Қазақстан республикасы білім жəне ғылым

жүктеу 5,38 Mb.

бет	116/241
Дата	12.11.2023
өлшемі	5,38 Mb.
	#44224
түрі	Оқулық

1 ... 112 113 114 115 116 117 118 119 ... 241

Бидайбеков-Е.Ы.-Информатиканы-оқыту-əдістемесі

Сыртқы жадыны ұйымдастыру.

Ішкі жадыны ұйымдастыру. Ішкі жадының ақпараттық құрылымын екілік ұяшықтардың – биттердің тізбектілігі ретінде көрсету маңызды. Схема түрінде мұндай түсінік 12.1-суретте бей- неленген.
Ішкі жадының бит негізіндегі құрылымы оның бірінші қасиетін: дискреттілігін анықтайды. Жадыда əрбір бит екі мəннің біреуін сақтайды: 0 немесе 1, яғни 1 бит ақпаратты. Компьютер жұмысы үдерісінде бұл нөлдер мен бірлер ұяшықтарда «жанып-сөнеді».
Екінші ішкі жадының қасиеті «адрестелгендігі» деп аталады. Бірақ биттер емес, бит жадында ретпен орналасқан 8 – байттарға адрестеледі. Байт адресі – бұл оның жадыдағы реттік нөмірі.

Байт №	Бит
0	0	1	1	0	1	0	0	0
1	1	1	0	0	1	1	0	1
2	1	0	0	0	1	1	1	0
3	0	1	1	1	0	0	1	1
...

12.1-сурет. Ішкі жады құрылымы

Оперативтік жадыдағы ақпаратқа қолжетімділік адрес бойын- ша жүргізіледі: деректерді жадыға жазып алу үшін, оны қандай байттарға енгізу қажеттігін көрсету керек. Жадыдан оқу да дəл осы- лай адрес бойынша жүргізіледі. Осылайша процессор оперативті жадымен қатынас жасайды.

Сонымен ішкі жадының ақпараттық құрылымы – биттік- байттық. Оның өлшемі (көлемі) килобайт, мегабайт, гигабайт түрінде өрнектеледі.
Сыртқы жадыны ұйымдастыру. Сыртқы жадының ақпарат- тық құрылымы – файлдық. Ішкі жадыдағы мейлінше аталған бірлік файл деп аталады. Оқулықта бұл ұғымды түсіндіру үшін кітаптық аналогияны қолдану ұсынылады: файл – бұл кітап (параграф, əңгіме) тарауларының аналогы.
Шынында, файлда сақталатын ақпарат биттер мен байттардан құралады. Бірақ ішкі жадыдан айырмашылығы дискілердегі байт- тар адрестелмейді. Сыртқы тасымалдаушыдағы қажетті ақпаратты
іздеуде файлдың аты көрсетілуі тиіс; ақпаратты сақтау файлға нақты атау беру арқылы жүзеге асырылады.
Файл ұғымын оқушылар компьютердегі практикалық жұмыс тəжірибесі жинақталғаннан кейін бірте-бірте қабылдайды. Бірінші қолданбалы тақырыпта – мəтінмен жұмыста – оларға файлдарды сақтау, файлдарды ашу жүктеледі. Сонда ғана файл туралы түсінік абстракты түрден нақтыға айналады.
Кітаптық аналогия оқушыларға дискінің түбірлік каталогы қызметін, оның мазмұнын түсінуге көмектеседі. Бұл дискідегі файл- дар туралы мəлімет қамтылатын тізім; кейде оны дискі директория- сы деп те атайды. Каталогта файл туралы мəлімет қамтылады (аты, байт түріндегі өлшемі, дайындалу күні мен уақыты немесе соңғы өзгеріс).
Бұл ақпарат арнайы жолдарда сақталады. Егер файлдар тізімін экранға шығарса, онда кітаптың мазмұнын қарауға ұқсас, одан дискіде қамтылған түсініктерді алуға болады.

жүктеу 5,38 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 112 113 114 115 116 117 118 119 ... 241