міндет  шеңберінде  жұмыста  алынған  нәтижелер  арасындағы 

байланыстың  болуымен  анықталатын  ішкі  бірлігі  болуы,  автордың  ғылымға 

жеке  үлесін  куәландыратын  болуы  тиіс.  Автор  ұсынған  жаңа  шешімдер 

белгілі  шешімдермен  салыстырғанда  қатаң  дәлелденген  және  сыни 

бағаланған болуы тиіс.                           

Қолданбалы  маңызы  бар  диссертацияда  автор  алған  ғылыми 

нәтижелерді  авторлық  куәліктермен,  патенттермен  және  басқа  да  ресми 

құжаттармен  расталған  практикалық  пайдалану  туралы  мәліметтер,  ал 

теориялық маңызы бар диссертацияда - ғылыми қорытындыларды пайдалану 

жӛніндегі ұсынымдар келтірілуі тиіс. 

  

Қорғауға  келесі  талаптардың  бірін  қанағаттандыратын  диссертация 

жіберілуі мүмкін:                                                                  

-  диссертацияның  нәтижелері  теориялық  ережелерді  білдіреді,  олардың 

жиынтығын  тиісті  ғылыми  бағытты  дамытудағы  жаңа  ірі  жетістік  ретінде 

саралауға болады; 

-  диссертацияда  маңызды  әлеуметтік-мәдени,  экономикалық  немесе  саяси 

мәні бар ғылыми мәселені шешу ұсынылды; 

-    диссертацияда  енгізілуі  ғылыми-техникалық  прогресті  жеделдетуге  елеулі 

үлес  қосатын  техникалық,  экономикалық  немесе  технологиялық  шешімдер 

ғылыми негізделген. 

 

Докторлық  диссертация  жоғары  оқу  орнының/  ғылыми  ұйымның 

жоспарлы  зерттеулер  бағдарламасына  сәйкес  орындалуға,  халықаралық, 

мемлекеттік  немесе  аймақтық  ғылыми,  ғылыми-техникалық  және  салалық 

бағдарламаларға,  іргелі  немесе  қолданбалы  зерттеулер  бағдарламаларына 

кіруге тиіс. 

Докторлық диссертацияның нәтижелері келесі деңгейлердің бірінде енгізілуі 

тиіс:                                                                                                           

-  халықаралық (лицензиялар сатылды, халықаралық гранттар алынды)); 

-  салааралық; 

-  сала ауқымында; 

-  ұйым шеңберінде. 

 

       4  ДОКТОРЛЫҚ  ДИССЕРТАЦИЯНЫ  ҰСЫНУ  ЖӘНЕ  ҚОРҒАУ 

РӘСІМІ 

 

Белгіленген  талаптарға  сәйкес  ресімделген  докторлық  диссертация 

алдын ала қорғау рәсімінен ӛту және консультациялық комиссия мүшелерінің 

пікірлерін  алу  үшін  болжамды  қорғау  күніне  дейін  үш  айдан  кешіктірмей 

шығарушы кафедраға ұсынылады.  

 

Кеңес  беру  комиссиясы  мүшелерінің  пікірлері  докторантқа  алдын  ала 

қорғау рәсімінен ӛткен күннен бастап 10 (он) күн ішінде "қорғауға жіберілді" 

немесе  "қорғауға  жіберілмеді"деген  дәлелді  қорытындыны  кӛрсете  отырып 

беріледі. 

 

Алдын  ала  қорғау  рәсімінен  сәтті  ӛткеннен  кейін,  кеңес  беру 

Комиссиясының  «қорғауға  жіберілді»  қорытындысымен  оң  пікірлері  және 

Ұлттық 

ғылыми-техникалық 

ақпарат 

орталығында 

диссертацияны 

плагиаттыққа  тексеру  туралы  қорытынды  болған  жағдайда,  диссертация 

сараптамаға ұсынады.  

 

Диссертацияны  сараптау,  тиісті  құжаттарды  дайындау  және 

диссертантты  қорғауға  жіберу  рәсімі  кешенді  емтихан  мен  диссертацияны 

қорғау арасындағы кезеңде жүргізіледі және ол үш айдан аспауы тиіс. 

 

Диссертацияға сараптама жүргізу үшін Сараптамалық кеңес құрылады. 

Сараптамалық  кеңестің  құрамы  жоғары  оқу  орны/  ғылым  ұйымы 

басшысының  бұйрығымен  диссертацияны  қорғаудан  кемінде  екі  ай  бұрын 

бекітіледі.  

 

Сараптамалық  кеңестің  құрамына  отандық  және  шетелдік  ғылыми 

басылымдарда  соңғы  5  жылда  қорғалатын  диссертацияның  бейіні  бойынша 

екі  немесе одан да кӛп жарияланымдармен расталған, ұсынылған зерттеудің 

нысанасы  мен  объектісі  саласында  білімі  бар,  оның  ішінде  жоғары  импакт-

факторы бар кемінде үш маман кіруі тиіс.  

 

Сараптамалық  кеңестің  құрамына  докторанттың  консультациялық 

комиссиясының мүшелері кіре алмайды. 

Диссертант Сараптау кеңесіне ұсынылады: 

1) аяқталған диссертациялық жұмыс; 

2) диссертация тақырыбын бекіту туралы құжат; 

3) транскрипт; 

4) реферат; 

5)  белгіленген  тәртіппен  расталған  ғылыми  жарияланымдардың  тізімі 

және олардың кӛшірмелері; 

6) диссертацияны плагиаттыққа тексеру туралы қорытынды.  

 

Сараптамалық  кеңес  10  күн  ішінде  диссертацияға  сараптама  жүргізеді 

және  жоғары  оқу  орнында/  ғылыми  ұйымда  белгіленген  нысан  бойынша 

негізделген жазбаша қорытынды береді, онда кӛрсетілуі тиіс: 



 

докторанттың  диссертацияда  баяндалған  нәтижелерді  алуға  нақты  жеке 

қатысуы; 



 

жүргізілген  зерттеулер  нәтижелерінің  негізділік  дәрежесі,  олардың 

жаңалығы және практикалық маңыздылығы;  



 

жоғары  және  жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім  мамандықтарының 

жіктеуіші  бойынша  мамандығы  бойынша  диссертация  мазмұнының 

сәйкестігі;  



 

докторант  жариялаған  жұмыстардағы  диссертация  материалдарының 

толық баяндалуы; 

 

Сараптамалық  кеңес  қорытындысының  қорытынды  бӛлігінде  мынадай 

шешімдердің бірі ұсынылады: 

1) диссертацияны кӛпшілік алдында қорғауға ұсыну; 

2) ескертулерді белгіленген мерзімде жойған жағдайда диссертацияны жария 

қорғауға ұсыну; 

 

Диссертацияны  қорғауға  ұсынғанда  докторант  рефератты  кӛбейтеді  (70 

данадан  кем  емес).  МАК-тың  техникалық  хатшысы  Диссертациялық  кеңес 

мүшелеріне  және  мүдделі  ұйымдарға  реферат  жібереді,  рефератты  жоғары 

оқу  орнының/ғылыми  ұйымның  ресми  сайтына  диссертацияны  қорғағанға 

дейін бір айдан кешіктірмей орналастырады. МАК-тың техникалық хатшысы 

жіберу  туралы  ұсынылған  мәліметтердің  дұрыстығына  дербес  жауапты 

болады.  Реферат  жіберу  қажет  адресаттардың  тізімін  жоғары  оқу 

орны/ғылыми  ұйым  дербес  белгілейді  және  Қазақстан  Республикасының  ірі 

және  мамандандырылған  кітапханаларын,  мүдделі  ұйымдар  мен  ғылымның 

тиісті  саласының  жетекші  ғалымдарын,  сондай-ақ  ізденуші  тиісті 

диссертациялық зерттеулер жүргізген ұйымдарды қамтиды. 

 

Қорғауға  қабылданған  диссертацияның  бір  данасын  және  рефераттың 

екі  данасын  докторант  қорғау  ӛтетін  ұйымның  кітапханасына  қорғаудан 

кемінде  бір  ай  бұрын  ұсынады  және  онда  диссертация  қорғалғанға  дейін 

Қолжазба  құқығында  сақталады.  Табысты  қорғағаннан  кейін  диссертация 

және  рефераттың  бір  данасы  жоғары  оқу  орнының/  ғылыми  ұйымның 

мұрағатына  тапсырылады.  Олай  болмаған  жағдайда  диссертация  және 

рефераттың екі данасы докторантқа қайтарылады. 

Докторлық диссертация бойынша екі ресми оппонент тағайындалады,  

біліктілігі  (ғылыми  немесе  академиялық  дәрежесі)  қорғалатын  жұмыс 

бейініне  сәйкес  келеді.  Ресми  оппоненттер  әртүрлі  ұйымдардың 

қызметкерлері болуы және диссертация орындалған ұйымның қызметкерлері 

болмауы тиіс. 

  Ресми 

оппоненттердің 

кандидатуралары 

ресми 

оппоненттерді 

тағайындау  туралы  негіздемені,  жұмыс  орны,  атқаратын  лауазымы,  ғылыми 

дәрежесі,  ғылыми  атағы  кӛрсетілген  сауалнамалық  деректерді  және 

оппоненттелетін  докторлық  диссертацияның  бейіні  бойынша  негізгі 

жарияланымдардың  тізімін 

(кемінде  3  жұмыс)  және  болжамды 

оппоненттердің 

жазбаша 

келісімін 

қамтитын 

бітіртуші 

кафедра 

меңгерушісінің  ұсынысы  негізінде  қорғаудан  кемінде  1,5  (бір  жарым)  ай 

бұрын білім беру ұйымы/ғылыми ұйым басшысының бұйрығымен бекітіледі. 

        Әрбір  ресми  оппоненттер  докторлық  диссертацияны  және  диссертация 

тақырыбы  бойынша  жарияланған  жұмыстарды  зерделеу  негізінде  ресми 

оппоненттерді тағайындау туралы бұйрық шыққан күннен бастап 10 (он) күн 

ішінде  жазбаша  рецензияны  дайындайды,  онда  диссертацияға  жан-жақты 

сипаттама  береді,  таңдалған  тақырыптың  ӛзектілігін,  диссертацияда 

тұжырымдалған  ғылыми  ережелердің,  қорытындылар  мен  ұсынымдардың 

негізділік  дәрежесін,  олардың  жаңалығын  және  бағасын  кӛрсете  отырып 

дәлелденген  қорытындыны  («ӛте  жақсы»,  «Жақсы»,  «Қанағаттанарлық», 

«Қанағаттанарлық», 

«Қанағаттанарлық», 

«Қанағаттанарлық», 

«Қанағаттанарлық»,  «Қанағаттанарлық»)  немесе  тиісті  мамандық  бойынша 

бейіні бойынша философия докторы академиялық дәрежесін беру мүмкіндігі.  

Ресми 

оппоненттер 

рецензиясының 

кӛшірмелері 

докторантқа 

диссертацияны қорғаудан 10 күн бұрын тапсырылады. 

Докторант  кешенді  емтиханды  сәтті  тапсырғаннан  кейін  қорғауға 

жіберіледі.: 



 

ғылыми кеңесшілердің оң пікірлері; 



 

диссертация  тақырыбы  бойынша  ғылыми  басылымдарда  кемінде  он 

жарияланым; 



 

диссертацияны кӛпшілік алдында қорғауға ұсыным туралы сараптамалық 

кеңестің жазбаша қорытындысы; 



 

диссертацияға  жан-жақты  сипаттама  және  бағасы  кӛрсетілген  дәлелді 

қорытынды 

(«ӛте 

жақсы», 

«Жақсы», 

«Қанағаттанарлық», 

«Қанағаттанарлықсыз»)  және  тиісті  мамандық  бойынша  философия 

докторы  академиялық  дәрежесін  беру  мүмкіндігі  берілген  екі  ресми 

оппоненттің рецензиясы. 

Егер  консультациялық  комиссияның  мүшелері  немесе  сараптамалық 

кеңес  «қорғауға  жіберілмейді»  немесе  «қорғауға  ұсынылмайды»  деген  теріс 

қорытынды  берген  жағдайда  докторант  докторлық  диссертацияны  қорғай 

алмайды. 

Диссертацияны  қорғауға  жіберу  жоғары  оқу  орны  немесе  ғылыми  ұйым 

басшысының  бұйрығымен  диссертация  қорғалғанға  дейін  бір  айдан 

кешіктірілмей ресімделеді.  

PhD  докторлық  диссертациясын  немесе  бейіні  бойынша  қорғау  мак 

ұсынысы  бойынша  ЖОО  немесе  ғылыми  ұйым  басшысына  құрылатын 

диссертациялық кеңестің ашық отырысында жүргізіледі.  

Жоғары  оқу  орнының/ғылыми  ұйымның  басшысы  білім  беру 

саласындағы  уәкілетті  органға  бекіту  үшін  диссертациялық  Кеңес 

тӛрағасының кандидатурасын қорғауға дейін бір айдан кешіктірмей жібереді. 

Диссертациялық  Кеңестің  тӛрағасын  білім  беру  саласындағы  уәкілетті 

орган диссертацияны қорғаудан кемінде екі апта бұрын бекітеді.  

Диссертациялық  кеңестің  құрамын  білім  беру  саласындағы  уәкілетті 

органның келісімі бойынша  жоғары  оқу  орнының  немесе  ғылыми  ұйымның 

басшысы бекітеді.  

 Докторлық  диссертацияны  қорғау  жӛніндегі  диссертациялық  кеңестің 

сандық құрамын жоғары оқу орны немесе ғылыми ұйым дербес анықтайды.    

Сараптамалық 

кеңеске 

ұсынылатын 

құжаттарға 

қосымша 

диссертациялық  кеңеске  факультет  деканы  мен  диссертант  келесі 

құжаттарды ұсынады: 

1)  докторанттың  жеке  оқу  жоспарын  орындауы,  барлық  пәндер 

бойынша  алған  бағалары,  олардың  кӛлемі,  тапсырылған  курстық  жұмыстар 

мен практика түрлері туралы факультет деканының анықтамасы; 

2)  докторлық  диссертация  бойынша  докторанттың  консультациялық 

комиссиясы мүшелерінің пікірлері; 

3) Сараптамалық кеңестің қорытындысы; 

4) докторлық диссертацияның ресми оппоненттерінің рецензиялары; 

5) рефератты тарату мекен-жайларының тізімі; 

6) рефератқа кемінде бес пікір. 

МАК-қа  орындалған  докторлық  диссертацияның  ғылыми  және 

практикалық  құндылығын  сипаттайтын  басқа  да  материалдар,  Ресми  емес 

Пікірлер,  докторлық  диссертация  бейіні  бойынша  практикалық  қызметті 

жүзеге  асыратын  ұйымдардан  жазбаша  қорытындылар,  ғылыми  зерттеу 

нәтижелерін 

енгізу 

анықтамалары 

немесе 

актілері, 

макеттер, 

материалдардың,  бұйымдардың,  ауыл  шаруашылығы  ӛнімдерінің  үлгілері, 

Диссертациялық кеңес, егер ол кӛрсетілген талаптарға сәйкес келмесе, қайта 

ӛңдеу  үшін  ресми  оппонентке  кері  қайтарып  беруге  құқылы.,  немесе  ресми 

оппонентті  диссертацияны  қорғау  күніне  дейін  10  күннен  кешіктірмей 

ауыстыруға міндетті.  

Докторлық диссертацияларды қорғау жӛніндегі диссертациялық кеңестің 

отырысы, егер оған оның кемінде 2/3 мүшесі қатысса, заңды болып саналады.  

Ресми  оппоненттер  мен  консультациялық  комиссияның  мүшелері 

диссертацияны  қорғауға  қатысуға  міндетті.  Ерекше  жағдайларда  докторлық 

диссертацияны  қорғауға  дәлелді  себеппен  диссертация  бойынша  оң  пікір 

берген  ресми  оппоненттердің  біреуі  ғана  рұқсат  етіледі.  Бұл  жағдайда 

диссертациялық  кеңестің  отырысында  жоқ  оппоненттің  пікірі  толық  жария 

етіледі. 

Диссертациялық  жұмысты  қорғау  рәсімін  жоғары  оқу  орны  немесе 

ғылыми ұйым дербес анықтайды.  

Диссертацияны кӛпшілік алдында қорғау ғылыми пікірталас сипатына ие 

болуы  және  жоғары  талапшылдық,  принципшілдік  және  ғылыми  этиканы 

сақтау  жағдайында  ӛтуі  тиіс,  бұл  ретте  диссертацияда  қамтылған  ғылыми 

және 

практикалық 

сипаттағы 

нәтижелердің, 

қорытындылар 

мен 

ұсынымдардың  жаңашылдығы,  негізділігі  жан-жақты  талдауға  ұшырауы 

тиіс.    

Диссертацияны  қорғаудың  барлық  процедурасы  стенографияланады. 

Диссертацияны қорғау стенографиясы докторанттың жеке ісіне тігіледі. 

Докторлық  диссертациялық  жұмысты  қорғау  қорытындылары  туралы 

шешімді  жабық  отырыста  отырысқа  қатысқан  Комиссия  мүшелерінің  жай 

кӛпшілік  даусымен  жасырын  дауыс  беру  арқылы  диссертациялық  Кеңес 

қабылдайды және хаттамамен ресімделеді. 

Хаттамаға  отырысқа  қатысқан  диссертациялық  кеңестің  тӛрағасы  мен 

мүшелері қол қояды. 

Академиялық  дәреже  беру  бойынша  дауыс  берудің  оң  нәтижесі  болған 

жағдайда кеңес ашық дауыс беру арқылы диссертация бойынша қорытынды 

қабылдайды,  онда  диссертацияның  ӛзі  алған  анағұрлым  маңызды  ғылыми 

нәтижелері, олардың негізділігі мен жаңалығы, олардың теория мен практика 

үшін  маңызы,  диссертациялық  зерттеу  нәтижелерін  пайдалану  бойынша 

ұсыныстар кӛрсетіледі. 

Қорғау  нәтижелері  бойынша  диссертациялық  кеңес  теріс  шешім 

шығарған Диссертация қайта қорғауға теріс шешім шығарылғаннан кейін бір 

жылдан кейін қайта ӛңделген түрде ұсынылуы мүмкін.  Қайта қорғау кезінде 

қорғауға  рұқсат  берудің  барлық  рәсімі  қайта  ӛткізіледі,  Сараптамалық 

кеңестің құрамы мен ресми оппоненттер толық ауыстырылуы тиіс.  

Диссертациялық  жұмыстарды  қорғау  нәтижелері  олар  ӛткізілген  күні 

жарияланады. 

Докторлық  диссертацияны  кӛпшілік  алдында  қорғаған  докторантураға 

диссертациялық  Кеңес  отырысының  стенограммасы  негізінде  тиісті 

мамандық  бойынша  философия  докторы  (PhD)  немесе  бейіні  бойынша 

доктор дәрежесі беріледі.          

 

 

 

Келісілді:  

 

Стратегиялық даму жӛніндегі проректор                                   Қ.Ш.Шүңкеев 

 

 

Қызметкерлерді басқару және 

заң қызметі бӛлімінің басшысы                                                   Л.С.Есеналина  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОСЫМША А 

 

 

 

 

Диссертацияның титулдық парағы 

 

 

 

(диссертация орындалған ұйымның атауы) 

 

 

ТЕГІ, АТЫ, ӘКЕСІНІҢ АТЫ 

 

Диссертация тақырыбы 

 

Мамандықтың коды және атауы 

(мамандықтар жіктеуіші бойынша беріледі)  

жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім) 

 

 

 

Доктор академиялық дәрежесін алу үшін Диссертация ___________ 

 

 

 

 

 

Кеңес беру Комиссиясының мүшелері: 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қала, жыл 

ҚОСЫМША Б 

 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 

1.  Васильева 

Г.С. 

Биология 

трансплантированных 

опухолей. 

Алматы,2003, 216с. 

2.  Ефимов  М.Л.,  Васильева  Г.С.  Суточные  биологические  ритмы  и 

злокачественный рост // Усп.совр.биологии, 2003, Т. 103, № 2, С. 255-

270. 

3.  Патент №72931. СССР. Способ переработки сырья. Опубл. 21.02.03. 

4.  А.с. № 386018. СССР. Способ извлечения металлов. Опубл. 12.09.03. 

5.  Георгиева  Р.С.  Изменения  в  системе  свертывания  крови  у  больных 

злокачественными  опухолями  //Сб.  научн.  трудов  Института 

биологии. Алматы,2004, С.214-217. 

6.  Баженов  Л.Г., Кулинская Л.Л., Сорочинская ИЯ. Сезонные изменения 

содержания  иммуноглобулинов  в  крови  клинически  здоровых  лиц. 

Тез.  докл.  Ш  Всес.  конф.  по  хронобиол.  и  хрономед.  Ташкент, 

1990,320 с. 

7.  Каверина  Л.П.,  Березовская  И.В.  Сезонные  изменения  показателей 

свертывания крови у крыс и кроликов. М., Деп. в ВИНИТИ, 13.09.89, 

V, 21 с., № 5853 - В 89. 

8.  Отчет № 81047478. ИМиО АН КазССР. Изучение кинетики и химизма 

процессов. Алматы, 2003,240 с. 

9.  Свиногеева  Г.П.  Экспериментальная  терапия  саркомы  Т-1  в 

зависимости  от  ее  митотической  активности.  Автореф.  ...  канд.  биол. 

наук: 04.03.04. М.: МГУ, 2004.16 с. 

10. Vachaspati  T.,  Viderkin  A.  Evolution  of  cosmic  nets  //  Phys.  Rev.,  V.  46, 

№2, Р. 1133-1140. 

11. Паустовский  К.Г.  Золотая  роза  //  Собр.  соч.:  В  7  т.  М.,  1984.  Т.  3.  с. 

287-528.